Proste, powtarzalne, tanie i skuteczne - tak można krótko scharakteryzować badanie spirometryczne, które - jak pokazano ostatnio w literaturze - może posłużyć także do długofalowej oceny ryzyka sercowo-naczyniowego.
Spirometria jest prostym i jednym z najczęściej wykonywanych badań oceniających czynność płuc, pozwalając na zróżnicowanie rodzaju zaburzeń. W ostatnich latach wielu badaczy włożyło spory wysiłek w identyfikację trajektorii czynności płuc w ciągu całego życia w oparciu o różne pomiary spirometryczne i ich powiązania z czynnikami ryzyka we wczesnym okresie życia i późniejszymi skutkami zdrowotnymi. Potencjalne zastosowanie tej wiedzy w praktyce klinicznej w celu wczesnego wykrywania złego stanu płuc przyciąga coraz większą uwagę, o czym przekonuje najnowsza publikacja z prestiżowego „Thorax”.
Wieloośrodkowy zespół badaczy z Wielkiej Brytanii, korzystając z krajowych baz, dokonał analizy danych trzech populacji badawczych, które posiadały powtarzalne dane spirometryczne od dzieciństwa do wczesnej dorosłości. Skupiono się głównie na ustaleniu zakresu związku między uzyskanymi trajektoriami FEV1/FVC a ciśnieniem krwi i markerami echokardiograficznymi zwiększonego ryzyka sercowo-naczyniowego i udaru mózgu.
Zidentyfikowano cztery trajektorie FEV1/FVC, analogiczne dla wszystkich subpopulacji, z bardzo podobnymi tendencjami trendu co do tego parametru: powyżej średniej (49,5 proc); utrzymywanie średniej (38,3 proc), poniżej średniej (10,6 proc) i stale niski (1,7 proc). We wszystkich kohortach płeć męska, epizody świszczącego oddechu, rozpoznanie astmy i/lub stosowanie leków przeciwastmatycznych i alergie wiązały się z pogorszeniem czynności płuc. Jednak głównym odkryciem jest fakt, iż wzrost wskaźników ryzyka sercowo-naczyniowego stwierdzonych dzięki echokardiografii (w tym masy lewej komory) oraz w ocenie tętnic szyjnych w sposób istotny korelował ze spadkiem FEV1/FVC.
Badanie podkreśla zatem znaczenie powiązania czynności płuc i układu sercowo-naczyniowego, a także znaczenie identyfikacji czynników ryzyka na wczesnym etapie życia. Odkrycie zwraca uwagę na potencjalne znaczenie wykonywania spirometrii od wczesnego wieku szkolnego jako wskaźnika przyszłego ryzyka, ponieważ wczesna optymalizacja czynności płuc w celu zmiany ich trajektorii może pomóc w zapobieganiu niekorzystnym skutkom zdrowotnym w wieku dorosłym, a jak widać dotyczy to nie tylko chorób układu oddechowego, ale i sercowo-naczyniowego.
