Spójne uregulowania rynku aptecznego w całej Europie?

Głównym tematem debaty była potrzeba bardziej spójnego podejścia do regulacji rynku aptecznego w Europie. Obecny stan prawny – oparty na bardzo zróżnicowanych rozwiązaniach krajowych – prowadzi do niespójności, nierównomiernego rozwoju, a tym samym ograniczenia dostępu pacjentów do leków i usług farmaceutycznych. Wskazywano, iż w wielu państwach członkowskich – w tym w Polsce – rosnąca skala przeregulowania może negatywnie wpływać na swobodę działalności gospodarczej, inwestycje i innowacje w sektorze aptecznym.

W tym kontekście pojawiło się pytanie, czy Europa jest gotowa na nową filozofię regulacyjną – taką, która łączy poszanowanie kompetencji krajowych z ambicją stworzenia bardziej przejrzystych, proporcjonalnych i przyszłościowych ram dla funkcjonowania aptek w całej UE.

Apteki jako element odporności systemów ochrony zdrowia

W dyskusji głos zabrali m.in. przewodniczący Komisji SANT Adam Jarubas, wiceminister zdrowia Czech Jakub Dvořáček, a także europosłowie Elżbieta Łukacijewska, Letizia Moratti i Tomislav Sokol. Emilia Szyszkowska z PharmaNET zaprezentowała wyniki raportu na temat stanu regulacji rynku aptecznego w 32 krajach europejskich.

W trakcie wystąpień podkreślano, iż apteki powinny pełnić większą rolę w systemie ochrony zdrowia – nie tylko jako punkty sprzedaży leków, ale także jako miejsca profilaktyki, opieki farmaceutycznej, a w sytuacjach wyjątkowych także reagowania kryzysowego. Zwrócono również uwagę na potencjał nowych usług, cyfrowych narzędzi do zarządzania niedoborami leków i monitorowania rynku, a także na konieczność wspierania rozwoju farmacji klinicznej i opieki blisko pacjenta.

Potrzeba dalszego dialogu i reformy

Debata potwierdziła szeroką zgodę co do potrzeby dalszego dialogu na temat ujednolicenia norm funkcjonowania aptek w UE. Zgromadzeni uczestnicy podkreślili, iż większa harmonizacja regulacji może poprawić jakość usług, zwiększyć inwestycje i umożliwić skuteczniejsze reagowanie na sytuacje kryzysowe – przy zachowaniu wartości jednolitego rynku i równego dostępu pacjentów do leków w całej Europie.

Organizatorzy zapowiedzieli kontynuację rozmów i inicjatyw mających na celu wypracowanie modelu regulacyjnego, który będzie wspierał zarówno rozwój sektora, jak i bezpieczeństwo farmaceutyczne obywateli UE.

• Czytaj również: Europosłowie za wycofaniem „Apteki dla Aptekarza 2.0”

Debata odbyła się w symbolicznym momencie – na kilka tygodni przed zakończeniem polskiej prezydencji w Radzie UE, która odegrała kluczową rolę w przyspieszeniu prac nad rewizją pakietu farmaceutycznego. Podczas otwarcia wydarzenia zwrócono uwagę na znaczenie tego osiągnięcia: wypracowanie przez Radę UE mandatu do negocjacji w sprawie pakietu farmaceutycznego to istotny krok w kierunku systemowej i strategicznej reformy, skoncentrowanej na pacjencie i gotowej na przyszłe wyzwania.

Spotkanie odbyło się 11 czerwca 2025 r. w Parlamencie Europejskim w Brukseli. Zostało zorganizowane przez przedstawicielstwo Lewiatana w Brukseli, Związek Pracodawców Aptecznych PharmaNET oraz European Federation of Pharmacy Chains.

Konfederacja Lewiatan była reprezentowana przez Kingę Grafę, zastępczynię dyrektor generalnej ds. europejskich oraz Luanę Żak, zastępczynię dyrektorki Przedstawicielstwa Konfederacji Lewiatan w Brukseli.

Źródło: Konfederacja Lewiatan