Eksperci biją na alarm: wirus RSV stał się głównym winowajcą infekcji dróg oddechowych. Do końca sierpnia zanotowano już ponad 92 tysiące zakażeń, podczas gdy rok temu liczba ta wyniosła około 38 tysięcy. Dane pochodzące z raportu dostępnego na stronach ezdrowie.gov.pl ukazują rosnący trend zachorowań od połowy sierpnia. Wskaźnik zakażeń na 100 tys. mieszkańców wzrósł z 0,1 do 0,3 pod koniec miesiąca.
Co ważne, sezon infekcyjny przebiega szybciej niż w poprzednim roku, gdy podobny wskaźnik pojawił się dopiero na początku listopada. Naturalnie przesuwa to również szczyt zachorowań, który w ostatnich latach przypadał na połowę lutego.
– Dane za pierwszą połowę sierpnia pokazują, iż zakażenia RSV są już częstsze niż łączne przypadki grypy i COVID-19 – potwierdził prof. Artur Mamcarz z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego podczas krajowej kampanii „Wygraj z RSV. Zaszczep się”.
Dodał, iż wzrost zachorowań wynika z bardzo dużej zakaźności wirusa oraz powszechności stosowania testów typu combo, które zwiększają wykrywalność infekcji.
Co piąty pacjent nie dociera do szpitala na czas
Specjalista podkreśla, iż wirus RSV szczególnie zagraża osobom powyżej 65. roku życia. Osłabiony układ odpornościowy oraz przewlekłe choroby wieku starszego zwiększają ryzyko ciężkiego przebiegu i konieczności hospitalizacji.
– U osób starszych dochodzi do błędnego koła: RSV pogarsza przebieg chorób przewlekłych, takich jak POChP, a same choroby podnoszą podatność na zakażenie – tłumaczy prof. Mamcarz.
Mniej więcej miesiąc po infekcji, połowa seniorów doświadcza powikłań, które bywają bardzo poważne, a czasem choćby śmiertelne. Ostre zapalenie płuc, zaostrzenia choroby wieńcowej, niewydolność serca, cukrzyca czy choroby onkologiczne mogą się nasilać.
Co więcej, przy zakażeniu RSV pacjent może choćby umrzeć przez powikłania sercowe, np. pęknięcie blaszki miażdżycowej wywołane stanem zapalnym, co prowadzi do zawału mięśnia sercowego. W praktyce właśnie infekcja często staje się impulsem do takich zdarzeń.
– choćby 20% pacjentów z ostrym zespołem wieńcowym umiera jeszcze przed dotarciem do szpitala – przyznał ekspert, podkreślając, iż zwiększone ryzyko tych zdarzeń obserwuje się w okresie infekcyjnym.
Zagrożenie RSV nie omija młodszych
Choć główne ryzyko dotyczy osób starszych, problem powikłań wywołanych RSV może dotyczyć także młodych dorosłych. Na to wpływają choroby cywilizacyjne, takie jak otyłość, cukrzyca typu 2, nadciśnienie, miażdżyca i nowotwory.
Obecnie kardiolog leczy pacjenta ważącego 238 kg, który boryka się z wieloma powikłaniami otyłości – zaznacza i podkreśla, jak trudno jest u takiego chorego uniknąć poważnych następstw infekcji. Ochrona przed RSV dzięki szczepienia jest więc zalecana również w tej grupie wiekowej.
Dwa szczepienia podczas jednej wizyty – skuteczna profilaktyka
Eksperci rekomendują szczepienia jako najlepszą formę zapobiegania ciężkiemu przebiegowi RSV i grypy, zwłaszcza u kobiet w ciąży i seniorów powyżej 65 lat, którzy mogą otrzymać obie szczepionki za darmo podczas jednej wizyty u lekarza.
– Podawanie obu preparatów w tym samym czasie to bezpieczne i wygodne rozwiązanie, które powinno stać się standardem – podkreślił prof. Mamcarz.
Wyniki niedawnego badania wskazują, iż jedynie około jedna trzecia seniorów wiedziała o możliwości realizacji dwóch szczepień naraz, podczas gdy 61% z nich chętnie by z niej skorzystało. Przekonują ich przede wszystkim zalecenia lekarzy i przypomnienia SMS-owe czy telefoniczne.
O potrzebie promocji szczepień powinni pamiętać nie tylko lekarze rodzinni, ale także specjaliści leczący choroby przewlekłe.
Badania naukowe opublikowane w prestiżowym czasopiśmie JAMA potwierdzają efektywność szczepionek przeciw RSV – zmniejszają one ryzyko hospitalizacji o 58% na przestrzeni dwóch sezonów, w tym o 69% w pierwszym roku i 48% w kolejnym.
