Z debaty na temat ochrony zdrowia psychicznego wynika potrzeba ustanowienia organu koordynującego prace, inicjatywy i działania dotyczące poprawy systemu ochrony zdrowia psychicznego. Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek zwrócił się do premiera o “rozważenie możliwości powołania przy Radzie Ministrów pełnomocnika”, który koordynowałby działania w tym zakresie.
Komisja Ekspertów ds. Ochrony Zdrowia Psychicznego przy Rzeczniku Praw Obywatelskich zwróciła uwagę na potrzebę koordynacji działań organów władzy publicznej w obszarze ochrony zdrowia psychicznego. Wwskazano, iż potrzebne jest współdziałanie wielu instytucji i organizacji, także na poziomie gminy czy powiatu. Temu tematowi było tez poświęcone seminarium w biurze RPO pt. „Koordynacja usług społecznych dla osób starszych na terenach wiejskich. Dobre praktyki. Bariery. Rekomendacje”.
W trakcie obu spotkań zwracano uwagę na potrzebę stworzenia na poziomie władzy państwowej podmiotu, który koordynowałby nie tylko doraźnie reformy psychiatrii, ale szeroko skupiałby wszelkie inicjatywy związane z ochroną zdrowia psychicznego. Eksperci zwracali uwagę, iż potrzeba lepszej ochrony dzieci przed kryzysem psychicznym, w tym pojawiły się propozycje zmian co do korzystania przez dzieci z samodzielnego wsparcia specjalistów. Dyskutowano również na temat wdrażania modelu psychiatrii środowiskowej i działania Centrów Zdrowia Psychicznego. Eksperci RPO mówili o konieczności uchwalenia nowej ustawy o zawodzie psychologa, a także ustawowego uregulowania zawodu psychoterapeuty i nowelizacji ustawy o ochronie zdrowia psychicznego. Podkreślano też do potrzebę zwiększenia dostępu do ekspertów i biegłych wspierających wymiar sprawiedliwości.
Jak wskazuje RPO, kwestie te znajdują się w obszarze zainteresowania wielu uirzędów, w tym resortów zdrowia, edukacji narodowej, sprawiedliwości oraz rodziny, pracy i polityki społecznej. Śledząc debatę społeczną. Mogą byc też obszarem ważnym dla Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, zainteresowanego kondycją psychiczną studentek i studentów oraz Ministerstwa Obrony Narodowej, które szczególnie dziś analizuje stan zdrowia – w tym psychicznego – żołnierzy. Tym samym – zdaniem RPO – do obecnych potrzeb nie pasuje już paragraf 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 30 października 2023 r. w sprawie Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego na lata 2023-2030), zgodnie z którym „Minister adekwatny do spraw zdrowia kieruje realizacją Programu oraz koordynuje wykonanie zadań wynikających z realizacji Programu”.
Zdaniem Marcina Wiącka wnioski z dyskusji dotyczących ochrony zdrowia psychicznego wskazują, iż istnieje potrzeba ustanowienia – jeżeli to możliwe, na poziomie Rady Ministrów – oddzielnego organu koordynującego prace, inicjatywy i działania dotyczące poprawy systemu ochrony zdrowia psychicznego. Podejmowanie tych aktywności z poziomu tylko jednego z resortów rządu jest bowiem nieefektywne. Problem szeroko pojętej psychiatrii i wsparcia obywateli wobec doświadczanego kryzysu psychicznego wymaga działania na poziomie centralnym. Dlatego zatem Marcin Wiącek zwrócił się do premiera o rozważenie możliwości powołania przy Radzie Ministrów pełnomocnika, który koordynowałby ogólnokrajowe działania związane z ochroną zdrowia psychicznego obywateli.
