Niewielki trzask przy nagryzaniu, dziwne uczucie ostrej krawędzi na języku albo fragment materiału znaleziony podczas jedzenia – to znak, iż mamy pęknięte wypełnienie. Co ciekawe, taki problem może dotyczyć zarówno nowej, jak i kilkuletniej plomby. Dlaczego tak się dzieje? Czy winny jest wyłącznie materiał, czy też nasze codzienne nawyki i sposób, w jaki pracują zęby?
Jakie są przyczyny pękania wypełnień?
Tak. Pęknięte wypełnienie zdarza się częściej przy materiałach kompozytowych niż przy glassjonomerach, ale różnica nie polega tylko na ich „wytrzymałości”.
Kompozyt – estetyczny, wytrzymały i idealnie dopasowany kolorem do naturalnego zęba. Stosuje się go szczególnie w miejscach widocznych oraz tam, gdzie trzeba przenieść duże siły żucia. Jest odporny, ale jednocześnie wymaga idealnych warunków podczas zakładania. choćby niewielka wilgoć w polu zabiegowym może osłabić jego wiązanie. jeżeli procedura nie była perfekcyjna, plomba będzie bardziej podatna na pękanie.
Glassjonomer – materiał mniej wytrzymały mechanicznie, ale za to chemicznie wiąże się ze strukturą zęba i uwalnia fluor, co chroni przed próchnicą wtórną. Glassjonomer świetnie sprawdza się w zębach mlecznych i w niewielkich ubytkach, gdzie siły żucia nie są tak duże. Niestety w zębach bocznych u dorosłych może szybciej ulec uszkodzeniu.
Wypełnienia i odbudowy – Ruda Śląska
Masz ubytek w zębie i potrzebujesz wypełnienia? Umów się na wizytę – sprawdzimy stan Twoich zębów, dobierzemy odpowiedni materiał i wykonamy estetyczną oraz trwałą odbudowę, która przywróci pełną funkcję i naturalny wygląd uśmiechu.
Czy materiał ma znaczenie?
Tak, i to bardzo duże. Pęknięte wypełnienie częściej dotyczy plomb kompozytowych, czyli tych „białych”. Wyglądają świetnie, stapiają się z naturalnym kolorem zęba, ale są mniej odporne na nacisk niż amalgamat. Dlatego właśnie w przypadku dużych ubytków w zębach bocznych mogą szybciej się łamać.
Amalgamat z kolei jest bardziej wytrzymały, ale ma gorszą estetykę. Pacjenci coraz rzadziej się na niego decydują, mimo iż w praktyce potrafi przetrwać 15–20 lat.
Na trwałość wpływają też warunki podczas zakładania wypełnienia. Kompozyt wymaga idealnie suchego pola zabiegowego – choćby niewielka wilgoć może osłabić wiązanie i zwiększyć ryzyko późniejszego pęknięcia. Właśnie dlatego czasem zdarza się, iż jedno wypełnienie „służy” latami, a inne, choć teoretycznie takie samo, pęka po roku.
Jakie wypełnienia są najtrwalsze?
Trwałość nie zależy wyłącznie od materiału, ale także od lokalizacji ubytku, zgryzu i nawyków pacjenta. Kompozyt w zębie bocznym, prawidłowo założony w suchym polu, potrafi przetrwać wiele lat, choćby ponad dekadę. Glassjonomer zwykle nie wytrzymuje tak długo, ale świetnie sprawdza się jako rozwiązanie tymczasowe lub w sytuacjach, gdy priorytetem jest ochrona przed próchnicą.
U pacjentów z dużymi przeciążeniami zgryzowymi coraz częściej stosuje się rozwiązania pośrednie, takie jak nakłady ceramiczne, ale w codziennej praktyce najczęściej wybór to właśnie kompozyt albo glassjonomer. Każdy z nich ma swoje mocne i słabsze strony – i każdy może pęknąć, jeżeli warunki nie będą sprzyjające.
Rodzaje plomb – co warto wiedzieć
Sprawdź, czym między sobą różnią się wypełnienia stomatologiczne, jak wpływają na trwałość leczenia i które rozwiązanie wybrać dla siebie.
Co zrobić, jeżeli wypełnienie popękało?
- Nie panikuj
Pęknięte wypełnienie to częsta sytuacja, ale wymaga szybkiej reakcji. - Unikaj żucia po stronie uszkodzonego zęba
Chronisz w ten sposób przed większym uszkodzeniem. - Zachowaj fragment wypełnienia
Jeśli jest taka możliwość, może pomóc lekarzowi ocenić sytuację. - Skontaktuj się jak najszybciej ze stomatologiem
Im szybciej wypełnienie zostanie naprawione, tym mniejsze ryzyko dalszego leczenia. - Obserwuj sygnały ostrzegawcze
Ból przy nagryzaniu, wrażliwość na temperaturę lub słodkie mogą wskazywać na dodatkowe uszkodzenia zęba.
Jak dbać o ząb po odbudowie?
Pierwsze godziny po założeniu plomby to czas, kiedy najlepiej unikać twardych i kleistych pokarmów. Później najważniejsza staje się regularna higiena, obejmująca szczotkowanie, nitkowanie i płukanki z fluorem. Brak takich nawyków zwiększa ryzyko próchnicy przy brzegu plomby, a ta bardzo często kończy się problemem, jakim jest pęknięte wypełnienie.
Regularne kontrole co 6–12 miesięcy pozwalają wcześnie wykryć drobne uszkodzenia, zanim staną się poważnym problemem wymagającym wymiany całej plomby. U pacjentów z bruksizmem ogromnym wsparciem jest szyna relaksacyjna – chroni nie tylko przed pękniętym wypełnieniem, ale też przed nadmiernym ścieraniem szkliwa naturalnych zębów.
