Rola szczepów bakterii z gatunku Limosilactobacillus reuteri w terapii IBS – od osi jelito-mózg do praktyki aptecznej

IBS – skąd, po co i dlaczego?

Przyczyny IBS są wieloczynnikowe i obejmują przede wszystkim zaburzenia osi jelito-mózg, które stanowią dwukierunkowy system komunikacji między przewodem pokarmowym a ośrodkowym układem nerwowym [1,5]. Oś jelito-mózg integruje funkcje mózgu i przewodu pokarmowego, w tym motorykę jelitową, a choćby apetyt [5]. Dysbioza, czyli zaburzenie równowagi w strukturze mikrobioty jelitowej uważana jest za podstawowy czynnik inicjujący i podtrzymujący IBS u większości pacjentów [6].

Konsekwencjami zaburzeń osi jelito-mózg są liczne objawy wykraczające poza przewód pokarmowy, w tym choćby rozwój depresji i lęków – co często ma związek ze wstydliwymi objawami IBS [7].

Dostępne strategie walki z objawami IBS

Współczesne podejście do terapii IBS opiera m.in. się na następujących strategiach: diecie FODMAP, zarządzaniu stresem oraz terapii probiotycznej.

Dieta FODMAP to ograniczenie spożycia fermentowalnych oligosacharydów, disacharydów i monosacharydów oraz polioli [8]. Badania pokazują, iż dieta FODMAP znacząco łagodzi objawy IBS u osób chorych – zwłaszcza w początkowej fazie [9]. Mimo to około 30% pacjentów nie odpowiada na tę terapię [3].

Łagodzenie stresu jest kluczowe, ponieważ pacjenci z IBS wykazują hipermotorykę jelitową oraz nadreaktywność osi HPA (podwzgórze-przysadka-nadnercza) [10]. Przewlekły stres może nasilać objawy poprzez aktywację kortyzolu, który stymuluje i nadmiernie pobudza komórki jelitowe [10].

Probiotyki stanowią chyba najbardziej obiecującą opcję terapeutyczną. Obecne dowody wskazują, iż terapia probiotyczna jest wysoce bezpieczna i efektywna w poprawie ogólnych wyników objawów IBS oraz bólu brzucha [8,11]. Szczególną uwagę należy zwrócić na bakterie z rodzaju Limosilactobacillus [11].

Probiotyki a IBS – poznaj fakty!

Mechanizm działania probiotyków w IBS jest wielokierunkowy. Probiotyki mogą działać poprzez zastępowanie brakujących szczepów korzystnych bakterii lub konkurowanie z niekorzystnymi szczepami oraz ich wykluczanie [5]. Dodatkowo mogą poprawiać funkcję bariery nabłonka jelitowego, zmniejszać nadwrażliwość trzewną oraz wpływać na zachowania lękowe i aktywność mózgu w IBS poprzez oś jelito-mózg [5].

Szczególnie obiecującym gatunkiem jest Limosilactobacillus reuteri. Według załączonych dokumentów, L. reuteri wykazał potencjał w utrzymywaniu homeostazy jelitowej u pacjentów z IBS poprzez:

• Zapobieganie adhezji i rozwojowi patogenów
• Przywracanie równowagi mikrobioty jelitowej
• Zmniejszanie stanu zapalnego w jelitach
• Wspomaganie zdrowia jelit [12].

Limosilactobacillus reuteri jest szeroko obecny w jelitach zdrowych osób i reguluje jelitowy układ immunologiczny, zmniejszając stan zapalny poprzez różnorodne mechanizmy [12].

Dowody na efektywność L. reuteri

W literaturze znaleźć można liczne badania na temat skuteczności Limosilactobacillus reuteri w terapii IBS. Randomizowane badanie wykazało, iż użycie dwóch szczepów L. reuteri (DSM 17938 oraz ATCC PTA 6475) znacząco zmniejsza objawy kliniczne związane z IBS [13]. Inne badanie pokazało z kolei, iż 6-tygodniowa interwencja L. reuteri DSM 17938 i ATCC PTA 6475 wykazała pozytywny wpływ na objawy żołądkowo-jelitowe u osób z IBS z dominującą biegunką oraz potencjalne adekwatności przeciwzapalne badanych szczepów [14].

Limosilactobacillus reuteri w praktyce aptecznej

W aptekach dostępny jest suplement diety BioGaia Gastrus IBS, który zawiera klinicznie przebadane probiotyczne szczepy L. reuteri Gastrus® (L. reuteri DSM 17938 i ATCC PTA 6475) [15], które wspomagają równowagę mikrobioty jelitowej i korzystnie wpływają na zdrowie przewodu pokarmowego. Co warto wiedzieć o Biogaia Gastrus IBS?

