Reumatoidalne zapalenie stawów to przewlekła zapalna choroba autoimmunologiczna, która początkowo atakuje małe stawy, następnie rozwija się w większych, a ostatecznie dotyka skórę, oczy, serce, nerki i płuca.
Uszkodzenia stawów powodują deformacje i ubytki kości, zwykle bardzo bolesne dla pacjenta. Typowe objawy RZS obejmują sztywność poranną trwającą z reguły powyżej 30 minut, zmęczenie, gorączkę, utratę masy ciała, tkliwość, obrzęk i ucieplenie stawów oraz guzki reumatoidalne pod skórą. Początek choroby przypada zwykle na wiek od 35 do 60 lat.
Na łamach „Annals of Rheumatic Diseases” przedstawiono wyniki randomizowanego badania – 812 pacjentów z dotychczas nieleczoną wczesną postacią reumatoidalnego zapalenia stawów o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego przydzielono losowo w stosunku 1:1:1:1 do jednego z czterech schematów leczenia inicjującego (dodanego do metotreksatu): prednizolon lub sulfasalazyna, hydroksychlorochina i dostawowe iniekcje z GKS, w drugiej zastosowano certolizumab, w trzeciej abatacept, a w czwartej tocilizumab.
Po 48 tygodniach oceniono odsetek remisji dzięki skali CDAI, gdzie wynik poniżej 2,8 oznacza remisję, zakres 2,8–10 to niska, 10–22 to umiarkowana, a powyżej 22 ciężka postać choroby. Dodatkowo ocenie poddano radiologiczne cechy uszkodzenia stawów.
Według opisanej powyżej skali CDAI odsetek remisji w 48. tygodniu leczenia wyniósł 59,3 proc. w grupie abataceptu, 52,3 proc. dla certolizumabu, 51,9 proc. dla tocilizumabu i 39,2 proc. w przypadku aktywnej terapii konwencjonalnej; widoczne różnice na korzyść terapii biologicznych okazały się istotne statystycznie z wyjątkiem tocilizumabu. Progresja radiologiczna we wszystkich grupach była niska, bez różnic między subpopulacjami.
Odsetek pacjentów, u których wystąpiły istotne działania niepożądane, wynosił około 10 proc. w każdej z grup.
Po raz pierwszy w randomizowanym badaniu klinicznym z udziałem pacjentów z wczesnym RZS porównano bezpośrednio trzy leki biologiczne o różnych mechanizmach działania, wszystkie w skojarzeniu z metotreksatem, z aktywną konwencjonalną terapią przeciwreumatyczną. Według autorów powyższe wyniki należy uwzględnić w przyszłym postępowaniu z pacjentami z nowo zdiagnozowanym RZS.
Opracowanie: lek. Damian Matusiak
