Jak informuje Światowa Organizacja Zdrowia, w ostatnim czasie odnotowuje się niepokojący wzrost zachorowań na odrę. Eksperci podkreślają, iż może to wynikać z pandemii COVID-19 i zmniejszonego zasięgu szczepień przeciw odrze w latach 2020-2022. Tymczasem odra jest chorobą wysoce zaraźliwą i może powodować poważne powikłania.
Odra jest wysoce zakaźną chorobą, przenoszoną drogą powietrzno-kropelkową. Jak informują eksperci, osoby, które nie szczepiły się lub wcześniej nie chorowały na odrę, są narażone na blisko 100% zakażenie. Szczepienie jest więc jedyną ochroną przed chorobą. Najczęściej dzieciom podaje się szczepionkę przeciwko odrze, śwince i różyczce. Pierwszą dawkę przyjmuje się w wieku 13-15 miesięcy, a drugą około 6.r.ż.
Statystyki są alarmujące – choćby 30-krotny wzrost zachorowań na odrę
Jak podaje dr Hans Henri P. Kluge, dyrektor regionalny WHO na Europę, w 2023 r. w Europie odnotowano 42 200 przypadków zachorowań na odrę. W okresie od stycznia do października 2023 r. 40 z 53 państw członkowskich WHO zgłosiło ponad 30 tys. przypadków. Jest to ponad 30-krotny wzrost w porównaniu z całym 2022 r., w którym odnotowano 942 przypadków. W 2023 roku w Polsce zanotowano 36 przypadków odry, w 2022 r. – 27. Od stycznia tego roku zdiagnozowano chorobę u 9 pacjentów.
– Zaobserwowaliśmy w regionie nie tylko 30-krotny wzrost liczby przypadków odry, ale także prawie 21 000 hospitalizacji i 5 zgonów z powodu odry. To niepokojące – mówił w grudniu 2023 r. Hans Henri P. Kluge.
Eksperci WHO oczekują, iż tendencja wzrostowa będzie się utrzymywać, o ile nie zostaną podjęte działania zapobiegające dalszemu rozprzestrzenianiu się odry. Specjaliści są również zgodni, iż wzrost zachorowań na odrę wynika, ze zmniejszonego zasięgu szczepień w latach 2020-2022. Również pandemia COVID-19 znacząco wpłynęła na działanie systemu szczepień ochronnych, powodując, iż dzieci nie zostały zaszczepione lub nie przyjęły kolejnej dawki.
W regionie WHO przyjęcie pierwszej dawki szczepienia przeciw odrze spadło z 96% w 2019 r. do 93% w 2022 r., natomiast odsetek zaszczepionych drugą dawką spadł z 92% w 2019 r. do 91% w 2022 r. Ogółem ponad 1,8 mln niemowląt w regionie WHO nie zostało zaszczepionych przeciwko odrze w latach 2020–2022.
Odra może powodować poważne powikłania
Odra jest wysoce zaraźliwą i ostrą chorobą wysypkową układu oddechowego. Wirus wywołujący chorobę jest jednym z najbardziej zakaźnych ze wszystkich znanym pediatrom. W przypadku braku szczepienia, zaatakuje z sukcesem ponad 90% wszystkich osób, które będą miały z nim styczność a nie były uodpornione.
Odra rozpoczyna się 2-4 dni okresem zwiastunów niespecyficznych objawów, takich jak: złe samopoczucie, kaszel, katar, narastająca gorączka dochodząca do 40°C. U około 80% chorych na 2-3 dni przed wysypką pojawiają się 1-2 mm białawe plamki Kopika. Po około dwóch tygodniach od zakażenia pojawia się rumieniowa, swędząca wysypka. Po około 4-5 dniach od wystąpienia wysypki ustępuje gorączka. Do kolejnych objawów, które mogą wystąpić, należą: powiększone węzły chłonne i śledziona, biegunka oraz wymioty, zapalenie spojówek, światłowstręt i nieżyt błony śluzowej nosa. Choroba zwykle trwa około 10 dni.
Warto zaznaczyć, iż w Polsce nie odnotowuje się już ognisk zachorowań na odrę. Zakażenia najczęściej pochodzą z innych krajów. Jednym z najpoważniejszych powikłań występujących u małych dzieci jest zapalenie ucha środkowego. U osób dorosłych najczęściej dochodzi do zapalenia płuc. Najgroźniejsze są jednak powikłania neurologiczne – zapalenie mózgu i/lub zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Ryzyko wzrasta wraz z wiekiem.
Źródło: gov.pl, naukawpolsce.pl