• 1 kapsułka zawiera dawkę minimum 200 milionów CFU reuteri Gastrus®
• Produkt posiada certyfikat FODMAP Friendly- jest odpowiedni dla osób z wrażliwym układem pokarmowym
• Produkt jest dobrze tolerowany i charakteryzuje się wysokim profilem bezpieczeństwa. Jest przeznaczony do codziennego stosowania.
• Odpowiedni również dla osób stosujących dietę wegańską.

Biogaia Gastrus IBS pomaga zmniejszyć stężenie markerów stanu zapalnego i łagodzi ogólne objawy IBS, dzięki czemu poprawia jakość życia osób z IBS. Zapewnia tak pożądaną ulgę w bólu brzucha u tych pacjentów. Zalecane spożycie to 1-2 kapsułki dziennie. Mając zatem na uwadze efektywność terapii dla pacjentów preparat Biogaia Gastrus IBS to dobre rozwiązanie na problemy osób dotkniętych IBS. Dzięki zawartości sprawdzonych i dobrze przebadanych szczepów probiotycznych bakterii, Biogaia Gastrus IBS może być pierwszym krokiem w normalizacji pracy przewodu pokarmowego u osób z zespołem jelita drażliwego.

Literatura:

1. Chen M, Ruan G, Chen L, Ying S, Li G, Xu X, Xiao Y, Tian J, Lv J, Ping X, Cheng X, Wei H. Neurotransmitter and intestinal interactions: focus on the microbiota‑gut‑brain axis in irritable bowel syndrome. Front Endocrinol (Lausanne). 2022;13:817100.
2. Margolis KG, et al. The neurobiology of irritable bowel syndrome. Mol Psychiatry. 2023.
3. Manning LP, Tuck CJ, Van den Houte M, et al. Therapy of IBS: Is a Low FODMAP Diet the Answer? Front Psychiatry. 2020;11:865. Published 2020 Aug 31. doi:10.3389/fpsyt.2020.00865
4. Pietrzak A., Skrzydło‑Radomańska B., Mulak A., Lipiński M., Małecka‑Panas E., Reguła J., Rydzewska G. Guidelines on the management of irritable bowel syndrome. Gastroenterology Rev. 2018;13(4):167–196.
5. Hillestad EMR, et al. Gut bless you: The microbiota‑gut‑brain axis in irritable bowel syndrome. World J Gastroenterol. 2022;28(4):412–431.
6. Raskov H, Burcharth J, Pommergaard ChR. Irritable bowel syndrome, the microbiota and the gut‑brain axis. Dan Med J. 2016;63(1):A5198.
7. Johns Hopkins Medicine. The Brain‑Gut Connection. 2024.
8. Ng SC, Plummer S, Johnman C, et al. Probiotics, prebiotics, and low FODMAP diet for irritable bowel syndrome. Complement Ther Med. 2019;45:39–46. (DOI: 10.1016/j.ctim.2019.01.010)
9. Ustaoğlu G, Gülşen G, Ali R, et al. Clinical effectiveness of adding probiotics to a low FODMAP diet in all subtypes of irritable bowel syndrome: a randomized, double‑blind, prospective, controlled study. World J Gastroenterol. 2021;27(25):7417–7428. Published 2021 Jun 14. doi:10.3748/wjg.v27.i25.7417
10. Tang HY, Jiang AJ, Wang XY, Wang H, Guan YY, Li F, Shen GM, et al. Uncovering the pathophysiology of irritable bowel syndrome by exploring the gut‑brain axis: a narrative review. Ann Transl Med. 2021 Jul 9;9(14):1187. doi:10.21037/atm‑21‑2779
11. Staudacher HM, Whelan K. Low FODMAP Diet and Probiotics in Irritable Bowel Syndrome: A Systematic Review With Network Meta‑analysis. Front Pharmacol. 2022;13:853011. Published 2022 Mar 14. doi:10.3389/fphar.2022.853011
12. Wang H., Zhou C., Huang J., Kuai X., Shao X. The potential therapeutic role of Lactobacillus reuteri for treatment of inflammatory bowel disease. Am J Transl Res. 2020;12(5):1569–1583.
13. Cruchet S, Hirsch S, Villa‑López D, Moreno‑Portillo M, López‑Velázquez G, Gutiérrez‑Castrellón P. Limosilactobacillus reuteri DSM 17938 and ATCC PTA 6475 for the treatment of moderate to severe irritable bowel syndrome in adults: a randomized controlled trial. Front Gastroenterol. 2023;[Ahead of print]. doi:10.3389/fgstr.2023.1296048
14. König J, Roca Rubio MF, Forsgård RA, et al. The effects of a 6‑week intervention with Limosilactobacillus reuteri ATCC PTA 6475 alone and in combination with L. reuteri DSM 17938 on gut barrier function, immune markers, and symptoms in patients with IBS‑D — An exploratory RCT. PLoS One. 2024 Nov 1;19(11):e0312464. doi:10.1371/journal.pone.0312464
15. https://www.biogaia.pl/produkty/biogaia-zdrowie-zoladka/biogaia-gastrus-ibs/ [dostęp: 20.08.2025]