Personalizacja leczenia raka piersi z wykorzystaniem badań genomicznych – test genomiczny Oncotype DX®

Każdy przypadek raka piersi jest inny – posiada jednostkowe wyróżniki, które wynikają z unikalnych cech biologicznych guza danej pacjentki. Oznacza to, iż u niektórych pacjentek istnieje większe prawdopodobieństwo rozwoju choroby, a inne mogą lepiej reagować na zastosowane leczenie. Współczesna onkologia coraz częściej kładzie nacisk na personalizację leczenia, co pozwala na uzyskanie lepszych wyników terapii i minimalizację niepotrzebnych skutków ubocznych.

W przypadku pacjentek z wczesnym rakiem piersi hormonozależnym (HR+) i HER2-ujemnym (HER2-) szczególnie istotną rolę odgrywają badania genomiczne, takie jak test Oncotype DX. Umożliwia on ocenę ryzyka nawrotu nowotworu oraz pomaga określić, czy dana pacjentka odniesie korzyści z chemioterapii.^1-3

Dzięki nowoczesnym metodom diagnostycznym pacjentki mogą unikać zbędnego leczenia, a lekarze zapewniać skuteczniejszą terapię dostosowaną do indywidualnych potrzeb pacjentek.

Zdjęcie przedstawia pacjentkę. Prawa autorskie należą do Exact Sciences.

Diagnostyka genomiczna podstawą indywidualizacji leczenia raka piersi

Badania genomiczne polegają na analizie grup genów obecnych w komórkach guza, co umożliwia dokładne określenie jego biologicznych cech. Taka analiza dostarcza istotnych informacji, których nie można uzyskać wyłącznie na podstawie standardowych parametrów klinicznych, takich jak wielkość czy stopień złośliwości nowotworu^4,5. W praktyce oznacza to, iż lekarz i pacjentka mogą podejmować bardziej świadome decyzje dotyczące leczenia.

W przypadku kobiet ze zdiagnozowanym wczesnym rakiem piersi HR+ i HER2-, badania te mają najważniejsze znaczenie dla wyboru indywidualnego planu leczenia po operacji. Dzięki nim pacjentka i lekarz mogą lepiej ocenić ryzyko nawrotu choroby oraz przewidzieć skuteczność konkretnych metod terapeutycznych^3,6 – przede wszystkim zdecydować, czy do hormonoterapii należy dodatkowo zastosować chemioterapię, uwzględniając indywidualną charakterystykę nowotworu oraz realne korzyści z leczenia.

W praktyce klinicznej oznacza to, iż pacjentka może mieć większą pewność, iż zaproponowane leczenie jest precyzyjnie dopasowane do jej potrzeb. Ponadto wiedza uzyskana dzięki testom genomicznym znacząco zwiększa komfort psychiczny pacjentek, ponieważ leczenie jest bardziej przewidywalne i świadomie dobrane.^7,8

Rola testu Oncotype DX

Oncotype DX Breast Recurrence Score® jest zlecany przez lekarza i wykonywany na niewielkiej próbce tkanki guza pobranej podczas biopsji lub zabiegu chirurgicznego. Po wykonaniu testu lekarz, który go zlecił, otrzymuje wynik liczbowy z zakresu od 0 do 100 – tzw. Recurrence Score® (wskaźnik ryzyka nawrotu nowotworu), który jest swoisty dla guza danej pacjentki. Niższy wynik oznacza mniejsze prawdopodobieństwo nawrotu nowotworu, natomiast wyższy wynik sugeruje większe ryzyko.

W przypadku pacjentek po menopauzie wynik Recurrence Score wynoszący od 0 do 25 oznacza, iż dołączenie chemioterapii do terapii hormonalnej nie zmieni prawdopodobieństwa nawrotu nowotworu.^4-6,10 Wynik Recurrence Score w przedziale 26–100 sugeruje, iż chemioterapia dołączona do terapii hormonalnej może przynieść istotną korzyść pod względem zmniejszenia tego ryzyka.^4-6,10 U pacjentek w wieku poniżej 50 lat lub przed menopauzą wyniki badań sugerują, iż pacjentki mogą odnosić pewne korzyści z chemioterapii przy niższych wynikach Recurrence Score.^4,10

Test Oncotype DX jest jedynym potwierdzonym badaniami klinicznymi testem, który określa prawdopodobieństwo podatności nowotworu na chemioterapię we wczesnym stadium raka piersi.^1,5-6

W realizowanych badaniach konsekwentnie udowodniano, iż test ten pozwala przewidzieć, które pacjentki odniosą korzyści z chemioterapii.^1,5-6 Test został również klinicznie zwalidowany pod kątem możliwości przewidzenia ryzyka nawrotu nowotworu u poszczególnych pacjentek.^1,3-5,9 Pomaga on podejmować bardziej trafne decyzje terapeutyczne.

Silne podstawy naukowe i międzynarodowe rekomendacje

Warto podkreślić, iż test Oncotype DX^® jest poparty mocnymi dowodami klinicznymi oraz długą historią stosowania. Po raz pierwszy został udostępniony pacjentkom w 2004 roku; posłużył do przebadania ponad 1,5 miliona pacjentek na całym świecie.¹⁰

Jego użyteczność została potwierdzona w dwóch dużych międzynarodowych, niezależnych badaniach klinicznych z udziałem ponad 15 000 pacjentek (TAILORx³ i RxPONDER⁹). Co więcej ten test zalecany jest w wytycznych dotyczących leczenia raka piersi.^11-16

Więcej informacji na temat testu można uzyskać u lekarza prowadzącego lub na stronie internetowej www.OncotypeIQ.com/en.

Korzyści z leczenia personalizowanego

Indywidualizacja terapii pozwala na skuteczniejsze leczenie i ograniczenie działań niepożądanych. Odpowiednia strategia terapeutyczna, wsparta nowoczesną diagnostyką, takich jak test Oncotype DX, zwiększa szansę na pełne wyleczenie raka piersi we wczesnym stadium, jednocześnie poprawiając jakość życia pacjentek.

Kluczową rolę odgrywa także edukacja i świadome podejmowanie decyzji dotyczących leczenia, dlatego warto korzystać z dostępnych narzędzi diagnostycznych i konsultować się z lekarzem w celu wyboru najlepszego planu terapii.

Przypisy:

1. Paik et al. J Clin Oncol. 2006.
2. Early Breast Cancer Trialists’ Collaborative Group (EBCTCG) et al. Lancet. 2012.
3. Sparano et al. New Engl J Med. 2018.
4. Geyer et al. npj Breast Cancer.
5. Albain et al. Lancet Oncol. 2010.
6. Paik et al. N Engl J Med. 2004.
7. Baehner FL. Ecancermedicalscience. 2016.
8. Cronin et al. Clin Chem. 2007.
9. Kalinsky et al. New Engl J Med. 2021
10. Data on file
11. Cardoso et al. Ann Oncol. 2019.
12. Burstein et al. Ann Oncol. 2019.
13. Andre et al. J Clin Oncol. 2019.
14. NCCN Guidelines Insights: Breast Cancer, version V3 2025.
15. NICE Diagnostics Guidance DG58 09 May 2024.
16. IQWIG Press Release, September 2018. Abschlussbericht D23-01A/B. 2024. 21.10.2024.

Materiał powstał we współpracy z Exact Sciences – producentem testu Oncotype DX.

PRZEJDŹ DO: RAK PIERSI

Post Personalizacja leczenia raka piersi z wykorzystaniem badań genomicznych – test genomiczny Oncotype DX® pojawił się poraz pierwszy w Zwrotnikraka.pl.