Zgodnie z rozporządzeniem Ministerstwa Zdrowia, które weszło w życie 5 maja, testy na HIV mogą zlecać pacjentom lekarze podstawowej opieki zdrowotnej w ramach programu „Moje zdrowie – bilans zdrowia osoby dorosłej”.
– Fakt, iż lekarze pierwszego kontaktu w Polsce będą nareszcie mogli kierować swoich pacjentów na testy w kierunku HIV, to przełom! Wprawdzie Punkty Konsultacyjno-Diagnostyczne od lat testują anonimowo i bezpłatnie na HIV, jednak dostępność testów u lekarza rodzinnego na pewno wpłynie na zwiększenie odsetka Polaków, którzy się na takie badanie zdecydują – komentuje Sławomir Roś, koordynator programu Pozytywnie Otwarci z ramienia Gilead Sciences Poland.
W opinii ekspertów lepsza dostępność testów na HIV powinna przełożyć się na zmniejszenie odsetka późnych wykryć zakażenia. W efekcie skuteczniej będzie można walczyć z epidemią, która w Polsce wciąż przyspiesza.
W 2024 roku znów wykryto w Polsce ponad 2 tysiące nowych zakażeń HIV, co oznacza 5-6 osób dziennie. Jak twierdzą eksperci, aż 17 proc. osób żyjących z HIV w Polsce nie ma świadomości zakażenia, co oznacza, iż nie leczą się i mogą zakażać innych.
HIV to poważne wyzwanie dla zdrowia publicznego w Polsce. Podczas gdy liczby zakażeń notowane w Europe od 2010 roku maleją, w naszym kraju – rosną: w 2010 roku rozpoznano u nas 583 przypadki HIV (zgłoszono w sumie 1207, w tym rozpoznane w poprzedzających latach), a w 2024 roku – aż 2013 (zgłoszono w sumie 2257). Odsetek osób testujących się na HIV pozostaje na podobnym, zatrważająco niskim poziomie – około 10 proc. dorosłej populacji. Dlatego tak ważne jest ułatwienie dostępu do testów na HIV.
Program „Moje zdrowie — bilans zdrowia osoby dorosłej”, w ramach którego będą realizowane testy na HIV, zastąpił zakończony już program „Profilaktyka 40 Plus”.
W opinii ekspertów badania przesiewowe mają wysoką efektywność kosztową, zapewniają lepszą identyfikację zakażonych i niższe koszty późniejszego leczenia. Praktyka kliniczna, a także rekomendacje międzynarodowych organizacji zdrowotnych popierają i zalecają stosowanie testu IV generacji, który wykrywa zarówno przeciwciała anty-HIV, jak i antygen p24. Badania wykazały wysoką czułość (99,4-100%) i swoistość (98,3-99,94%) tych testów.
