Na początku września Zespół ds. suplementów diety działający przy Głównym Inspektoracie Sanitarnym wydał nowe uchwały dotyczące surowców roślinnych stosowanych w suplementach diety. Uchwały te dotyczą takich surowców roślinnych jak:
- Passiflora incarnata – Męczennica cielista.
- Bacopa monnieri – Bakopa drobnolistna, ziele Brahmi
- Chelidonium majus – ziele glistnika, złotnik, jaskółcze ziele, glistnik pospolity)
W przypadku jednego z nich, eksperci uznali, iż jego stosowanie w suplementach diety jest niedozwolone. Dwa pozostałe mogą znaleźć się w tego typu produktach, ale po spełnieniu określonych warunków. Jakich?
Chelidonium majus
Surowcem, który zgodnie z najnowszą uchwałą Zespołu nie może być wykorzystywany w składzie suplementów diety jest Chelidonium majus – ziele glistnika. Jest to bowiem roślina farmakopealna, opisana m.in. w Farmakopei Europejskiej.
– W glistniku występuje ponad 70 różnych związków biologicznie czynnych, spośród których największe znaczenie odgrywają alkaloidy. Według danych literaturowych, w glistniku występuje ponad 50 alkaloidów. W omawianej roślinie występują głównie alkaloidy izochinolinowe, jednakże zidentyfikowano również turkijeninę oraz sparteinę, należącą do alkaloidów chinolizydynowych i charakterystyczną dla rodziny Fabaceae (Bobowatę). Wysuszona substancja roślinna zawiera nie mniej niż 0,6% sumy alkaloidów w przeliczeniu na chelidoninę – wyliczają eksperci.
- Czytaj również: Popularne suplementy diety muszą zmienić skład. Nowe rekomendacje…
Ponadto roślina ta wymieniona jest w kompendium EFSA dotyczącym substancji botanicznych, w których stwierdzono obecność naturalnie występujących składników mogących stanowić zagrożenie dla zdrowia człowieka w przypadku wykorzystania ich do produkcji żywności i suplementów diety. Substancjami biologicznie aktywnymi budzącymi zastrzeżenia dla ich występowania w produktach z kategorii spożywczych są alkaloidy.
– Biorąc pod uwagę powyższe informacje oraz nadrzędność zasady, iż żywność wprowadzana do obrotu musi być bezpieczna dla zdrowia konsumentów, zdaniem Zespołu do spraw Suplementów Diety Chelidonium majus L. nie powinien być stosowany w produkcji suplementów diety – wskazują eksperci.
Passiflora incarnata
Kolejna z uchwał Zespołu do spraw suplementów diety dotyczy ustalenia zalecanej do spożycia dziennej porcji sproszkowanego ziela męczennicy (Passiflora incarnata) na poziomie 0,5 g. W uchwale znalazły się też rekomendacje dotyczące oznakowania suplementów diety zawierających ten surowiec. Mają się znajdować na nich ostrzeżenia:
- nie stosować u dzieci, kobiet w ciąży i w trakcie laktacji,
- nie stosować dłużej niż 12 tygodni,
- produkty zawierające Passiflora incarnata mogą powodować senność i wpływać negatywnie na zdolność prowadzenia pojazdów lub obsługi maszyn,
- nie stosować w połączeniu z innymi substancjami wpływającymi na ośrodkowy układ nerwowy.
Zespół w uzasadnieniu swojej uchwały wskazuje, iż roślina ta ma działanie sedatywne. Dla tego typu rośliny określono wymagania w postaci monografii EMA. Ponadto ze względu na możliwość interakcji męczennicy cielistej z lekami wpływającymi na OUN, sposób prezentacji suplementu diety powinien zawierać także ostrzeżenie dla osób zażywających leki z tej grupy, np. z lorazepamem.
- Czytaj również: Męczennica cielista, czyli passiflora incarnata
Bacopa monnieri
Ostatnia z najnowszych uchwał Zespołu ds. suplementów diety dotyczy wysuszonego ziela Bacopa monnieri, znanego też jako ziele Brahmi. Eksperci zdecydowali, iż w suplementach diety można stosować ten surowiec w ilości poniżej 5 g o zawartości nie więcej niż 2,5% sumy bakozydów w zalecanej do spożycia dziennej porcji produktu. W suplemencie można zastosować też 200 mg lub poniżej ekstraktu z ziela Bacopa monnieri, w ilości nie większej niż 100 mg bakozydów w zalecanej do spożycia dziennej porcji produktu.
Dodatkowo w oznakowaniu suplementów diety zawierających w swoim składzie Bacopa monnieri rekomenduje się umieścić następujące ostrzeżenia:
- nie stosować u dzieci, kobiet w ciąży i w trakcie laktacji
- nie stosować dłużej niż 4 tygodni.
Bacopa monnieri (Bakopa monnieri, Bakopa drobnolistna, ziele Brahmi) jest rośliną dobrze poznaną pod względem chemicznym. Wiele jej składników biologicznie czynnych zostało wykrytych ponad 40 lat temu. Aktywność biologiczna przypisywana jest głównie obecności charakterystycznych saponin trójterpenowych, zwanych bakozydami. Bakozydy są złożoną mieszaniną strukturalnie blisko spokrewnionych związków, glikozydów jujubogeniny lub pseudojujubogeniny, obejmującą 12 grup.
- Czytaj również: Uchwały Zespołu ds. Suplementów Diety nie stanowią źródła prawa
Z uwagi na brak badań dotyczących kobiet ciężarnych oraz kobiet karmiących, Zespół do spraw Suplementów Diety stoi na stanowisku, iż na chwilę obecną nie można stwierdzić, iż podawanie przetworów z Bacopa monnieri jest bezpieczne dla tych grup populacyjnych. W związku z tym, sposób prezentacji produktu powinien zawierać ostrzeżenie dla tych grup.
©MGR.FARM
