Czy kiedykolwiek czułeś, iż jesteś swoim najbardziej surowym krytykiem? Choć inni dostrzegają w Tobie zalety, Ty widzisz głównie niedoskonałości? Samoakceptacja to nie tylko modny termin, ale życiowa umiejętność, która pozwala spojrzeć na siebie z łagodnością i zrozumieniem – bez potrzeby spełniania nierealnych oczekiwań. Nie jest to proces prosty ani szybki, ale też nie oznacza, iż musisz zmienić wszystko, żeby poczuć się „wystarczającym”. Może, zamiast dążyć do ideału, czas spróbować polubić swoje niedoskonałości? Jak pracować nad akceptacją siebie? Zanurzmy się w temat i zobaczmy, jak małymi krokami nauczyć się zaakceptować siebie takimi, jakimi jesteśmy.
Samoakceptacja – co to?
Samoakceptacja to zdolność do tego, żeby zaakceptować siebie takim, jakim się jest – z zarówno mocnymi stronami, jak i słabościami. W definicji samoakceptacji nie ma mowy o tym, iż nie możemy jednak jednocześnie dążyć do poprawy czy rozwoju osobistego. A więc, co to znaczy samoakceptacja? Przede wszystkim to, iż szanujemy siebie i akceptujemy swoje wady, błędy oraz niedoskonałości bez nadmiernej krytyki czy poczucia winy. To również zdolność do patrzenia na siebie w sposób całościowy – dostrzegania nie tylko tego, co wymaga pracy, ale także tego, co w nas wyjątkowe i wartościowe. Samoakceptacja pozwala nam żyć w zgodzie z własnymi przekonaniami, a nie pod dyktando oczekiwań innych.
Z czego wynika brak samoakceptacji?
Brak samoakceptacji często ma swój początek w negatywnych doświadczeniach życiowych. Może to być efekt krytyki w dzieciństwie, kiedy surowi rodzice lub nauczyciele wpajali nam przekonanie, iż nie jesteśmy wystarczająco dobrzy. Negatywny wpływ ma również porównywanie się z innymi, szczególnie w erze mediów społecznościowych, które promują nierealistyczne standardy perfekcji. Perfekcjonizm, czyli stawianie sobie nadmiernych wymagań, niestety także na dłuższą metę prowadzi często do dużych trudności w akceptowaniu własnych błędów i słabości. Niska samoocena, często wynikająca z braku wsparcia emocjonalnego lub wcześniejszych niepowodzeń, dodatkowo pogłębia problemy z samoakceptacją. Wszystko to sprawia, iż coraz trudniej spojrzeć na siebie w sposób życzliwy i docenić własne osiągnięcia oraz wartości.
Brak samoakceptacji – objawy
Brak akceptacji siebie może objawiać się u każdego w nieco inny sposób, m.in. poprzez:
- ciągłą samokrytykę,
- strach przed odrzuceniem,
- niską pewność siebie,
- trudności w podejmowaniu decyzji,
- problemy w relacjach,
- brak asertywności.
Być może zainteresuje Cię także wpis na blogu Super-ego: jak zwiększyć pewność siebie?
Jak pracować nad akceptacją siebie?
Pierwszym krokiem, który zbliży nas do samoakceptacji i odpowiedzi na pytanie, jak pokochać siebie, jest zdanie sobie sprawy z własnych mocnych stron i skupienie się na nich. Praca na swoich zasobach, a nie na brakach to element, od którego często zaczyna się terapia. Sporządź listę osiągnięć, z których jesteś dumny, choćby jeżeli wydają się drobne. Za każdym razem, gdy coś Ci się uda, pochwal siebie i nie bagatelizuj, nie umniejszaj swoich sukcesów. Co jeszcze można zrobić, żeby zaakceptować siebie? Postarać się stopniowo zmieniać sposób, w jaki myślisz o sobie:
- Po pierwsze zidentyfikuj negatywne przekonania – jeżeli często krytykujesz siebie, zapisz negatywne myśli i zastanów się, czy są one obiektywne.
- Następnie zacznij przeformułowywać myśli – zamiast mówić „Nie jestem wystarczająco dobry”, powiedz sobie „Każdy ma swoje mocne i słabe strony, a ja też mam prawo popełniać błędy”.
Jak nauczyć się akceptacji siebie? Regularnie i świadomie nad tym pracować. W jaki sposób? Pomóc mogą poniższe ćwiczenia.
Samoakceptacja – ćwiczenia
Oto kilka sprawdzonych ćwiczeń, które pomogą z akceptacją siebie. Na początku mogą one się wydawać sztuczne i nienaturalne, bo to nie będzie coś, co zwykle do siebie mówimy. Jednak z czasem wypowiadane lub zapisywane do siebie słowo zaczną brzmieć coraz lepiej. Jak ćwiczyć samoakceptację? Wypróbuj jedno z poniższych ćwiczeń, a najlepiej przerób po kolei i na spokojnie każde z nich.
Ćwiczenie 1. Napisz list do siebie
Napisz list do siebie, tak jakbyś pisał go do najlepszego przyjaciela. Wypisz swoje mocne strony, osiągnięcia i cechy, które w sobie cenisz. Zachowaj sobie ten list. Przeczytaj go zawsze wtedy, gdy zaczynasz wątpić w siebie.
Ćwiczenie 2. Lustro wdzięczności
Każdego dnia przez kilka minut stawaj przed lustrem i wypowiadaj na głos pozytywne rzeczy na swój temat. Na początku może to być trudne, ale z czasem pomoże wzmocnić pozytywny obraz siebie.
Ćwiczenie 3. Dziennik emocji
Prowadź dziennik, w którym zapisujesz swoje uczucia i reakcje na różne sytuacje. Pozwoli Ci to lepiej zrozumieć swoje emocje.
Ćwiczenie 4. Wybaczanie sobie
Przypomnij sobie sytuację, w której popełniłeś błąd. Następnie spróbuj spojrzeć na nią z dystansu. Powiedz na głos: „Wybaczam sobie. Popełnianie błędów jest ludzkie”. Regularne wybaczanie sobie pomaga budować zdrowszą relację z własnym ja.
A co jeżeli to nic nie daje, a problemy z samoakceptacją bardzo Cię męczą i utrudniają codzienne funkcjonowanie? Cóż, wtedy naprawdę warto skorzystać z pomocy specjalisty. Psycholog we Wrocławiu może pomóc Ci m.in. w rozpoznaniu źródeł problemów z akceptacją siebie, wypracowaniu zdrowszych nawyków myślenia, a także w budowaniu pozytywnego obrazu siebie.
