Skutki stosowania krótko działającego beta-mimetyku u dzieci

Zdjęcie: 123RF


Ważnym elementem leczenia chorób przewlekłych jest zapobieganie zaostrzeniom. Jest to szczególnie ważne w przypadku astmy, która – przy nieodpowiedniej kontroli – prowadzi do trwałego upośledzenia reaktywności oskrzeli. A powyższa zależność jest szczególnie istotna w przypadku dzieci.

Na łamach prestiżowego czasopisma „Pediatric Allergy and Immunology" przedstawiono wyniki dużego, populacyjnego badania (SABA use in asthma junior, SABINA) przeprowadzonego przez szwedzkich naukowców, którzy postanowili sprawdzić, czy znana z populacji dorosłych zależność o zwiększonym ryzyku zaostrzenia przy zużywaniu co najmniej 3 opakowań (po mniej więcej 200 dawek) krótko działającego beta-mimetyku występuje także u dzieci.

Wykorzystano dane ze szwedzkich krajowych rejestrów opieki zdrowotnej obejmujące pacjentów poniżej 18. roku życia z astmą leczonych w ramach opieki specjalistycznej w latach 2006–2015. Spośród 219 561 objętych analizą osób 45,4, 31,7 i 26,5 proc. pacjentów w wieku odpowiednio 0–5, 6–11 i 12–17  lat zużywało co najmniej 3 opakowania SABA w ciągu roku bazowego, co oznacza duże zużycie.

Tak duże zapotrzebowanie na beta-mimetyk (w porównaniu z użyciem nie więcej niż 2) wiązało się ze zwiększonym ryzykiem zaostrzenia podczas całego okresu obserwacji; wynosiło ono 35, 22 i 26 proc. u odpowiednio dzieci do 5. roku życia, w wieku 6–11 lat i 12–17 lat. Powyższa zależność okazała się jeszcze silniejsza, gdy dokonano analizy podgrupy dzieci bez współistniejących chorób atopowych – odnotowano wzrost ryzyka o 32–44 proc. w porównaniu z 14–21 proc. u pacjentów z chorobą atopową.

Widać wyraźnie, iż częste stosowanie SABA wiąże się ze zwiększonym ryzykiem zaostrzenia astmy u dzieci, zwłaszcza u tych bez współistniejących chorób atopowych. Jest to ważna informacja zarówno dla opiekunów, jak i lekarzy prowadzących – dzieci mają przed sobą perspektywę wielu lat życia i warto zapewnić im jak największy jego komfort. Tu i teraz oraz na przyszłość.

Opracowanie: lek. Damian Matusiak