Próba palec-nos to bardzo istotny element badania neurologicznego, za pomocą którego można ocenić zborność ruchów kończyn górnych. Test jest bardzo prosty i zdrowym osobom nie powinien przysporzyć najmniejszych problemów. Zajmuje jedynie kilkanaście sekund, dlatego rekomenduje się wykonanie go na każdej wizycie u fizjoterapeuty neurologicznego bądź neurologa.
Próba palec-nos
Pacjent znajduje się w pozycji stojącej lub siedzącej (w zależności od preferencji czy możliwości). Specjalista zaleca dotknięcie palcem wskazującym do czubka nosa, początkowo przy otwartych oczach, a następnie przy zamkniętych. Test palec-nos warto wykonać najpierw dla prawej kończyny górnej, a następnie dla lewej.
Podczas dotykania palcem nosa obserwujemy czy ruch jest płynny, czy nie pojawiają się drżenia, a przede wszystkim, czy pacjent jest w stanie za pierwszym razem trafić palcem w czubek nosa. W momencie zbliżania palca do nosa nie powinny pojawiać się drżenia, szczególnie takie, których amplituda wzrasta w okolicach nosa uniemożliwiając dotknięcie celu.
Próba palec-nos – interpretacja
W momencie, gdy przy zbliżaniu palca do czubka nosa pojawią się drżenia ze wzrastającą amplitudą (tzw. drżenia zamiarowe charakterystyczne dla wielu chorób neurologicznych) bądź gdy drżenia pojawiają się przez cały ruch (charakterystyczne dla choroby Parkinsona), próba palec-nos jest dodatnia. Wymaga dalszej diagnostyki, bardziej szczegółowej, opierającej się również na badaniach obrazowych.
Próba palec-nos – wskazania
Próbę palec-nos wykonuje się przede wszystkim przy podejrzeniu:
- choroby Friedreicha;
- zatrucia alkoholowego;
- guzów mózgu;
- nowotworów mózgu;
- udaru mózgu;
- choroby Wilsona;
- dystonii;
- stwardnienia rozsianego;
- niedoboru witaminy B12;
- mózgowego porażenia dziecięcego;
- zatrucia lekami i narkotykami;
- chorób móżdżku i jego konarów.
Drżenia i brak płynności ruchów podczas próby palec-nos pojawiają się także przy doznanych urazach mózgowia.
Pozostałe testy na zborność ruchów
Celem wykrycia niezborności ruchów najczęściej obserwuje się pacjenta podczas swobodnego chodu (zwracając uwagę zwłaszcza na symetrię ruchów, kończyny górne oraz równowagę), a następnie zaleca się wykonanie próby palec-nos. Poza tym testem istnieje jeszcze kilka innych, równie prostych i rzetelnych. Są to:
- próba pięta-kolano – pacjent znajduje się w pozycji leżącej tyłem, ma za zadanie dotknąć piętą lewej nogi do prawego kolana. Test powtarzamy dla obu stron;
- próba Romberga – pacjent stoi ze złączonymi stopami i wyciągniętymi kończynami górnymi ku przodowi. Próbuje zachować równowagę, po czym zamyka oczy i stoi jeszcze chwilę bez kontroli wzroku;
- próba palec-palec – pacjent ma za zadanie trafić palcem wskazującym jednej ręki do palca wskazującego drugiej ręki. Test warto wykonać przy otwartych i przy zamkniętych oczach.
Zobacz również: Testy neurologiczne w badaniu przedmiotowym.
Jednocześnie warto jeszcze ocenić diadochokinezę, czyli szybkość ruchów naprzemiennych. W tym celu zaleca się pacjentowi sprawnie i gwałtownie wykonać kilkanaście razy odwracanie i nawracanie przedramion.
Zobacz również: Adiadochokineza.
Uzupełnieniem badania neurologicznego są:
- badanie odruchów (odruch kolanowy, odruch brzuszny, odruch ze ścięgna Achillesa i innych);
- badanie chodu;
- badanie napięcia i długości mięśni;
- badanie siły mięśniowej.
Polecane produkty:
|
Wałek igłowy – aplikator wieloigłowy
Wałek igłowy to aplikator przeznaczony do wykonywania masażu na różne części ciała. Wysoka efektywność znalazła zastosowanie w kompleksowej terapii różnych schorzeń, a także profilaktyce ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kozubski W., Liberski P., Neurologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008.
- Prusiński A., Neurologia praktyczna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1998.
