Pamiętasz, jak jako dziecko starałaś się być niewidzialna, gdy dorośli zaczynali podnosić głos? Jeszcze wtedy nie rozumiałaś, iż uczysz się czegoś, co z czasem stanie się twoim automatycznym odruchem. Relacje z rodzicami lub opiekunami niepostrzeżenie kształtują to, jak po latach funkcjonujemy. I nie chodzi tu tylko o wielkie urazy. Chris Meaden, specjalista od traumy, przekonuje, iż to właśnie pozornie niewinne doświadczenia zostawiają najtrwalszy ślad w psychice.
REKLAMA
Zobacz wideo Rozpada się twój związek? Pewnie dostałeś złe wzorce w domu
Jak okres dzieciństwa wpływa na człowieka? Już od najmłodszych lat zbierasz doświadczenie
- To, jak cię traktowano, przez co przeszłaś i co czułaś jako dziecko, może dziś wpływać na twoje zdrowie psychiczne, choćby jeżeli nie zdajesz sobie z tego sprawy - wyjaśnił Meaden w rozmowie z serwisem mirror.co.uk. To, co uznajemy za cechy charakteru czy sposób bycia, może być odzwierciedleniem dawnych mechanizmów obronnych. Ekspert przedstawił aż 9 błędów popełnianych w życiu dorosłym, które mogą być skutkiem sytuacji z dzieciństwa:
Brak granic osobistych. Ciągle robisz rzeczy, na które nie masz ochoty, byle nikogo nie zawieść? W dzieciństwie mogłaś słyszeć: "nie przesadzaj", "uspokój się", „nie marudź" - czyli komunikaty, iż twoje potrzeby są niewygodne lub nieistotne. Z czasem nauczyłaś się, iż najważniejsze to dostosować się do innych, choćby kosztem siebie.
Unikanie konfliktów. Zamiast mówić, co myślisz, wolisz przytakiwać i udawać, iż wszystko gra? jeżeli dorastałaś w domu, gdzie każdy sprzeciw kończył się awanturą, krzykiem lub karą, twoim sposobem na przetrwanie mogło stać się milczenie. Teraz cisza daje ci poczucie bezpieczeństwa, choćby jeżeli płacisz za to wewnętrznym napięciem.
Lęk przed porzuceniem. Obawiasz się, iż bliscy cię zostawią, choćby jeżeli nie dają ci powodu? To często efekt niestabilności emocjonalnej w dzieciństwie, np. rozwodu rodziców, ich ciągłych kłótni lub emocjonalnego chłodu. jeżeli jako dziecko czułaś się "porzucona" psychicznie lub fizycznie, teraz możesz być w stanie ciągłego czuwania.
Problemy z poczuciem własnej wartości. Masz wrażenie, iż ciągle robisz za mało? jeżeli pochwały były rzadkie, a uznanie pojawiało się tylko przy sukcesach, mogłaś nauczyć się, iż wartość masz tylko wtedy, gdy coś osiągasz. W dorosłości skutkuje to perfekcjonizmem, krytykowaniem siebie i przekonaniem, iż zawsze trzeba się starać bardziej.
Wchodzenie w toksyczne relacje. Przyciągasz ludzi, którzy cię ranią i długo z nimi zostajesz? To może być znajomy wzorzec z domu, gdzie miłość szła w parze z krytyką, obojętnością albo emocjonalnym rollercoasterem. Choć boli, twój system nerwowy rozpoznaje to jako coś normalnego, więc nieświadomie odtwarzasz te relacje.
Potrzeba kontroli. Każda niespodzianka lub zmiana planów wytrąca cię z równowagi? jeżeli w dzieciństwie żyłaś w chaosie, z nieprzewidywalnymi reakcjami dorosłych, nagłymi zmianami nastroju czy brakiem stabilności, mogłaś nauczyć się kontrolować, co się da. Teraz trzymasz wszystko w garści, by poczuć, iż świat jest bezpieczny.
Emocjonalne odcięcie. Nie płaczesz, nie okazujesz radości, nie mówisz, co naprawdę czujesz? Możliwe, iż jako dziecko słyszałaś, iż "grzeczne dziewczynki nie płaczą" albo doświadczyłaś kary lub wyśmiewania za okazywanie emocji. Dziś boisz się, iż pokazanie ich to oznaka słabości, więc wolisz wszystko zatrzymać w sobie.
Przesadzone reakcje. Jedna krytyczna uwaga i czujesz, jakby walił się świat? To znak, iż jakaś sytuacja dotyka bardzo starej rany. jeżeli w dzieciństwie często byłaś oceniana, zawstydzana lub nie czułaś się wystarczająco dobra, każda krytyka teraz uruchamia tamten stan. Przez to reagujesz nieadekwatnie do realnego zagrożenia.
Trudność z zaufaniem. Zanim ktoś coś zrobi, już się spodziewasz rozczarowania? jeżeli ci, którzy mieli cię chronić, zawiedli, obiecywali i nie dotrzymywali słowa albo byli niestabilni emocjonalnie, twój mózg nauczył się, iż nikomu nie można ufać. Teraz ten mechanizm działa na zapas - choćby wobec ludzi, którzy niczego złego ci nie zrobili.
Błędy rodziców wpływają na naszą dorosłość Fot. M-Production/ iStock
"Dorosłe dzieci mają żal". Jak pozbyć się schematów, które rządzą naszym życiem?
Chris Meaden jest zdania, iż powyższe schematy możemy zmienić. - Leczenie ran z dzieciństwa nie polega na obwinianiu rodziców. Chodzi o zrozumienie, jak doświadczenia cię ukształtowały. Wszystko po to, byś mogła napisać swoją historię na nowo - wytłumaczył ekspert. Dlatego jeżeli czujesz, iż coś cię blokuje albo nie potrafisz ruszyć z miejsca, nie warto tego bagatelizować.
Wsparcie specjalistów może być ogromną pomocą, nie tylko w rozplątaniu starych schematów, ale także w budowaniu zupełnie nowych, bardziej wspierających. Terapia, coaching czy choćby pisanie dziennika to sposoby, które pomagają spojrzeć na siebie z większą łagodnością. Dla wielu osób przełomem okazuje się też praca z ciałem czy medytacja - wszystko, co uczy kontaktu z emocjami, a nie ich tłumienia. Pamiętajmy, iż już jedna drobna zmiana, np. "nie" wypowiedziane bez lęku czy rezygnacja z potrzeby bycia idealną, może być krokiem ku lepszemu. Bo jak podkreślają specjaliści, każdy zasługuje na to, by się uleczyć, a co ważniejsze, naprawdę może to zrobić.
Czy masz wrażenie, iż to, co przeżyłaś w dzieciństwie, wpływa na Twoje dorosłe życie? Zapraszamy do udziału w sondzie oraz do komentowania.
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu.
Zachęcamy do zaobserwowania nas w Wiadomościach Google.
