Resorpcja kości

fizjoterapeuty.pl 1 rok temu

Resorpcja kości to zjawisko (zespół czynników fizjologicznych lub patologicznych) prowadzące do stopniowej utraty tkanki kostnej. Może dotyczyć również zębów i/lub kości wyrostka zębodołowego. Mechanizm resorpcji opiera się na powolnym wchłanianiu składników mineralnych kości, prowadząc do jej zaniku, w czym udział biorą również osteoklasty (tzw. komórki kościogubne).

Na czym polega resorpcja kości?

Resorpcja kości polega na aktywności tzw. osteoklastów, czyli komórek odpowiedzialnych za niszczenie i rozkładanie składników tkanki kostnej. Wykazują one zdolność syntezy enzymów zwanych hydrolazami, które prowadzą do uwolnienia protonów H+ oraz lokalnie zakwaszających środowisko. Efektem tego jest niszczenie nieorganicznych składników macierzy zewnątrzkomórkowej poprzez ich rozpuszczanie. Natomiast trawienie organicznej części macierzy odbywa się dzięki enzymów lizosomalnych.

Ryc.1. Przebudowa kości z oznaczeniem procesu resorpcji kości.

Resorpcja kości – przyczyny

Resorpcja kości może mieć podłoże całkowicie fizjologiczne, jak również może być konsekwencją patologii toczących się w ustroju człowieka. Fizjologiczna dotyczy zębów mlecznych w okresie wymiany uzębienia i rozpoczyna się na 2-4 lata przed wyrznięciem stałego następcy. Zjawisko resorpcji kości można zaobserwować również u osób starszych, u których przeważa aktywność osteoklastów niż osteoblastów (komórek kościotwórczych). Wiąże się to wówczas z naturalnym procesem starzenia się organizmu, dzięki suplementacji i odpowiedniej diety można jednak wspierać zdrowie kości w każdym wieku.

Należy pamiętać, iż resorpcja kości do pewnego stopnia występuje u każdego człowieka bez względu na wiek. Dzięki temu możliwe jest zachowanie równowagi wewnętrznej i odpowiednich stosunków między kościotworzeniem a kościogubieniem.

Z kolei resorpcja patologiczna jest efektem chorób i schorzeń, najczęściej diagnozowaną przyczyną jest tutaj osteoporoza i osteopenia, czyli choroby związane z utratą gęstości kości. Zjawisko resorpcji możemy zauważyć również w przebiegu martwicy, nowotworów, gruźlicy kości, choroby Pageta i wielu innych.

Resorpcja kości – objawy

Jeśli resorpcja kości ma miejsce w zdrowym organizmie nie powoduje żadnych objawów. Jest wręcz pożądana, ponieważ umożliwia odpowiednie modelowanie kości i utrzymanie ich we adekwatnej wytrzymałości mechanicznej. jeżeli jednak resorpcja ma podłoże patologiczne (osteoklasty znacznie przewyższają swoim działaniem osteoblasty), mogą pojawić się następujące objawy:

  • osłabienie siły mięśniowej;
  • tendencja do złamań choćby podczas niewielkich urazów czy upadków wskutek obniżenia gęstości kości;
  • bóle stawów i kości;
  • sztywność stawów;
  • deformacje kostne.

Pojawienie się powyższych objawów jest pilnym wskazaniem do wizyty u lekarza. Początkowo warto udać się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, jednak specjalistą zajmującym się diagnostyką i leczeniem chorób kości jest ortopeda.

Jak spowolnić resorpcję kości?

Chcąc spowolnić resorpcję kości (co ma miejsce najczęściej w wieku podeszłym, u kobiet po menopauzie oraz u pacjentów chorych przewlekle) warto spróbować kilka domowych sposobów. Są nimi:

  • regularna, umiarkowana aktywność fizyczna, ze szczególnym unikaniem sportów i czynności niebezpiecznych, które mogą spowodować kontuzję – wzmocnienie mięśni i utrzymanie stawów w pełnej ruchomości jest najważniejsze dla zachowania sprawności i zdrowia;
  • unikanie stresu, który nasila wiele negatywnych zjawisk w organizmie;
  • suplementacja witaminy D, witaminy K2, cynku;
  • dieta bogata w powyższe składniki, a dodatkowo również w wapń, białko, magnez, miedź, witaminę C oraz potas.

Warto wiedzieć, iż kalcytonina – hormon produkowany przez tarczycę – jest ważnym czynnikiem hamującym pracę osteoklastów poprzez wpływ na syntezę estrogenów. Przy wszelkich problemach z tarczycą obserwuje się wzmożoną resorpcję tkanki kostnej. Istotną częścią postępowania jest więc zadbanie o tarczycę, czyli regularne badania kontrolne oraz dążenie do ustabilizowania i wyrównania chorób tarczycy, jeżeli zostały zdiagnozowane.

W niektórych przypadkach konieczne jest leczenie specjalistyczne, a domowe sposoby stanowią jedynie uzupełnienie terapii podstawowej. Ma to miejsce głównie u osób z zaawansowaną osteoporozą. Pacjentom z nasiloną resorpcją kości zwykle podaje się bisfosfoniany. Współcześnie w terapii sprawdzają się również przeciwciała monoklonalne.



Polecane produkty:
Kolagen naturalny w kapsułkach
Skład produktu to wyłącznie naturalny, rybi kolagen. Dzięki temu jest on aktywny biologicznie, a także bardzo wysokiej wchłanialności. Zobacz więcej...
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, iż wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej...

Bibliografia

  1. Traczyk W., Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.
    Kowalczyk K., Wójcicka A., Iwanicka-Grzegorek E., Resorpcja zewnętrzna twardych tkanek zęba i kości
  2. wyrostka zębodołowego – patomechanizm powstawania, Nowa Stomatologia, 4/2011.
  3. Badurski J., Choroby metaboliczne kości, Wydawnictwo Borgis, Warszawa 2005.
Idź do oryginalnego materiału