W Polsce żyje ok. 5,5 mln kobiet w tzw. wieku senioralnym i okołosenioralnym. Biorąc pod uwagę trendy związane z starzeniem się społeczeństwa, ta populacja kobiet do 2050 r. będzie stanowiła 22,2 proc. ludności kraju. (2)
Wiek nie zwalnia z konieczności profilaktycznych badań ginekologicznych. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników wskazują zasadność wykonywania wymazu cytologicznego przynajmniej co 3 lata oraz testu w kierunku HPV raz na 5 lat. (3).
We wspomnianym badaniu opinii przeprowadzonym w grupie kobiet 59+, w tym z niepełnosprawnościami (4), co czwarta respondentka stwierdziła, iż z racji wieku nie widzi potrzeby wizyty u ginekologa.
Wizyta u ginekologa to nieodłączny element zdrowia każdej kobiety od okresu dojrzewania aż po okres senium (od 65. roku życia, umowna granica początku starości). Ważne jest, aby kobiety w okresie klimakterium wiedziały, iż regularne badania nie są przeznaczone tylko dla kobiet w wieku rozrodczym, czy w okresie dojrzewania, ale też dla nich.
– W gabinetach, w których przyjmuję, rzadkością są kobiety w wieku 59+, a jeżeli już mam takie pacjentki, to nigdy albo prawie nigdy nie przychodzą na wizytę profilaktyczną. Kobieta w każdym wieku powinna chodzić do ginekologa. Istnieją schorzenia miednicy mniejszej, jak np. stany zapalne w obrębie miednicy mniejszej, które przytrafiają się kobietom w wieku 35 lat, ale też 75 – zauważa lek. Joanna Bonarek-Sztaba, ginekolog-położnik.
Specjalistka dodaje, iż kobiety w tym wieku przychodzą do niej dopiero wtedy, gdy mają problem natury ginekologicznej. A jest wiele metod, które pozwalają mu zapobiec.
– Kobieta często nie idzie do ginekologa, bo obawia się, iż badanie będzie bolało. Często choćby nie możemy pobrać cytologii, bo „tam” jest tak sucho, iż nie możemy tego zrobić i choćby nie powinniśmy. A wystarczy, żeby pacjentka stosowała globulki nawilżające. Ale jeżeli nie była u ginekologa 5 lat, jak ja ją zacznę przygotowywać takimi globulkami do badania, to ona już więcej nie przyjdzie – ocenia Joanna Bonarek-Sztaba.
– Badanie zrealizowane przez naszą fundację z inicjatywy i w kooperacji z firmą Gedeon Richter potwierdziło, iż kobiety, niestety, wciąż zbyt rzadko widzą potrzebę zadbania o swoje zdrowie – stwierdza Milena Kruszewska, prezes Fundacji Watch Health Care.
– Pamiętajmy, iż z upływem lat, w organizmie kobiety zachodzą istotne zmiany, przez co badania prewencyjne odgrywają kluczową rolę w zachowaniu dobrej jakości życia – dodaje Aneta Grzegorzewska, dyrektor ds. korporacyjnych i relacji zewnętrznych Gedeon Richter Polska, inicjatora kampanii „W kobiecym interesie”.
Dlaczego badania profilaktyczne, przesiewowe są niezmiernie ważne w wieku senioralnym czy okołosenioralnym? Dziewięć na dziesięć osób, które chorują na raka, to są osoby 50+. Wczesne leczenie stanów zapalnych, infekcji, stanów przednowotworowych narządów rodnych pozwala uniknąć poważnych komplikacji.
Brak hormonów płciowych powoduje zmniejszenie napięcia mięśni dna miednicy, sprzyja również występowaniu nietrzymania moczu.
Zaburzenia statyki pochwy łatwo wyłapać podczas badania ginekologicznego. Kobiety rzadko same zwracają uwagę na ten problem, a szkoda, bo tę przypadłość można leczyć.
– Na przykład we Francji każda kobieta po porodzie ma skierowanie na rehabilitację mięśni dna miednicy, bez względu na to, czy ma problem, czy nie, ale w ramach profilaktyki. Wtedy w późniejszych latach udaje jej się uniknąć problemu – mówi Martyna Romanowska-Naimska, fizjoterapeutka urologiczna specjalizująca się w terapii zaburzeń ginekologicznych, urologicznych i proktologicznych.
Źródło
1., 4. Badamie opinii na temat profilaktyki ginekologicznej, SW Research na zlecenie firmy Gedeon Richter Polska oraz Fundacji Watch Health Care.
2. Raport „Sytuacja osób starszych w Polsce w 2021., GUS, GUS Białystok, Warszawa 2022.
3. Schemat postępowania w skriningu podstawowym raka szyjki macicy Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników, 2022.