NSC-vertrek laat Den Haag in chaos: 9 posten vacant en onzekere toekomst

Demissionair premier Dick Schoof spreekt de pers toe na zijn verklaring in de Tweede Kamer over het vertrek van NSC-ministers uit het kabinet (Symbolische afbeelding) (Photo by PHIL NIJHUIS/Phil Nijhuis/ANP/AFP via Getty Images) Getty Images

NSC verlaat het demissionaire kabinet na het opstappen van buitenlandminister Caspar Veldkamp over geblokkeerde sancties tegen Israël. Het vertrek laat Nederland achter in politieke chaos met een minderheidsregering van slechts 32 zetels.

Veldkamp had de maat vol toen nieuwe sancties tegen Israël werden tegengehouden door coalitiepartners. Het vertrouwen was zo laag dat vicepremier Eddie van Hijum besloot alle resterende NSC-bewindspersonen terug te trekken. "We zijn er klaar mee", verklaarde de NSC-partijleider.

Het vertrek is ongekend in de Nederlandse politieke geschiedenis. Staatsrechtgeleerde Paul Bovend'eert kan zich geen voorbeeld voor de geest halen dat dit eerder is gebeurd. Dat een minister om een inhoudelijk geschil opstapt en daarna zijn hele smaldeel volgt is uniek.

VVD en BBB blijven achter met slechts 32 zetels in de Kamer, een flinke minderheid van de benodigde 76. Premier Dick Schoof zei zich nog te "beraden" over de toekomst van het kabinet. Bovend'eert ziet geen andere optie dan dat VVD en BBB de kar blijven trekken.

Het vertrek van NSC laat vijf ministersposten vacant: Sociale Zaken, Volksgezondheid, Buitenlandse Zaken, Binnenlandse Zaken en Onderwijs. Daarnaast komen vier staatssecretariaten braak te liggen: Fiscaliteit, Toeslagen en Herstel, Rechtsbescherming en Buitenlandse Handel.

Crisis bestrijding

Premier Schoof probeerde de hele dag de crisis te voorkomen door met NSC te onderhandelen, zo meldt Trouw. Hij noemde NSC's actie achteraf "behoorlijk onverantwoord" vanwege de bestuurlijke chaos die het veroorzaakt.

NSC kampte al langer met interne problemen en had eerder al twee Kamerleden en twee staatssecretarissen verloren door conflicten met de PVV, zo meldt de Volkskrant. De partij die 639 dagen geleden nog de verkiezingen won, worstelt met de coalitiesamenwerking.

Gevolgen voor bestuur

Het Kamerdebat over de crisis wordt woensdag gehouden en onderbreekt voor de tweede keer het zomerreces, bevestigt Trouw. VVD en BBB zullen nu met zijn tweeën een simpele begroting moeten opstellen voor Prinsjesdag.

Demissionair premier Schoof sprak eerder de wens uit om zo veel mogelijk missionair door te gaan. Dat lijkt er nu niet meer in te zitten door de precaire politieke situatie. "De minderheid is nu wel heel klein", waarschuwt Bovend'eert.

Bronnen gebruikt: "BN DeStem", "de Volkskrant", "Trouw"

Let op: Dit artikel is bewerkt met behulp van Kunstmatige Intelligentie.