Papierosy elektroniczne pojawiły się na rynku na początku XXI wieku jako substytut tradycyjnych papierosów. Chociaż teoretycznie stanowiły one zdrowszą alternatywę dla palaczy, rzeczywistość była daleka od oczekiwanej. W ostatnich latach nastąpił wzrost korzystania z elektronicznych urządzeń dostarczających nikotynę w grupie nastolatków, którzy nigdy nie palili. Dlatego ważne jest, aby mówić o ryzyku, jakie wśród młodych ludzi stwarza wapowanie.
Marketing był jedną z sił napędowych elektronicznych systemów dostarczania nikotyny (ENDS) jako zasobu mniej szkodliwego dla zdrowia niż konwencjonalne papierosy. Jednak w tej chwili istnieje wiele badań, które obalają ten mit. Ponadto istnieją inne niż wapowanie opcje zastępujące dym papierosowy. Okazały się one przydatne w rzucaniu palenia.
Co to jest wapowanie?
Obecnie e-papierosy dostępne są w różnych modelach. Urządzenia te posiadają system oporu aktywowany baterią.
Funkcją tego oporu jest podgrzanie cieczy, która znajduje się w zbiorniku lub naboju, umożliwiając w ten sposób utworzenie pary. Skład płynu zależy zarówno od producenta, jak i rodzaju waporyzatora, ale może zawierać niektóre z następujących substancji:
- Oleje
- Nikotyna
- Gliceryna
- Glicerol
- Glikol etylenowy
- Alkohol etylowy
- Aromaty
- Glikol propylenowy
- Rozpuszczalniki
- Tetrahydrokannabinol (THC)
W rzeczywistości termin para jest błędny, ponieważ nie jest to forma, w jakiej znajduje się produkt końcowy, na który narażony jest konsument. Jednak słowo vapers jest powszechnie używane do określenia zarówno urządzenia, jak i osób, które go używają.
Odzwierciedla to jedynie próbę podkreślenia, iż w przypadku e-papierosów nie ma mowy o dymie. Konsument przez cały czas jednak przez ustnik urządzenia wdycha substancje szkodliwe dla zdrowia.
Tak popularne wśród młodzieży wapowanie wcale nie jest nieszkodliwe dla zdrowia.
Sądzimy, iż spodoba Ci się również ten artykuł: Elektroniczne papierosy – czy wpływają na zdrowie jamy ustnej?
Wapowanie a ryzyko uszkodzenia płuc
Od czasu ich wprowadzenia na rynek międzynarodowy, wokół e-papierosów toczą się kontrowersje. Ci, którzy ich bronią, wychodzą z założenia, iż stanowią one alternatywę dla konwencjonalnych papierosów, upatrując w nich przydatności w rzucaniu palenia jako terapii kontroli szkód.
Z drugiej strony ci, którzy sprzeciwiają się ich używaniu, ostrzegają, iż waporyzatory są często używane przez osoby, które przedtem nie paliły, co stanowi zagrożenie dla ich zdrowia.
W 2009 roku amerykańskie Centra Kontroli i Prewencji Chorób (CDC) wsparły tę ostatnią grupę, wydając ostrzeżenie dotyczące używania NED. Publikacja zawierała informacje o wielu przypadkach ciężkich ostrych chorób układu oddechowego u młodych pacjentów, których głównym powiązaniem było używanie waporyzatorów. Z tego powodu zaproponowano zdefiniowanie przypadków jako EVALI (uszkodzenie płuc związane z e-papierosem lub waporyzacją ).
Choroby płuc związane z używaniem e-papierosów
Spośród 2807 przypadków zgłoszonych w Stanach Zjednoczonych (stan na luty 2020 r.) średnia wieku wynosiła 19 lat, chociaż obejmowała osoby w wieku od 16 do 53 lat. Pacjenci zgłaszający się po pomoc lekarską przez co najmniej 6 dni mieli objawy ze strony układu oddechowego, w których dominowała duszność (uczucie krztuszenia lub trudności w oddychaniu).
Wykazywały również niektóre z następujących objawów:
- Gorączka
- Suchy kaszel
- Ból w klatce piersiowej
- Częstoskurcz
- Dreszcze
- Krwioplucie (krwawiący kaszel)
- Objawy żołądkowo-jelitowe, takie jak nudności i wymioty
Niemal wszyscy pacjenci wymagali co najmniej jednego dnia hospitalizacji, choć zdarzały się przypadki, które wymagały choćby 25 dni pobytu w szpitalu. 52% hospitalizowanych pacjentów musiało zostać przyjętych na oddział intensywnej terapii (OIOM), wymagający wspomagania wentylacji, zarówno nieinwazyjnego, jak i inwazyjnego.
