Demencja – cichy złodziej pamięci
Demencja nie jest jedną chorobą, a zespołem objawów wskazujących na uszkodzenia w funkcjonowaniu mózgu. Najczęściej kojarzy się z chorobą Alzheimera, ale może mieć też inne przyczyny, m.in. naczyniowe, czołowo-skroniowe czy związane z chorobami metabolicznymi. Szacuje się, iż w Polsce cierpi na nią około 400 tysięcy osób – z czego większość stanowią kobiety.
Niepokojący objaw – tylko u kobiet po 50-tce
Neurologowie zwracają uwagę na szczególny objaw, który często występuje u kobiet po menopauzie. Mowa o nagłym zaniku zdolności organizacyjnych i trudności w zarządzaniu codziennymi obowiązkami. Kobiety, które dotychczas świetnie radziły sobie z domem, pracą i wielozadaniowością, zaczynają mieć trudności z zaplanowaniem dnia, zapominają o prostych sprawach, nie potrafią podjąć decyzji, a choćby czują się przytłoczone rzeczami, które wcześniej przychodziły im z łatwością.
To nie tylko „zmęczenie” czy „spadek formy”. Utrata zdolności organizacyjnych, szczególnie jeżeli pojawia się nagle i postępuje, może być jednym z pierwszych sygnałów zmian neurodegeneracyjnych w mózgu.
Dlaczego dotyczy głównie kobiet?
Specjaliści podkreślają, iż po 50. roku życia u kobiet następuje gwałtowny spadek poziomu estrogenów – hormonów, które mają istotny wpływ na pracę mózgu, pamięć i funkcje poznawcze. U mężczyzn zmiany hormonalne są znacznie wolniejsze i rozciągnięte w czasie, dlatego nie obserwuje się u nich aż tak gwałtownego pogorszenia funkcji organizacyjnych.
To sprawia, iż kobiety są bardziej podatne na zmiany neurodegeneracyjne w tym okresie życia, szczególnie jeżeli występują dodatkowe czynniki ryzyka – takie jak stres, brak aktywności fizycznej, izolacja społeczna czy predyspozycje genetyczne.
Na co jeszcze zwrócić uwagę?
- Problemy z pamięcią krótkotrwałą – np. zapominanie nazw, imion, rozmów sprzed chwili.
- Zmiany nastroju – wahania emocjonalne, drażliwość, apatia.
- Zanik zainteresowań i wycofanie społeczne.
- Trudności z mówieniem – szukanie słów, gubienie wątku.
- Dezorientacja w znanym otoczeniu lub czasie.
Kiedy do lekarza?
Jeśli zauważasz u siebie lub bliskiej osoby powtarzające się objawy tego typu, nie warto ich lekceważyć. Wczesna diagnostyka może znacząco opóźnić rozwój choroby i poprawić jakość życia. Neurolog lub psychiatra może zlecić badania obrazowe (np. rezonans magnetyczny) oraz testy neuropsychologiczne, które pomogą określić stan funkcji poznawczych.
Pamiętaj: nie każdy problem z pamięcią to od razu demencja, ale warto być czujnym – szczególnie po 50. roku życia. Twoje zdrowie psychiczne zasługuje na troskę tak samo jak fizyczne.Jeśli masz wątpliwości, nie zwlekaj – skonsultuj się ze specjalistą.
