Najnowsze badanie opublikowane w „European Respiratory Journal” analizuje subtelne, dotychczas rzadko badane reakcje mózgu i autonomicznego układu nerwowego na epizody bezdechu, poszukując w nich biomarkerów, które mogłyby identyfikować osoby najbardziej zagrożone.
Obturacyjny bezdech senny (OBS) jest coraz częściej wiązany ze zwiększonym ryzykiem rozwoju zaburzeń poznawczych, jednak mechanizmy fizjologiczne prowadzące od nocnych bezdechów do problemów z pamięcią czy koncentracją pozostają niejasne. Nie wszyscy pacjenci z OBS doświadczają bowiem pogorszenia tych funkcji mózgu. Najnowsze badanie opublikowane w „European Respiratory Journal” analizuje subtelne, dotychczas rzadko badane reakcje mózgu i autonomicznego układu nerwowego na epizody bezdechu, poszukując w nich biomarkerów, które mogłyby identyfikować osoby najbardziej zagrożone.
Analizie poddano dane 537 pacjentów z obturacyjnym bezdechem sennym. Oceniano u nich nowe biomarkery fizjologiczne: reakcję mózgu na zdarzenia oddechowe (wskaźnik BReTE), mierzoną za pomocą szczegółowej analizy sygnału EEG, oraz reakcję tętna na bezdech. Wartości korelowano z wynikami standardowych testów oceniających globalne funkcje poznawcze (skala MoCA), szybkość psychomotoryczną i pamięć werbalną.
Badanie wykazało, że stopień reaktywności mózgu na nocne zdarzenia oddechowe jest silnie powiązany z funkcjami poznawczymi. U pacjentów, u których reakcja mózgu w zapisie EEG była „stłumiona” (niski wskaźnik BReTE), obserwowano o 35–50 proc. wyższe ryzyko uzyskania słabych wyników we wszystkich trzech testach poznawczych. Oznacza to, że mniejsza reaktywność mózgu na powtarzające się niedotlenienia wiąże się z gorszą pamięcią i ogólną sprawnością umysłową. Podobnie, „stłumiona” reakcja ze strony układu krążenia, czyli niewielka zmiana tętna w odpowiedzi na bezdech, również wiązała się z podwyższonym ryzykiem zaburzeń poznawczych.
Osłabione, reakcje mózgu w zapisie EEG oraz niewielkie zmiany tętna w odpowiedzi na epizody bezdechu są nowymi, obiecującymi biomarkerami, które wiążą się z gorszymi wynikami funkcji poznawczych u pacjentów z OBS. Odkrycia te rzucają nowe światło na mechanizmy łączące bezdech senny z uszkodzeniem mózgu i podkreślają potencjalną wartość szczegółowej analizy zapisu EEG w badaniu polisomnograficznym – nie tylko do diagnozowania samego OBS, ale również do wczesnej identyfikacji pacjentów o podwyższonym ryzyku rozwoju powikłań neurologicznych.
