Cukrzyca bez wątpienia stała się już chorobą cywilizacyjną. Dotyka ona ludzi w różnym wieku na całym świecie i chociaż najczęściej kojarzymy ją z trudnościami organizmu w utrzymaniu prawidłowego poziomu cukru we krwi, niesie za sobą wiele różnych dodatkowych konsekwencji. Jedną z nich jest dużo większe prawdopodobieństwo zachorowania na dermatozy. Możemy do nich zaliczyć zarówno łagodne problemy takie jak suchość skóry, ale również dużo bardziej poważne zaburzenia.
Przyczyny chorób skórnych w cukrzycy
Cukrzyca może powodować wiele zmian skórnych. Długotrwały wysoki poziom cukru we krwi może doprowadzić do zahamowania proliferacji komórek naskórka oraz syntezy białek. Dodatkowo utrzymująca się hiperglikemia upośledza działanie układu odpornościowego, przez co diabetycy są bardziej skłonni do infekcji. Chociaż najczęściej zmiany skórne w cukrzycy są spowodowane bezpośrednio przez chorobę, to mogą one również pojawić się w wyniku przyjmowania lekarstw.
Objawy chorób skórnych w cukrzycy
Problemy ze skórą u diabetyków mogą przyjmować bardzo różną formę. Zwykle obejmują choroby, na które mogą cierpieć również osoby zdrowe. W rzeczywistości zmiany skórne dotykają statystycznie tylko jednego na czterech diabetyków. W związku z tym niektórzy diabetycy mogą w ogóle nie odczuwać tego rodzaju problemów, podczas gdy inni mogą zmagać się choćby z kilkoma zaburzeniami naraz.
Najczęstsze problemy ze skórą przy cukrzycy wymieniamy poniżej:
- Infekcje – w wyniku upośledzenia układu immunologicznego osoby z cukrzycą znacznie częściej niż osoby zdrowe zmagają się infekcjami grzybiczymi oraz bakteryjnymi. Zaburzenia mogą mieć charakter przewlekły i wieloletni, a nieleczone – doprowadzić choćby do łuszczycy. Infekcje obejmują najczęściej drożdżyce, grzybice oraz choroby ropne, które gwałtownie się rozprzestrzeniają.
- Suchość i łuszczenie się skóry – gdy poziom glukozy we krwi jest zbyt wysoki, naskórek nie jest odżywiony w odpowiedni sposób. To wszystko prowadzi do wysuszenia skóry oraz może powodować jej łuszczenie. Bardzo często takie zaburzenia towarzyszą wyżej opisanym infekcjom.
- Kępki żółte – ta dolegliwość charakteryzuje się małymi guzkami lub grudkami o żółtawo-pomarańczowej barwie, które są rozsiane na skórze. Ich przyczyną jest duże stężenie cholesterolu we krwi, które często dotyka diabetyków, niestosujących się do zasad zrównoważonej diety. Krostki pojawiają się zwykle w okolicach oczu oraz łokci. Czasami mogą mieć rumieniową otoczkę.
- NLD – to ziarniakowata choroba skóry, w wyniku której uszkodzeniu ulegają włókna kolagenowe. Jej objawem są zmiany skórne w postaci jasnobrunatnych lub sinoczarnych nacieków z delikatną blizną wewnątrz. Wielkość nacieków może wynosić choćby 9 cm i najczęściej pojawiają się one w obszarze podudzia oraz stóp.
- Czyrak – jest to zapalny naciek, który otacza mieszek włosowy i wytwarza czop martwiczy. Wykwit w postaci guzka zapalnego ma sinoczerwone zabarwianie i sprawia ból. Po kilku dniach na szczycie guzka ujawnia się mała, biała krosta przebita włosem. Czyrak może pojawić się na całym ciele.
- Lipoatrofia – jest to rodzaj dermatozy, który występuje u osób przyjmujących podskórnie insulinę. W miejscu wstrzyknięcia preparatu u chorego ma miejsce zanik tkanki tłuszczowej i pojawiają się zagłębienia w skórze.
- Bielactwo – jedną z konsekwencji cukrzycy może być również bielactwo, czyli wykwit w postaci białych, owalnych plam na skórze, które, w połączeniu ze sobą, mogą tworzyć duże, odbarwione powierzchnie. Choroba ma podłoże autoimmunologiczne, a zmiany powstają najczęściej w okolicach oczu, ust, odbytu, sutków i ramion.
- Rogowacenie ciemne (AN) – to złożona jednostka chorobowa, której symptomem są zmiany skórne w okolicach dołów pachowych, karku, pępka, zgięć stawowych. Powodują silny świąt i łatwo nadkażają się bakteryjnie oraz grzybiczo.
- Nadmierne owłosienie – chociaż diabetycy często zmagają się z łysieniem, to cukrzyca może również powodować nadmierne owłosienie, w szczególności w okolicy łopatek i pępka. U kobiet mogą pojawić się również włosy na brodzie.
Leczenie chorób skóry w cukrzycy
Najważniejsze w profilaktyce chorób skóry przy cukrzycy jest dążenie do unormowania glikemii. o ile pacjent unika sytuacji, w których doprowadza do wysokiego poziomu cukru we krwi, mniejsze jest prawdopodobieństwo tego, iż rozwinie się u niego jedna z omówionych w artykule chorób.
Osoby, które zmagają się z cukrzycą, powinny również w szczególny sposób dbać o zdrowie swojej skóry. Bardzo ważne jest utrzymanie odpowiedniego poziomu jej nawilżenia poprzez wybór silnie nawilżających kosmetyków, np. specjalnych emolientów. W drogeriach oraz aptekach znaleźć możemy dermokosmetyki, które zostały stworzone z myślą o diabetykach.
Dobrym rozwiązaniem jest również stosowanie kremów antybakteryjnych, które chronią skórę przez infekcjami. Na poziom nawilżenia może mieć wpływ również dieta, a także poziom witamin w organizmie, w szczególności witamy A. Warto także nawilżać powietrze i unikać klimatyzacji.
Kluczowe w leczeniu chorób skóry w cukrzycy jest prawidłowe i szybkie rozpoznanie problemu. o ile infekcja lub inne nieprawidłowości pojawią się, nie warto zwlekać i od razu udać się na konsultację do dermatologa, który wdroży odpowiednią terapię. Nieleczona infekcja może bardzo gwałtownie się rozwinąć albo doprowadzić do jeszcze poważniejszych problemów, dlatego szybka reakcja powinna być priorytetem.