Pacjenci poradni reumatologicznych często pytają o pozafarmakologiczne możliwości terapii, w tym przed wszystkim o ewentualne modyfikacje stylu życia i diety, które mogłyby korzystnie wpłynąć na przebieg ich choroby.
W ogólnie dostępnych źródłach, w internecie, można znaleźć wiele informacji na ten temat, ale niestety często są one wątpliwej wiarygodności, a czasami ze sobą sprzeczne.
Opierając się na rzetelnych dowodach naukowych, pod auspicjami EULAR (organizacji europejskiej zrzeszającej reumatologów) grupa robocza ekspertów – lekarzy, profesjonalistów medycznych i pacjentów – stworzyła zalecenia zachowań prozdrowotnych dotyczących stylu życia i pracy dla chorych z chorobami reumatycznymi.
Sformułowano 5 ogólnych zaleceń oraz 18 tematycznych rekomendacji dotyczących ćwiczeń, masy ciała, diety, alkoholu, palenia papierosów i pracy zawodowej odnoszących się do siedmiu najczęstszych jednostek chorobowych z zajęciem narządu ruchu: choroby zwyrodnieniowej stawów, reumatoidalnego zapalenia stawów, osiowej spondyloartropatii, łuszczycowego zapalenia stawów, dny moczanowej, tocznia rumieniowatego układowego i twardziny układowej.
Zmiana stylu życia jest elementem kompleksowej terapii (obok innych metod leczenia) i przynosi pacjentowi korzyści kliniczne. Dlatego temat ten powinien być poruszany w rozmowach między pacjentem a profesjonalistami medycznymi (lekarz, pielęgniarka, fizjoterapeuta). Ogólne zasady WHO dotyczące zdrowego stylu życia mogą być z powodzeniem stosowane u chorych z chorobami reumatycznymi.
Wszelkie modyfikacje stylu życia muszą być dostosowane indywidualnie do każdego chorego z uwzględnieniem wielu czynników, m.in. takich jak wiek, płeć, kondycja fizyczna i choroby współistniejące. Pacjenci z chorobami reumatycznymi powinni być zachęcani do wykonywania ćwiczeń, które są dla nich bezpieczne i przynoszą korzyści zdrowotne. Ważne są redukcja bólu, poprawa sprawności i jakości życia. Dobrostan chorego, jego nastrój mogą być również powiązane ze zmianami diety i utrzymaniem zalecanej masy ciała. Jest mało prawdopodobne, aby alkohol spożywany w małych ilościach był niekorzystny dla chorych. Stanowczo jednak należy nakłaniać chorych do rzucenia palenia. Korzystne dla samopoczucia chorego i ogólnego efektu leczenia może być wykonywanie przez niego pracy, dlatego w trakcie opieki na pacjentem warto nieco uwagi zwrócić na ten aspekt.
Opracowanie: dr n. med. Ewa Morgiel
