„Uczulenie na słońce” jest potoczną nazwą reakcji alergicznej, w której kluczową rolę odgrywa promieniowanie ultrafioletowe występujące w świetle słonecznym. Nadwrażliwość na słońce często mylona jest z oparzeniem słonecznym. Alergii towarzyszą objawy skórne, takie jak: grudki, pęcherzyki, grudki wysiękowe, zmiany rumieniowe, a także uporczywe swędzenie skóry.
„Uczulenie na słońce” należy do fotodermatozy, która jest szeroką grupą schorzeń, a przyczyną nieprawidłowych reakcji skóry mogą być zarówno idiopatyczne formy nadwrażliwości na światło, jak i odczyny związane z działaniem dodatkowym substancji czy czynników. „Alergia na słońce” to nietypowa reakcja alergiczna na promieniowanie, w wyniku której na skórze pojawiają się rozmaite zmiany. „Uczulenia na słońce” nie należy jednak mylić z nadmiernym narażeniem na promieniowanie, czyli oparzeniem słonecznym. W tym przypadku dochodzi do nieprawidłowej reakcji skóry na dawki promieniowania, które w normalnej skórze nie wywołałyby niepożądanych efektów.
„Uczulenie na słońce” – przyczyny
Przyczyn „alergii na słońce” jest wiele. Jednak specjaliści nie odkryli wszystkich mechanizmów, które za to odpowiadają.
„Alergia na słońce” jest reakcją układu odpornościowego na światło słoneczne. Uczulenie wywołane jest przez zmiany, jakie zachodzą w skórze wystawionej na promieniowanie słoneczne. Uważa się, iż układ odpornościowy rozpoznaje niektóre składniki zmienionej przez słońce skóry jako obce, co sprawia, iż organizm aktywuje przeciwko nim obronę immunologiczną. Dochodzi więc do reakcji alergicznej i wystąpienia objawów skórnych.
Alergia na słońce może być również aktywowana poprzez działanie leków, ziół, a także składników w kosmetykach, które mogą wchodzić w reakcję ze słońcem. „Uczulenie na słońce” jest uwarunkowane genetycznie.
„Uczulenie na słońce” może przybierać różne rodzaje:
- PMLE – polimorficzna erupcja światła, najczęściej pojawia się na częściach ciała, które są odsłonięte, np. ramionach. Występuje w dzieciństwie i młodym wieku, zwykle ustępuje po kilkunastu godzinach lub maksymalnie kilku dniach;
- świąd słoneczny – świąt może przyjmować różne stopnie nasilenia, pojawia się zwykle w przeciągu od 6 do 24 godzin po ekspozycji na słońce;
- przewlekłe zmiany posłoneczne (chronic actinic dermatitis, ChAD);
- pokrzywka słoneczna – najczęściej występuje u młodych kobiet, pojawia się w postaci dużych swędzących ognisk.
„Uczulenie na słońce” – objawy
„Uczulenie na słońce” może pojawić się w ciągu kilku minut lub godzin po ekspozycji na promieniowanie słoneczne. W niektórych przypadkach pierwsze objawy mogą pojawić się dopiero po 48 godzinach od kontaktu ze słońcem.
Do objawów „alergii na słońce” zaliczane są:
- swędzące zaczerwienione plamy, pęcherzyki z wysiękiem,
- pokrzywka słoneczna (występują po ekspozycji na promieniowanie słoneczne, przypomina poparzenie pokrzywą),
- wyprysk słoneczny,
- zaczerwienienie skóry,
- pieczenie skóry,
- opuchlizna.
Zmiany skórne najczęściej pojawiają się na ramionach, barkach, szyi, podbiciach stóp. W niektórych przypadkach skóra może zacząć się łuszczyć, być sucha i zgrubiała, czasami może towarzyszyć ból, pieczenie i tkliwość danego miejsca. Do objawów skórnych mogą dołączyć również bóle i zawroty głowy, nudności, omdlenia, świszczący oddech. Warto pamiętać, iż alergia może towarzyszyć także innym chorobom skóry.
„Uczulenie na słońce” – leczenie
Jeśli pojawiają się niepokojące objawy „uczulenia na słońce” (niezwiązane z nadmierną ekspozycją na promieniowanie), przede wszystkim należy schować się w cień i nie poddawać skóry nadmiernej ekspozycji promieniom. Następnie należy udać się do dermatologa.
W przypadku wystąpienia alergii warto zastosować:
- chłodzące okłady,
- pianki z panthenolem,
- żel z aloesu,
- maść z cynkiem.
Lekarz może wdrożyć także leczenie farmakologiczne, które obejmuje między innymi leki antyhistaminowe, jak również terapię PUVA (Psoralen Ultra-Violet A). Leczenie to polega na wykorzystywaniu promieniowania UVA z doustnie podanym środkiem chemicznym, który uwrażliwia skórę na działanie promieniowania. Ponadto w przypadku ciężkich alergii zalecane jest specjalistyczne leczenie. W przypadku ciężkich alergii zalecane jest specjalistyczne leczenie.
W leczeniu alergii bardzo dobrze sprawdza się „hartowanie słońcem”. Specjaliści zalecają, aby powoli przyzwyczajać skórę do promieniowania UV, ale przy tym koniecznie pamiętać o ochronie przeciwsłonecznej. Krem nakładać co dwie godziny, jeżeli zażywane są kąpiele. Jeśli osoba, u której występuje alergia, planuje wybrać się w ciepłe kraje, powinna zacząć suplementację selenu i beta-karotenu.
Źródło: diag.pl, heydoc, cefarm24.pl, doz.pl
