U kobiet, którym usunięto jajniki przed menopauzą, szczególnie te przed 40. rokiem życia, w późniejszym ich życiu obserwuje się zmniejszoną integralność istoty białej w wielu obszarach mózgu.
Istota biała jest zbudowana z włókien nerwowych, tj. długich wypustek neuronów (aksonów), i odpowiada za przenoszenie sygnałów nerwowych, czyli komunikację między poszczególnymi obszarami mózgu.
Wyniki badań ukazały się 20 czerwca w czasopiśmie „Alzheimer’s & Dementia: The Journal of the Alzheimer’s Association”.
– Wiemy, iż usunięcie obu jajników przed naturalną menopauzą powoduje nagłą dysfunkcję endokrynologiczną, co zwiększa ryzyko wystąpienia zaburzeń poznawczych i demencji – powiedziała dr Michelle Mielke, profesor i kierownik katedry epidemiologii i profilaktyki w Wake Forest University School of Medicine (USA). Dotychczas przeprowadzono kilka badań neuroobrazowych, aby lepiej zrozumieć leżące u ich podstaw mechanizmy. Amerykańscy naukowcy postanowili bliżej przyjrzeć się temu zagadnieniu.
Na potrzeby badania zespół przeanalizował dane z Mayo Clinic Study of Aging, aby przyjrzeć się przypadkom kobiet w wieku powyżej 50 lat, diagnozowanych dzięki dostępnego obrazowania tensora dyfuzji, czyli techniki rezonansu magnetycznego (MRI), która mierzy istotę białą w mózgu. Kohorta składała się z:
● 22 uczestniczki, które przed 40. rokiem życia przeszły obustronne wycięcie jajników (ang. premenopausal bilateral oophorectomy – PBO) przed menopauzą,
● 43 uczestników, którzy mieli PBO w wieku od 40 do 45 lat,
● 39 uczestników, którzy mieli PBO w wieku od 46 do 49 lat,
● 907 uczestników, którzy nie mieli PBO przed 50. rokiem życia.
– U kobiet, które przed 40. rokiem życia przeszły obustronne wycięcie jajników przed menopauzą, stwierdziliśmy znaczne zmniejszenie integralności istoty białej w wielu obszarach mózgu – oceniła dr Mielke. – Zaobserwowaliśmy również tendencje w niektórych obszarach mózgu, iż kobiety z PBO w wieku 40-44 lata lub 45-49 lat również miały zmniejszoną integralność istoty białej, choć wiele z tych wyników nie było statystycznie istotnych – zaznaczyła.
Kobiety z PBO w wieku < 40 lat w porównaniu z kobietami referencyjnymi miały niższe FA (anizotropię frakcyjną) i wyższe MD (średnią dyfuzyjność) w przedniej części korony promienistej, genu ciała kolosum, pęczku czołowo-potylicznym dolnym, potylicznym górnym i w istocie białej górnej skroniowej. U kobiet, które przeszły PBO w wieku od 45 do 49 lat, zaobserwowano również pewne zmiany w integralności istoty białej.
80 proc. uczestniczek, którym usunięto jajniki, stosowało w przeszłości estrogenową terapię zastępczą. W badaniu nie udało się jednak ustalić, czy zastosowanie estrogenowej terapii zastępczej po obustronnym wycięciu jajnikówłagodziło wpływ PBO na integralność istoty białej. Zauważyła, iż jajniki wydzielają hormony zarówno przed menopauzą (głównie estrogen, progesteron i testosteron), jak i po menopauzie (głównie testosteron i androstendion).
– Usunięcie obu jajników powoduje u kobiet gwałtowny spadek zarówno estrogenu, jak i testosteronu, dlatego jednym z możliwych wyjaśnień otrzymanych przez nas wyników jest utrata zarówno estrogenu, jak i testosteronu – powiedziała dr Mielke. Aby lepiej zrozumieć, w jaki sposób zmiany w istocie białej wpływają na zaburzenia funkcji poznawczych, potrzebne są dodatkowe badania. – Potrzebujemy do dalszych badań większej i bardziej zróżnicowanej grupy kobiet, aby potwierdzić wyniki – podkreśliła badaczka.
Źródło: eurekalert.org
Foto: pixabay.com
