Gdy jesteś senny, ospały i bez energii
Jeśli otyłość lub nadwaga nie są u ciebie jedynym symptomem, jaki obserwujesz, ale dodatkowo dostrzegasz u siebie inne niepokojące objawy, należy zastanowić się, czy nie masz do czynienia z jedną z chorób, które często towarzyszą otyłości.
Gdy obserwujesz u siebie senność, ospałość, brak energii, ciągłe poczucie zimna, trudności ze skupieniem i łatwe przybieranie na wadze, może to mieć coś wspólnego z niedoczynnością tarczycy. Tarczyca jest sterem metabolizmu w naszych ciałach: to od niej zależy wiele procesów i reakcji, w tym tych wpływających na zużycie energii, a co za tym idzie - na spalanie tkanki tłuszczowej. Gdy tarczyca produkuje zbyt małą ilość hormonów (tyroksyny i trójjodotyroniny - T4 i T3), mówimy o niej, iż weszła w niedoczynność. Oznacza to, iż metabolizm będzie spowalniał, a nam pozostanie kilka energii pomimo jej dużych skumulowanych zapasów (nadwagi). Sprawdzenie, czy mamy do czynienia z upośledzoną pracą tarczycy, może dostarczyć nam informacji o tym, dlaczego tyjemy i nie możemy schudnąć.Reklama
Celem sprawdzenia, jak działa tarczyca, wykonuje się następujące oznaczenia z krwi:
TSH - hormon tyreotropowy: wydzielany przez przysadkę mózgową hormon sterujący pracą tarczycy,fT3 i fT4 - wolne frakcje hormonów tarczycy,aTPO i antyTg - przeciwciała przeciwtarczycowe, obecne w autoimmunologicznych chorobach tarczycy,
Warto wykonać także USG tego gruczołu.
Gdy masz wahania poziomu glukozy
Kolejną chorobą, która ułatwia tycie, ale także - której tycie sprzyja - jest cukrzyca typu 2. Cukrzyca typu 2 jest chorobą metaboliczną, występującą u osób, u których gospodarka węglowodanowa nie jest utrzymywana w ryzach przez organizm. Jej przyczyną jest upośledzone wydzielanie insuliny lub upośledzona wrażliwość tkanek na insulinę. Ten drugi przypadek nazywamy insulinoopornością. Insulina niezbędna jest do wchłaniania glukozy z krwiobiegu do komórek i gdy tkanki nabierają oporności na nią, więcej glukozy zostaje we krwi. Tym samym podnosi się ilość wydzielanej insuliny, potrzebnej do wchłonięcia krążącej glukozy z krwi do komórek i narasta insulinooporność. Podnoszący się poziom glukozy jest groźny dla zdrowia, a czasem choćby dla życia. Podnoszący się poziom insuliny sprzyja tyciu i magazynowaniu energii, z kolei narastaniu insulinooporności sprzyja niewłaściwa dieta (bogata w cukry proste) oraz... nadwaga i otyłość.
Z tego względu w diagnostyce otyłości warto nie pominąć badań na insulinooporność i cukrzycę, do których należą:
glukoza na czczo,insulina na czczo,a w przypadku nieprawidłowych wartości - doustny test obciążenia glukozą (OGTT).
Gdy masz dolegliwości hormonalne
Dolegliwością, czy też: jednostką chorobową, która zdecydowanie sprzyja tyciu, jest zespół policystycznych jajników (PCOS). W chorobie tej dochodzi do zmian hormonalnych, które powodują powstanie policystycznych jajników, przy okazji wpływając na takie cechy jak owłosienie w typowo "męskich" miejscach (jak broda czy wąs), czy gromadzenie się nadmiaru tkanki tłuszczowej. Aby wykluczyć bądź potwierdzić diagnozę niezbędne jest wykonanie badania ginekologicznego z USG transwaginalnym. Ponadto lekarz może poprosić o wykonanie badań hormonalnych z krwi, w szczególności testosteronu, estrogenów, kortyzolu i innych hormonów, które uzupełniają diagnozę.
Otyłość - badania, które warto zrobić profilaktycznie
Osoby z otyłością narażone są na dużo większe ryzyko chorób towarzyszących, takich jak choroby serca i krążenia, cukrzyca czy choroby wynikające ze stłuszczenia narządów. Z tego względu, gdy cierpimy na otyłość, powinniśmy regularnie wykonywać kilka badań.
Pierwszym z zalecanych badań jest lipidogram, czyli oznaczenie frakcji cholesterolu i trójglicerydów we krwi. Osoby z wysokim poziomem cholesterolu i trójglicerydów (często idą one w parze z otyłością) mają wysokie ryzyko chorób naczyniowych i sercowych, zwłaszcza miażdżycy, która może prowadzić do poważniejszych powikłań, takich jak zator, zawał lub udar.
Kolejnym z badań, jakie warto wykonać, jest oznaczenie prób wątrobowych. Jest to kilka oznaczeń enzymów wątrobowych, które umożliwiają monitorowanie stanu wątroby i tego, jak pracuje. Jest to szczególnie ważna rzecz dla osób otyłych, ponieważ zachodzi u nich ryzyko stłuszczenia wątroby.
Jeszcze innym badaniem, które warto wykonać, jest oznaczenie poziomu hormonu leptyny. Jest to tzw. hormon sytości. Wydzielany jest on przez komórki tłuszczowe i powoduje zahamowanie uczucia głodu. Ponieważ ilość leptyny zależy od ilości tkanki tłuszczowej, u osób otyłych poziom tego hormonu jest chronicznie wysoki. Z tego względu komórki ośrodka głodu w mózgu przyzwyczajają się do wysokiego poziomu leptyny i ostatecznie - przestają na nią reagować. W konsekwencji tego nie dochodzi do zaspokojenia poczucia głodu, pomimo spożywania posiłków.
Kolejne z badań, które należy rozważyć, to oznaczenie poziomu kwasu moczowego we krwi. Jego poziom bezpośrednio związany jest z ryzykiem dny moczanowej - choroby, w której skrystalizowany kwas moczowy odkłada się w stawach, powodując ich opuchliznę i ból. U osób otyłych kwas moczowy ma zwykle wyższy poziom, niż u osób szczupłych, co bezpośrednio może przekładać się na ryzyko zachorowania na dnę moczanową.
Lista badań w diagnostyce przyczyn otyłości
Pełna lista badań, które należy wykonać w diagnozowaniu i monitorowaniu otyłości:
TSH, fT3, fT4, aTPO i antyTG, glukoza na czczo, insulina na czczo, ewentualnie OGTT,badania hormonalne (m. in. kortyzol, testosteron, estradiol),(dla pań) badanie ginekologiczne,lipidogram,próby wątrobowe,leptyna,kwas moczowy.
jeżeli do tego masz słabo urozmaiconą dietę, bogatą w tłuszcze i cukry proste, warto do powyższych badań dołączyć badania na niedobory substancji odżywczych i sprawdzić takie czynniki jak: żelazo, ferrytyna, witamina B12 (ewentualnie inne witaminy z grupy B), witamina D, kwas foliowy.
Źródła
https://data.worldobesity.comhttps://mp.plDembińska - Kieć A., Naskalski J. W. (red.), Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej, Urban & Partner, Wrocław 2002.
CZYTAJ TAKŻE:
