W środę, 9 lipca, odbędzie się spotkanie szkoleniowe poprzedzające cykl konsultacji zapisów „Programu współpracy Miasta Gdańska z organizacjami pozarządowymi na rok 2026”. Prace z udziałem przedstawicieli organizacji pozarządowych i urzędników potrwają do końca sierpnia. Wypracowany wspólnie dokument trafi pod głosowanie radnych miasta. Już teraz można przeczytać sprawozdanie z realizacji programu na rok 2024.
„Roczny program współpracy miasta Gdańska z organizacjami pozarządowymi” określa zasady, środki i kierunki wspólnego działania na rzecz mieszkanek i mieszkańców Gdańska. Przygotowują go: Wydział Rozwoju Społecznego Urzędu Miejskiego w Gdańsku, wydziały i jednostki miejskie zlecające organizacjom realizację zadań miejskich, oraz, co bardzo ważne, same organizacje pozarządowe.
Wspólna praca co roku odbywa się podczas cyklu spotkań. Ten dotyczący przygotowania Programu na rok 2026 właśnie się rozpoczyna. 27 czerwca odbyło się spotkanie z NGO, podczas którego podsumowano „Sprawozdanie z realizacji Programu w 2024 roku”. Notatkę ze spotkania można pobrać tutaj.
Szkolenie i konsultacje
W środę, 9 lipca, w godz. 15.30 – 18.30, warto przyjść do Centrum Dolna Brama na szkolenie przygotowujące do cyklu konsultacji. Jego cel to przybliżenie „Modelu współpracy administracji publicznej i organizacji pozarządowych”, który można pobrać tutaj.
Same konsultacje odbędą się w lipcu i sierpniu:
- I spotkanie konsultacyjne: 23.07, godz. 11.00 – 14.00, temat: Cele współpracy,
- II spotkanie konsultacyjne: 30.07, godz. 15.30 – 18.30, temat: Wyzwania w obszarze wybranych zadań,
- III spotkanie konsultacyjne: 6.08, godz. 11.00 – 14.00, temat: Tryb ogłaszania konkursów i komisje konkursowe,
- IV spotkanie konsultacyjne: 13.08, godz. 15.30 – 18.30, temat zgłoszony przez NGO,
- V spotkanie konsultacyjne: 20.08, godz. 15.30 – 18.30, temat zgłoszony przez NGO,
- VI spotkanie konsultacyjne: 27.08, godz. 15.30 – 18.30, temat: Prawa człowieka.
Wszystkie spotkania odbędą się w Centrum Dolna Brama przy ul. Dolna Brama 8 w Gdańsku.
Gotowy dokument zostanie skonsultowany online, dzięki czemu zainteresowane osoby będą mogły zgłosić swoje uwagi. Każda zostanie rozpatrzona. Raport z konsultacji będzie dostępny online. Program przyjmowany jest uchwałą Rady Miasta Gdańska, na jednej z ostatnich sesji w roku. Co roku też do Rady Miasta trafia sprawozdanie z jego wykonania.
Sprawozdanie współpracy Miasta z NGO w 2024 r.
Dokument za rok 2024 jest już gotowy, można się z nim zapoznać tutaj. Podsumowanie odnosi się do czterech obszarów współpracy, których dotyczy Program. Chodzi o:
- współtworzenie polityk publicznych,
- wsparcie działania organizacji pozarządowych i aktywności obywatelskiej,
- komunikację i promocję,
- współpracę finansową – zlecanie organizacjom pozarządowym zadań publicznych.
W Programie współpracy Miasta Gdańska z organizacjami pozarządowymi na rok 2024 na realizację zadań publicznych zlecanych organizacjom zaplanowano ponad 122 mln zł. To 32 proc. więcej niż w roku 2023. Współpracę finansową prowadzono w 27 obszarach tematycznych.
Co roku w Programie określany jest główny cel. W 2024 roku było to wspieranie rozwoju społeczeństwa obywatelskiego i budowanie partnerskich relacji między samorządem a zorganizowanymi grupami mieszkańców i mieszkanek. Służyć temu miało podniesienie jakości współpracy oraz zwiększenie jej zakresu – ważne tym bardziej, iż w 2024 roku zarejestrowano w Gdańsku aż 3190 organizacji pozarządowych (według prowadzonego przez prezydent Miasta Gdańska rejestru organizacji pozarządowych z siedzibą w Gdańsku).
Współpraca z NGO w liczbach
Gdańskie NGO’sy mogły liczyć na wsparcie techniczne, szkoleniowe i informacyjne. Usługi w ramach centrów wsparcia świadczyły: Gdańskie Centrum Organizacji Pozarządowych i Centrum Inicjowania Rozwoju. Mowa tu m.in. o poradnictwie prawnym, księgowym, biznesowym, asystenturze, bezpłatnych salach szkoleniowych czy coworkingu społecznym). Z obu ofert skorzystało 210 organizacji pozarządowych i grup nieformalnych, którym udzielono łącznie 311 godzin poradnictwa. Zorganizowano też siedem szkoleń dla organizacji oraz udzielono wsparcia liderkom i liderom przy zakładaniu siedmiu nowych fundacji.
