Retinopatia cukrzycowa – jak uchronić przed nią pacjentów

Zdjęcie: Archiwum


Tylko skuteczne leczenie cukrzycy może ustrzec chorych przed powikłaniami ocznymi. A tych najbardziej boją się diabetycy. O problemie w „Kurierze Medycznym” mówi prof. dr hab. n. med. Jacek P. Szaflik, kierownik Katedry i Kliniki Okulistyki Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, prezes Polskiego Towarzystwa Okulistycznego.

Ponad 93 mln ludzi na świecie ma powikłania oczne cukrzycy. Jedna trzecia z nich doświadczy retinopatii cukrzycowej. W Polsce ok. 3 mln osób choruje na cukrzycę, a ok. 6 mln ma stan przedcukrzycowy. Wszystkie te osoby są zagrożone wystąpieniem powikłań, w tym powikłań ocznych. Pierwsze 20 lat choroby wiąże się z rozwojem powikłań ocznych u ponad 90 proc. pacjentów z cukrzycą typu 1 i u ponad 60 proc. z cukrzycą typu 2. Te powikłania są główną przyczyną ślepoty w populacji ludzi w wieku produkcyjnym (20.–65. rok życia) w krajach rozwiniętych. Chorzy na cukrzycę mają 25–30 razy wyższe ryzyko ciężkiej utraty widzenia niż osoby zdrowe.

– Utrata wzroku to komplikacja, której najbardziej obawiają się chorzy na cukrzycę. W jednym z badań amerykańskich z udziałem ponad 2000 dorosłych utrata widzenia była postrzegana jako powikłanie mające największy wpływ na codzienne życie przez 45 proc. ankietowanych. Utrata widzenia była klasyfikowana wyżej niż utrata pamięci, kończyny, mowy czy słuchu – mówi prof. dr hab. n. med. Jacek P. Szaflik, kierownik Katedry i Kliniki Okulistyki Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, prezes Polskiego Towarzystwa Okulistycznego.

Zbyt późna diagnoza
– Cukrzycowa choroba oczu w początkowym okresie jest asymptomatyczna lub zmiany następują tak wolno, iż chory adaptuje się do nich. Dlatego u cukrzyków niezmiernie ważne są wywiad w kierunku zaburzeń wzroku, edukacja w zakresie możliwych powikłań okulistycznych cukrzycy i przede wszystkim regularne badania okulistyczne – dodaje prezes PTO.

Statystyki dotyczące cukrzycowej choroby oczu pokazują, iż w prawie 65 proc. przypadków chorzy zostają objęci leczeniem dopiero wtedy, gdy problemy ze wzrokiem są odczuwalne. Mniej niż jedna trzecia pacjentów jest zdiagnozowana o czasie. Ponad jedna czwarta chorych twierdzi, iż nie miała wykonanego badania wzroku w ostatnich 2 latach. Na szczęście tylko w 6 proc. przypadków jest za późno na skuteczne leczenie. Nieco mniej niż jedna trzecia chorych zostaje objęta odpowiednim leczeniem przed pojawieniem się kłopotów ze wzrokiem.