Czarny bez można znaleźć na półkach supermarketów w postaci soku, dżemu, przecieru lub syropu. Wynika to z faktu, iż świeżo zebrane owoce gwałtownie fermentują. Jednak lokalne jagody można również uprawiać we własnym ogrodzie lub zbierać na spacerze w lesie. Czas zbiorów przypada na wrzesień. Ale małe owoce wciąż niesłusznie pozostają produktem niszowym.
Jeśli zbierasz owoce czarnego bzu w naturze, musisz odróżnić je od ich trującego brata: czarnego bzu karłowatego. Pamiętaj, iż owoce czarnego bzu zwisają w dół, podczas gdy trująca odmiana ma owoce skierowane w górę i nieprzyjemny zapach.
Bądź jednak ostrożny: należy zachować umiar. Przynajmniej jeżeli nie chcesz ryzykować bólu brzucha, biegunki lub wymiotów.
Dzieje się tak, ponieważ wszystkie części czarnego bzu zawierają glikozyd sambunigrynę. Jest to naturalny środek przeciwwirusowy rośliny. Jednakże w organizmie może on zostać przekształcony w kwas cyjanowodorowy.
Jeśli chcesz uniknąć dolegliwości żołądkowo-jelitowych, powinieneś podgrzać jagody do temperatury ponad 80 st. C. przed spożyciem, ponieważ powoduje to rozpad glikozydu i utratę jego toksycznego działania. Najlepiej robić to przez 20 do 30 min.
Owoce czarnego bzu mają wiele do zaoferowania
Czarny bez już w średniowieczu był uznawany za uniwersalny lek. Mówiło się, iż roślina ta jest skuteczna na przykład w przypadku infekcji dróg oddechowych, zaparć i reumatyzmu. — Czapki z głów dla wszystkich krzewu czarnego bzu — powiedział kiedyś naturopata Sebastian Kneipp, chwaląc adekwatności owoców. I choćby w 2024 r. czarny bez przez cały czas może ubiegać się o tytuł rośliny leczniczej roku.
Owoce czarnego bzu mają wiele do zaoferowania pod względem witamin i minerałów. Dostarczają witaminy C, prowitaminy A, witamin z grupy B i minerałów, takich jak potas i magnez. Mogą również przyczynić się do zaspokojenia zapotrzebowania na błonnik i żelazo.
Oprócz wspomnianych już składników odżywczych małe owoce zawierają również wtórne substancje roślinne, takie jak antocyjany i garbniki, a także olejki eteryczne o wysokiej zawartości wolnych kwasów tłuszczowych.
Na szczególną uwagę zasługuje flawonoid zwany sambucyjaniną, silny barwnik nadający owocom czarnego bzu ciemnofioletowy odcień. Jako przeciwutleniacz, przechwytuje szkodliwe wolne rodniki w organizmie i chroni komórki przed stresem oksydacyjnym. Wiadomo, iż przeciwutleniacze zmniejszają procesy zapalne, a tym samym zapobiegają na przykład chorobom układu krążenia.
Czarny bez
Długa lista korzyści
Dzięki moczopędnemu działaniu sambucyjaniny czarny bez pomaga również wypłukiwać patogeny w infekcjach pęcherza moczowego. Owoce te są także znane ze swoich adekwatności wzmacniających odporność, które mogą pomóc w zapobieganiu i leczeniu infekcji wirusowych, w tym przeziębienia i grypy.
Badanie Washington State University pokazało, iż sok z czarnego bzu oferuje znaczące korzyści zdrowotne już po tygodniu jego spożywania. U uczestników, którzy pili sok z tego owocu, zaobserwowano o 24 proc. mniej cukru we krwi po zjedzeniu posiłku bogatego w węglowodany niż u osób należących do grupy z placebo. To oznacza, iż sok z czarnego bzu może pomóc organizmowi lepiej regulować poziom cukru we krwi — co jest niezwykle ważne dla zachowania zdrowego metabolizmu i kontroli masy ciała.
Obecnie prowadzone są badania nad tym, czy owoce czarnego bzu mogą być również skuteczne w walce z infekcjami koronawirusowymi i rakiem.