Rok 2024 był już jedenastym rokiem działania Gdańskich Domów i Klubów Sąsiedzkich, czyli centrów lokalnych skupiających aktywność lokalną i obywatelską w gdańskich dzielnicach. W 2024 roku w mieście działało 35 centrów lokalnych: 17 domów i 18 klubów, prowadzonych przez 25 organizacji pozarządowych. Na działalność domów i klubów przekazano ponad 3,6 mln zł – to o około 27 proc. więcej, niż w roku 2023.
W roku 2024 Gdańskie Domy i Kluby Sąsiedzkie zrealizowały ponad 5600 wydarzeń i były dostępne dla mieszkańców przez ponad 42 700 godzin. Z oferty skorzystało ponad 23 000 osób.
Rok 2024 był też rokiem kontynuacji działań związanych z kluczowymi projektami zapoczątkowanymi podczas roku Europejskiej Stolicy Wolontariatu Gdańsk 2022 (karta wolontariusza, certyfikacja organizacji i instytucji oraz referencje dla wolontariuszy). Na zadania związane z promocją i organizacją wolontariatu Miasto Gdańsk zaplanowało w roku 2024 kwotę 800 000 zł. W Centrum Wolontariatu działania wolontariackie podjęło 6971 osób.
Fundusze na… Gdańskie Fundusze (sąsiedzki, młodzieżowy, senioralny, sportowo-rekreacyjny oraz równości) to 1 370 000 zł. Z tej kwoty na realizację inicjatyw przekazano ponad 850 tys. zł. Zrealizowano 275 projektów: 148 przez grupy nieformalne, 86 – przez organizacje pozarządowe. Dodatkowo w ramach Gdańskiego Funduszu Senioralnego wsparto działania 41 Kół i Klubów Seniora.
O realizację zadań publicznych w 2024 roku ubiegało się 476 organizacji pozarządowych (w tym 363 mające siedzibę w Gdańsku). Miasto Gdańsk udzieliło dotacji 311 organizacjom pozarządowym 1 (w tym 262 z Gdańska), przy czym niektóre z nich realizowały w tym czasie więcej niż jedno zadanie. Łącznie organizacje złożyły na 2024 rok 1565 ofert, z czego 1305 (83 proc.) w trybie konkursowym, a 260 (17 proc.) – w trybie pozakonkursowym.
Działalność Centrum Dolna Brama i miejskie lokale dla NGO
W roku 2024 drugi rok działalności zaczęło Centrum Dolna Brama. To docelowe, centralne miejsce ekosystemu wspierania innowacji społecznych i innych form aktywności społecznej. Oprócz wsparcia merytorycznego i administracyjnego można znaleźć tu przestrzeń do pracy, spotkań, oddolnych działań i aktywności organizacji pozarządowych oraz grup nieformalnych. W 2024 roku w Centrum odbyły się 1224 spotkania z udziałem 17 250 osób. Warto też podkreślić, iż w ubiegłym roku wydłużono godziny pracy CDB.
Organizacje dla swoich działań potrzebują przestrzeni zarówno na działania stałe, jak i wydarzenia jednorazowe lub cykliczne. Zwykle nie dysponują własnym lokalem. Miasto staje się więc ich naturalnym partnerem udostępniającym nieruchomości lub ich części, lokale użytkowe i mieszkalne oraz działki gruntowe na działania ze sfery pożytku publicznego. Na podstawie umów najmu preferencyjnego i użyczenia Gdańskie Nieruchomości udostępniają 243 lokale 171 organizacjom pozarządowym. Dodatkowo Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie udostępnia 10 organizacjom 13 lokali na realizację zadań z zakresu pomocy społecznej i wsparcia rodziny.
– By opracować kryteria dostępu do lokali komunalnych i usprawnić procedury wynajmu lokali miejskich organizacjom pozarządowym, w 2024 roku powstał Zespół Dialogu Obywatelskiego – informuje Marta Karalus, kierowniczka Referatu Współpracy Lokalnej Wydziału Rozwoju Społecznego Urzędu Miejskiego w Gdańsku. – W jego spotkaniach uczestniczą przedstawiciele organizacji pozarządowych i Urzędu Miejskiego. Zdiagnozowaliśmy wyzwania, usprawniamy współpracę.
Rady wspierające działania z NGO
Wspominając o roli dialogu, nie można zapomnieć o ciałach doradczych. Mamy dziewięć rad przy prezydent Gdańska. Kluczową dla współpracy miasta z organizacjami pozarządowymi jest jednak Gdańska Rada Działalności Pożytku Publicznego, a dla wspierania rozwoju aktywności obywatelskiej przez wolontariat – Gdańska Rada ds. Rozwoju Wolontariatu. W 2024 roku odbyło się 11 posiedzeń Gdańskiej Rady Działalności Pożytku Publicznego IX kadencji.
Przedstawiciele NGO wchodzą w skład zespołów i komisji resortowych (np. w MOPR-ze), a także Komitetu Rewitalizacji i Zespołu Konsultacyjnego Budżetu Obywatelskiego.
