Dr n. med. Anna Barczak podkreśla, iż nie obserwujemy postępów w terapii otępienia; wciąż nie mamy terapii przyczynowej. Liczne badania kliniczne z ostatnich 20 lat nie przyniosły przełomu. Dostępne leki jedynie łagodzą objawy.
– Udało się natomiast opracować dobre kryteria diagnostyczne. Kryteria McKhana dosyć wyraźnie mówią, kiedy możemy mieć do czynienia z otępieniem. Przede wszystkim wskazują na to zaburzenia funkcji poznawczych, które negatywnie wpływają na zdolność wykonywania czy to pracy zawodowej, czy codziennych aktywności. Przy czym nie mówimy o braku samodzielności, ale o pewnych trudnościach w zrobieniu najbardziej złożonych czynności, które dotychczas pacjent wykonywał – mówi dr Barczak.
Neurolog zaznacza, iż optymalnie jest wyłapać pierwsze momenty spadku aktywności. najważniejszy w tym przypadku jest dobrze przeprowadzony wywiad lekarski. Przy czym to pamięć epizodyczna jest najczulszym markerem postępującego procesu otępiennego. Pomocne w diagnozie są testy przesiewowe.
– Często uważamy, iż powinni je przeprowadzić psycholodzy. Nic bardziej błędnego, ponieważ część pacjentów nie musi trafić do psychologa, gdyż nie ma objawów otępienia. Dlatego powinni wykonywać je też lekarze innych specjalizacji – wyjaśnia dr Anna Barczak.
Najczęściej w momencie diagnozy otępienia proces neurodegenaracji jest już zaawansowany. – Nas, lekarzy, najbardziej interesuje stan przed otępieniem, czyli łagodne zaburzenia poznawcze – stwierdza specjalistka.
Pomocne są kryteria wczesnej diagnozy Stowarzyszenia Alzheimera (AA – Alzheimer’s Association) i Narodowego Instytut Starzenia (NIA – National Institute on Aging) z 2011 roku. Ekspertka przedstawia elementy wywiadu klinicznego, które mogą wskazywać na ŁZP. Poza symptomami wynikającymi z wywiadu klinicznego, w celu potwierdzenia diagnozy, należy wykonać badania biologicznych markerów choroby Alzheimera.
Ocenę przesiewową należy przeprowadzić u każdego pacjenta po 65. roku życia, ponieważ wraz z wiekiem wzrasta ryzyko choroby otępiennej. Ekspertka omawia różne metody przesiewowe oraz różne testy, które są pomocne w postawieniu diagnozy, od tych bardzo skomplikowanych do najprostszych.
– Rozpoznanie przedklinicznej fazy choroby Alzheimera i wszczęcie leczenia objawowego pozwala nie tylko poprawić komfort życia pacjenta, ale także spowolnić postęp choroby – przekonuje dr Anna Barczak.
Wykład „Postępy w terapii demencji – jak można łatwo ocenić funkcje poznawcze i kiedy pogłębiać diagnostykę” dr n. med. Anna Barczak wygłosiła podczas XI Ogólnopolskiego Kongresu Starzenia. Pacjent 65+ w Codziennej Praktyce Lekarskiej. Kongres zorganizowało wydawnictwo Termedia.