Zgony stanowiły około 2% przypadków.
Towarzystwa naukowe nalegały na wprowadzenie regulacji dotyczących urządzeń do wapowania, aby ograniczyć do nich dostęp. Z drugiej strony, chociaż wszyscy badani pacjenci wykazywali różne zmiany w obrazach diagnostycznych, nie udało się ustalić, które substancje są zaangażowane w te zmiany, dlatego potrzebne są dalsze badania.
Wapowanie – zagrożenia sercowo-naczyniowe
Ustalono związek między używaniem papierosów elektronicznych a stresem oksydacyjnym. Prowadzi to do zwiększonego ryzyka rozwoju miażdżycy u pacjentów stosujących waporyzatory, ze względu na podwyższony poziom LDL lub złego cholesterolu.
Zarówno konwencjonalne papierosy, jak i e-papierosy biorą udział w agregacji płytek krwi. Dlatego stosowanie DELN jest uważane za czynnik ryzyka patologii sercowo-naczyniowych i mózgowo-naczyniowych.
Szacuje się, iż ryzyko ostrego zawału mięśnia sercowego może być choćby siedmiokrotnie wyższe u osób, które oprócz e-papierosów narażone są również na dym tytoniowy. Tych konsumentów określa się mianem podwójnych palaczy. Jednak nie ma jednoznacznych dowodów w tym zakresie.
Wpływ e-papierosów na zdrowie jamy ustnej
Chociaż istnieje kilka informacji na temat wpływu waporyzatorów na jamę ustną, nie należy ich lekceważyć. Błona śluzowa jamy ustnej jest pierwszym miejscem kontaktu substancji zawartych w parze z organizmem.
Głównym zagrożeniem, na jakie narażeni są użytkownicy DELN, są choroby przyzębia, które są wtórne do procesu zapalnego wywołanego przez opary. Duże znaczenie w tej grupie chorych mają zakażenia oportunistyczne, zwłaszcza Candida albicans.
Wapowanie – inne zagrożenia
Nie ustalono długoterminowego wpływu SEAN na różne tkanki organizmu. Nie powstrzymało to jednak naukowców przed próbami ich odkrycia.
W badaniu przeprowadzonym na szczurach we Włoszech stwierdzono, iż narażenie na aerozol niezawierający nikotyny z waporyzatora o niskim napięciu powodowało zmniejszenie objętości jąder u tych zwierząt.
E-papierosy i wapery w wielu krajach są dostępne choćby dla młodych osób.
Podoba Ci się ten artykuł? Możesz także przeczytać: Uzależnienie od nikotyny – poznaj 3 naturalne terapie, aby je pokonać
Ryzyko poparzeń i urazów podczas używania vaperów
Chociaż nie tak powszechne, vaperom nie są obce wypadki. Mogą one obejmować zarówno drobne oparzenia, jak i urazy tak poważne, jak utrata zębów i złamania twarzy.
Ze względu na to, iż są urządzeniami elektronicznymi, e-papierosy są podatne na wady produkcyjne i awarie. Błędy związane z wypadkami z SEAN obejmują:
- Słaba jakość użytych materiałów
- Modyfikacje części przez użytkowników
- Słaba kontrola jakości w produkcji
- Włączenie dużych baterii w celu zwiększenia żywotności
Wapowanie a ryzyko pojawienia się uzależnień
Wreszcie, zrozumiałe jest, iż używanie waporyzatorów przez młodzież i młodych dorosłych może służyć jako brama do konsumpcji innych substancji uzależniających, takich jak sama nikotyna. Paradoksalnie, głównym zagrożeniem, na jakie są narażeni, jest konwencjonalne palenie papierosów, nawyk, który teoretycznie jest zwalczany.
Czy wapowanie niesie ze sobą ryzyko raka u nastolatków?
Obecnie nie ma jednoznacznych dowodów łączących e-papierosy ze zwiększonym ryzykiem zachorowania na raka. Uważa się, iż dzieje się tak dlatego, iż wapery są obecne na rynku od niedawna, a procesy związane z karcynogenezą są powolne i złożone.
Zaobserwowano jednak, iż gryzonie wielokrotnie narażone na działanie aerozoli z tych urządzeń wykazują uszkodzenia materiału genetycznego i mechanizmów zaangażowanych w naprawę DNA. W związku z tym zalecena jest ostrożność, ponieważ wiemy, iż urządzenie dostarcza substancji rakotwórczych.
