Najtrudniejszym wyzwaniem najbliższych lat jest demografia. O niej dyskutowano w czasie panelu „Demografia i związane z nią wyzwania. Profilaktyka, diagnostyka leczenie, kadry w medycynie, medycyna publiczna i prywatna”, który odbył się podczas konferencji WPROST i NewsMed „Wizjonerzy Zdrowia, Reformatorzy 2024. Bezpieczni, bo przygotowani”.
Oddziały opieki długoterminowej, opieka pozaszpitalna i profilaktyka
Prof. Urszula Demkow, wiceminister zdrowia, podkreśliła, iż starzenie się społeczeństwa jest wyzwaniem nie tylko dla ochrony zdrowia, ale dla całej gospodarki, która odczuje ten proces.
– Między 2019 r. a 2023 r. liczba narodzin spadła o 100 tys. Dziecko przestało być wartością nadrzędną. istotny stał się samorozwój, kariera. O dzieci w systemie ochrony zdrowia, co muszę przyznać ze wstydem, dbamy dopiero wtedy, gdy są chore. Profilaktyką się nie zajmujemy. A jeżeli chodzi o problem starzenia się społeczeństwa i zmiany w systemie ochrony zdrowia, to naszym pomysłem na zmiany demograficzne jest przekształcenie szpitali tak, by znalazły się w nich oddziały opieki długoterminowej– mówiła wiceminister Urszula Demkow.
– Żeby w wieku senioralnym być zdrowym, najważniejsza jest profilaktyka. Zarówno styl życia, wzajemne oddziaływanie społeczne, więzi międzypokoleniowe, aktywność fizyczna – skutkują dobrym zdrowiem. Polski senior zaś jest niesamodzielny, nie prowadzi życia towarzyskiego, nie ma zdolności zarabiania itp. – mówił prof. Samoliński, kierownik Katedry Zdrowia Publicznego i Środowiskowego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego (WUM),
Ekspert z WUM zwrócił też uwagę, iż i lekarze są coraz starsi. W dodatku w Polsce jest tylko 500 geriatrów. Nie ogarną oni 2 mln. osób w wieku 80+. Musi więc nimi zająć się lekarz rodzinny. Nie jest jednak dobrze do tego przygotowany.
Trzeba, zdaniem prof. Samolińskiego, odwrócić piramidę świadczeń, kładąc nacisk na opiekę pozaszpitalną. Nie może być bowiem tak, iż osoby starsze zajmują łóżka na oddziałach specjalistycznych.
– Trzeba stworzyć nowy model opieki nad osobami starszymi z założeniem, iż senior najlepiej się czuje tam, gdzie żyje na co dzień – podsumował prof. Samoliński.
Senior i specjalistyczna opieka zdrowotna
Z badania Fundacji SeniorApp wynika, iż polski senior nie tyle potrzebuje pomocy finansowej czy towarzyskiej, ile potrzebuje pomocy zdrowotnej. Przemysław Mroczek, prezes Fundacji zrelacjonował, iż przebadano 1600 seniorów w 229 gminach. 69 proc. z nich wskazało jako główny problem kolejki do specjalistów, 43 proc. odpowiedziało, iż w okolicy ich miejsca zamieszkania nie ma specjalistów.
Fundacja opiekuje się w tej chwili 500 seniorami. Oni choćby nie wiedzą o kalendarzu szczepień.
– A z badań wynika, iż 89 proc. seniorów zaszczepiłoby się przeciwko chorobom zakaźnym takim jak półpasiec, gdyby szczepionki były całkowicie refundowane. Brakuje strategii, programu dla polityki senioralnej w Polsce – podsumował swoje wystąpienie Przemysław Mroczek.
– W szpitalach powinny powstać oddziały opieki: ostrej, podostrej, progresywnej, rehabilitacji, opieki długoterminowej. Nie demonizujmy też sprawy braku geriatrów. Oni powinni konsultować pacjentów w szczególnych przypadkach poza szpitalem. Moim zdaniem prawdziwym wyzwaniem jest 125 nadmiarowych zgonów na 100 tys. mieszkańców z powodu zanieczyszczonego powietrza. W Europie jest to 50 nadmiarowych zgonów na 100 tys. mieszkańców – dodał prezes Polskiej Federacji Szpitali, prof. Jarosław Fedorowski.
PRO-SENIOR 65+
Tomasz Kopiec, dyrektor SPSK im. Orłowskiego CMKP w Warszawie podkreślił, iż z zapaścią demograficzną mierzy się cała Europa. W obronionej niedawno pracy doktorskiej przeanalizował 6,5 miliona zgonów. Wciąż dominują te z powodów kardiologicznych i onkologicznych.
Tomasz Kopiec podkreśla, iż lekarze POZ powinni być rozliczani z efektu zdrowotnego. Gdyby tak było, dopiero dążyliby do włączania profilaktyki, np. szczepień ochronnych. W Polsce jest zaszczepionych zaledwie 40 proc. seniorów, gdy w Europie jest zaszczepionych 70 proc.
Zdaniem Kopca, odwrócenie piramidy świadczeń spowoduje odpływ lekarzy z kierunków klinicznych do ambulatoriów i POZ-ów. Czyli w klinikach znów nie będzie lekarzy. w tej chwili w zawodzie funkcjonuje 160 tys. lekarzy. W woj. opolskim jest najsłabszy z państw OECD dostęp do specjalistów.
– W kwestii seniorów musi być polityka długoterminowa, ponad podziałami politycznymi. Bo dziś nie odpowiadamy na potrzeby zdrowotne pacjentów – podkreślał Tomasz Kopiec.
W szpitalu im. Orłowskiego funkcjonuje program „PRO-SENIOR 65+”. Osoby, które zgłaszają się, są kompleksowo badane (badania biochemiczne, układu krążenia, kostno-stawowego, mięśniowego i nerwowego), a ich stan zdrowia jest później monitorowany.
– Chcemy wywołać u seniorów chęć zdrowego starzenia się, pokazać wzorce takiego starzenia. w tej chwili pracujemy nad aplikacją. „PRO-SENIOR 65+” to pogłębiona diagnostyka, profilaktyka. Trochę na wzór sieci kardiologicznej: od POZ, przez specjalistów, aż po rehabilitację. Wypracowany przez nas wzorzec znajduje uznanie w Ministerstwie Zdrowia – mówił Tomasz Kopiec.
Zadbajmy o dzieci
– Nie jest wyzwaniem doholowanie kogoś do setnych urodzin, ale wyzwaniem jest doholowanie go do śmierci w dobrym zdrowiu. Dziś mamy taką sytuację, iż w szpitalach jest mowa o „pacjencie nieprofilowym”, bo cierpi na mnóstwo chorób. Jest przerzucany między oddziałami. Tymczasem system powinien być nastawiony właśnie na takiego „pacjenta nieprofilowego”. Muszą powstać oddziały dla pacjentów z wielochorobowością. Tylko w szczególnych, trudnych przypadkach powinni trafiać do specjalistów – mówiła Anna Gołębicka, ekonomista z Centrum im. Adama Smitha.
– Trzeba przebudować ochronę zdrowia pod potrzeby osób starszych, a kobietom dać poczucie bezpieczeństwa, spuścić trochę powietrze z procesu wychowywania dzieci – nie wszystkie muszą być profesorami – podkreśliła Gołębicka.
Jako podsumowanie debaty wiceminister Demkow przypomniała, iż w 2100 r. będzie zaledwie 17 mln. Polaków.
Źródło: NewsMed.pl