Wraz ze wzrostem zaburzeń metabolicznych, takich jak otyłość, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca i hiperlipidemia, zapadalność na NAFLD globalnie rośnie, a postęp choroby i dotycząca jej liczba zgonów stopniowo się zwiększają.
Poza dobrze znaną zachorowalnością i śmiertelnością związaną z rosnącymi dysfunkcjami wątroby NAFLD łączy się ze zwiększonym ryzykiem śmiertelnych i zakończonych zgonem chorób sercowo-naczyniowych (CVD), które mogą być główną przyczyną zgonów pacjentów z NAFLD. Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby jest wczesnym wskaźnikiem miażdżycy tętnic CVD (ASCVD) i jest niezależnie związana ze zwiększoną częstością występowania i śmiertelnością z powodu CVD niezależnie od tradycyjnych czynników ryzyka sercowo-naczyniowego.
Zgodnie z tymi danymi międzynarodowi eksperci zaproponowali nową definicję stłuszczenia wątroby, metabolicznie zależną stłuszczeniową chorobę wątroby (MAFLD), a także zasugerowali zmianę terminologii z NAFLD na MAFLD. W przeciwieństwie do NAFLD w MAFLD jest kryterium włączenia, które jest rozpoznawane u pacjentów ze stłuszczeniem wątroby, jeżeli występuje jedno z następujących trzech kryteriów złego stanu metabolicznego – nadwaga lub otyłość, obecność cukrzycy typu 2 lub objawy dysregulacji metabolicznej. Niedawne badanie przekrojowe wykazało, iż definicja MAFLD jest bardziej praktyczna w identyfikacji pacjentów ze stłuszczeniem wątroby z wysokim ryzykiem progresji choroby.
Zespół badaczy koreańskich postanowił zbadać, jakie jest ryzyko sercowo-naczyniowe oraz chorób sercowo-naczyniowych w przypadku metabolicznie zależnej stłuszczeniowej choroby wątroby (MAFLD). W badaniach brały udział osoby, które w latach 2014–2019 przeszły kompleksowe badanie lekarskie. Istotne zwłóknienie wątroby zdefiniowano dzięki skali zwłóknienia NAFLD, wskaźnika zwłóknienia-4, wskaźnika stosunku aminotransferazy asparaginianowej do liczby płytek lub wyniku FibroScan-aminotransferazy asparaginianowej.
Wysokie prawdopodobieństwo miażdżycowej choroby sercowo-naczyniowej (ASCVD) zdefiniowano jako wynik ryzyka ASCVD >10 proc.
W badanej populacji wynoszącej 78 762 osoby aż 27 047 (34,3 proc.) i 24 036 (30,5 proc.) osób miało odpowiednio MAFLD i NAFLD. Łącznie 1084 (4,0 proc.) lub 921 (3,8 proc.) pacjentów miało wcześniej historię CVD odpowiednio w podgrupach MAFLD lub NAFLD. Wcześniejsza historia CVD i wysokie prawdopodobieństwo ASCVD były istotnie wyższe w podgrupie MAFLD lub NAFLD ze znacznym zwłóknieniem wątroby niż w innych grupach. W analizie wielu zmiennych MAFLD była niezależnie związana z wcześniejszą CVD po uwzględnieniu czynników zakłócających (skorygowany iloraz szans [aOR] = 1,10), podczas gdy NAFLD nie. MAFLD (aOR = 1,40) lub NAFLD (aOR = 1,22) były niezależnie związane odpowiednio z wysokim prawdopodobieństwem ASCVD. Istotne zwłóknienie wątroby było niezależnie związane z wcześniejszą CVD w wywiadzie i wysokim prawdopodobieństwem ASCVD po dostosowaniu odpowiednio w podgrupie MAFLD lub NAFLD.
Wyniki te według badaczy oznaczają, iż przy metabolicznie zależnej stłuszczeniowej chorobie wątroby możemy lepiej identyfikować ryzyka CVD niż przy niealkoholowej stłuszczeniowej chorobie wątroby.
Wniosek: MAFLD może lepiej identyfikować osoby z ryzykiem CVD niż NAFLD. Ocena zwłóknienia może być pomocna w szczegółowym rokowaniu u osób z MAFLD.
Opracowanie: Marek Meissner