Siła psychiczna to nie tylko asertywność, umiejętność dostosowania się do zmian czy odporność na stres. To również wrażliwość i szacunek, które ułatwiają komunikację.
Tym, co pomaga w zjednywaniu sobie ludzi i znajdowaniu z nimi wspólnego języka, jest empatia.
Dowiedz się, jak nauczyć dziecko empatii, czyli współodczuwania emocji innych osób i patrzenia na świat z ich perspektywy.
Poniższe strategie powstały z myślą o pedagogach, którzy chcą uczyć dzieci i młodzież empatii podczas codziennych zajęć. Choć można wykorzystać je w klasie (a choćby w grupie w przedszkolu), przydadzą się również rodzicom. W końcu to oni są pierwszymi nauczycielami. Jak w takim razie uczyć dziecko empatii?
Modeluj
Dzieci uczą się przez naśladownictwo i odtwarzanie zachowań dorosłych – modelowanie jest więc jedną z najskuteczniejszych metod wychowawczych, którą warto zastosować również przy nauce empatii. Modelowanie to pokazywanie na własnym przykładzie cech czy zachowań, które chcemy zaszczepić w dziecku. Zatem jeżeli zależy ci na wychowaniu empatycznego dziecka, sama bądź empatyczna: uważnie słuchaj dziecka, pytaj go o jego uczucia, okazuj współczucie i zrozumienie dla tego, przez co przechodzi.
Rozwijaj empatię wśród wszystkich członków rodziny
Ten punkt wiąże się z pierwszym: dzieci uczą się poprzez obserwowanie innych. Zadbaj o empatyczną komunikację między wszystkimi członkami rodziny. Zachęcaj do rozmawiania o uczuciach, dzielenia się swoimi obawami i lękami, wzajemnego wspierania i oferowania pomocy.
Uważnie czytaj i rozmawiaj
Nic nie stoi na przeszkodzie, by tę strategię zastosować nie tylko w klasie, ale również we własnym domu. Czytanie dziecku bajki z pewnością jest częścią waszej wieczornej rutyny. Choć już samo czytanie książek dziecku lub z dzieckiem jest dla niego rozwijające, rozmawianie o tym, przez co przechodzą bohaterowie, to świetny sposób na ćwiczenie empatii. Podczas lektury rozmawiaj z dzieckiem o problemach jego ulubionych bohaterów, o ich odczuciach i tym, jak radzą sobie z przeszkodami, które pojawiają się na ich drodze.
Poszerzaj horyzonty
Wielu dorosłych zazdrości dzieciom ich naturalnej ciekawości świata. Dbaj o to, by ta cecha nie zanikła całkowicie w twoim dziecku. Gdy spędzacie razem czas, rozmawiajcie nie tylko o tym, co was dotyczy, ale o innych ludziach wokół. Ucz dziecko, iż każdy z nas jest inny i to właśnie nasza odmienność sprawia, iż jesteśmy wyjątkowi.
Podczas podróży – i nieważne, czy są to zagraniczne wakacje, czy weekend u babci za miastem – rozmawiajcie o tym, jak żyją inni ludzie, o ich przyzwyczajeniach, kulturze. Otwarte na świat, szanujące samego siebie, drugiego człowieka i zwierzęta dziecko będzie bardziej empatyczne.
Działaj charytatywnie
Nauka empatii to nie tylko teoria. Doskonałym sposobem na wychowanie empatycznego dziecka jest nauka poprzez działanie: realne pomaganie tym, którzy tej pomocy potrzebują. Co powiesz na wspólny przegląd zabawek malucha i oddanie tych, którymi już się nie bawi?
Usiądź z dzieckiem i porozmawiaj z nim o jego zabawkach. Zapytaj, które z nich dają mu najwięcej radości, a które chciałby oddać innym dzieciom, żeby też mogły mieć frajdę z zabawy. To nie tylko lekcja empatii, ale też samodzielności i wzmacnianie sprawczości dziecka – maluch poczuje, iż to on podejmuje decyzję, a jego działanie może uszczęśliwić kogoś innego. Z pewnością będzie z siebie dumny!