Dużo mówi się o wpływie postawy ciała na problemy logopedyczne. Niestety często dyskusja na ten temat sprowadza się do tworzenia schematów, w których przypisujemy określonym zaburzeniom postawy określone problemy aparatu mowy. Z jednej strony bardzo szanuję pracę ludzi, którzy skrupulatnie badają swoich pacjentów i starają się połączyć ze sobą określone zaburzenia. Z drugiej strony zawsze zastanawiam się czy uczenie się takich schematów ułatwia nam pracę czy może ją utrudnia?
Postawa ciała czyli co?
Żeby to wytłumaczyć muszę zacząć od początku. Skoro chcemy badać postawę ciała i to jak jej zaburzenia wpływają na naszych pacjentów to powinniśmy wiedzieć co badamy czyli zdefiniować prawidłową postawę ciała. Okazuje się, iż nie jest to proste. Prawidłowa postawa ciała nie jest zdefiniowana w wartościach kątowych czy stosunku długości poszczególnych części ciała do siebie. Najlepsza definicja prawidłowej postawy ciała jaką udało mi się znaleźć to ta z Wikipedii:
„Prawidłowa postawa ciała – taki układ poszczególnych odcinków ciała niedotkniętych zmianami, który zapewnia optymalne zrównoważenie i stabilność ciała, wymaga minimalnego wysiłku mięśniowego, zapewnia dużą wydolność statyczno-dynamiczną oraz stwarza warunki adekwatnego ułożenia i działania narządów wewnętrznych.” (stan na 07.24)
Jak widzisz jest ona bardzo płynna. Oznacza, iż pacjent może mieć nietypową postawę ciała, która nie jest jego problemem. Jest naturalna dla niego. Jest to tym bardziej ważne w przypadku dzieci, których postawa ciała (szczególnie w pierwszych latach życia zmienia się dość dynamicznie). Dlatego właśnie badanie postawy ciała powinno być zawsze robione w odniesieniu do wieku pacjenta.
Przykład:
Przodopochylona miednica i koślawość kolan u 3-4 latka może być uznana za normę, ale będzie nas niepokoić u 7-8 latka.
Drugim elementem, który powinien uzupełnić badanie postawy ciała jest badanie napięciowe. Jak już ustaliliśmy nietypowa postawa ciała nie musi być problemem pacjenta, co innego jeżeli taka postawa łączy się za zaburzeniem napięciowym.
Zaburzenia napięciowe - Co warto wiedzieć?
Z zaburzeniami napięciowymi jest niestety tak, iż nasz organizm stanowi napięciową całość. Oznacza to, iż zaburzenie napięcia w jednej części ciała może być przyczyną objawu w dowolnej innej części ciała.
Jeśli naszym objawem jest problem z pionizacją języka i chcielibyśmy wymyślić różne potencjalne przyczyny tego objawu to możemy je wymyślać dosłownie w nieskończoność. Dlatego zamiast próbować wymyślić co mogło dać taki objaw proponuje odwrócić kierunek myślenia. Zbadajmy naszego pacjenta i rozwiążmy jego problemy napięciowe bez względu na to czy na pierwszy rzut oka korelują z objawem czy nie. jeżeli po naszej terapii objaw się zmieni to zastanowimy się na jakiej drodze mogło się to wydarzyć.
Dlatego właśnie uważam, iż uczenie się opisanych przez kogoś schematów może nam pomóc zwrócić uwagę na konkretne mechanizmy, ale nie powinno zamykać nas na otwartość w badaniu i terapii. Czasem pacjent idealnie wpisuje się w opisany przez kogoś wzorzec, ale jest masa pacjentów nietypowych, u których sami ten wzorzec musimy znaleźć. Praca oparta o korzystanie z gotowych wzorców niesie też ryzyko popadnięcia w rutynę, która spowoduje, ze coraz gorzej będzie się nam pracowało z pacjentami, którzy nie pasują do znanych nam zależności anatomicznych czy napięciowych.
Podsumowując
Pracując w ten sposób ułatwisz sobie zadanie. Pacjent, który jest dobrze przygotowany napięciowo jest pacjentem, u którego ćwiczenia padają na podatny grunt. Czasem wystarczy popracować lokalnie, ale szczególnie u tych pacjentów, u których praca idzie opornie lub kiedy w terapii wchodzimy w plato warto zrobić zoom out i zastanowić się co do tej pory nie zostało zaopatrzone.
Jeśli masz ochotę poszerzyć swoją wiedzę w zakresie pracy z pacjentami z zaburzeniami postawy ciała, sprawdź co dla Ciebie przygotowaliśmy
Terapia manualna w logopedii
Czeka na Ciebie:
- 2 dni szkolenia
- Potężna dawka wiedzy i praktyki
- Świetna atmosfera
- Skrypt szkoleniowy
- Imienny certyfikat
