Najwyższa Izba Kontroli negatywnie oceniła funkcjonowanie Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji w latach 2021-2024. Stwierdziła nieprawidłowości, które dotyczyły m.in. niezasadnego odpisu z NFZ, dodatków do wynagrodzeń, najmu miejsc parkingowych.
NIK w raporcie zwróciła uwagę, iż nieprawidłowości wykryto w każdym z trzech obszarów objętych kontrolą, czyli w zapewnieniu warunków do prawidłowej realizacji zadań, efektach działalności oraz prowadzeniu gospodarki finansowej. Jak zaznaczono, zdecydowana większość nieprawidłowości (73,3 proc.) miała miejsce w ostatnim z tych obszarów. Chodzi m.in. o nierzetelnie ustalenie przez Agencję odpisu, który został przekazany przez NFZ w kwocie 82 mln zł, nienależnie przyznane dodatki do wynagrodzeń w kwocie 128,5 tys. zł, brak regulacji wewnętrznych dotyczących tworzenia i dysponowania funduszem nagród, na który w latach 2021-2024 wydano łącznie prawie 19 mln zł, oraz niegospodarność w wynajmowaniu lokali i miejsc parkingowych.
„Na szczególną uwagę zasługuje nieobsadzenie przez ponad dwa lata stanowiska głównego księgowego, co ograniczyło w znacznym stopniu skuteczność nadzoru nad planowaniem i wydatkowaniem środków publicznych, w tym pochodzących ze źródła finansowania działalności Agencji, czyli odpisu z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne, przekazywanego przez NFZ” – podała NIK. Agencja nie sporządzała rocznego planu zatrudnienia, a na koniec 2024 r. zatrudniono tam ogółem 255 osób – „Według regulaminu organizacyjnego przewidziano 55 stanowisk kierowniczych, nie licząc prezesa i jego zastępcy. Było to ośmiu dyrektorów i ośmiu ich zastępców, czterech zastępców dyrektora do spraw zespołu zamiejscowego, a także 35 kierowników działów. Faktycznie zatrudniono ogółem 37 osób na stanowiskach kierowniczych”. W biurze kadr, w strukturze którego zatrudniono ogółem siedmioro pracowników, przewidziano trzy osoby na stanowiskach kierowniczych (dyrektora i kierowników dwóch działów). Z kolei w biurze księgowości na siedmioro zatrudnionych tam łącznie osób przewidziano pięć stanowisk o charakterze kierowniczym (dyrektor, główny księgowy i kierownicy trzech działów).
NIK zwróciła też uwagę, iż niegospodarne było wydatkowanie przez Agencję w latach 2023-2024 kwoty 81,6 tys. zł na usługi najmu mieszkania w Warszawie i jego sprzątania. Z lokalu nie korzystali pracownicy zamiejscowych oddziałów Agencji delegowani służbowo do Warszawy, choć taki właśnie miał być cel jego wynajęcia, uzasadniany rosnącymi kosztami pobytu w hotelach. W Agencji nie prowadzono też ewidencji wydawania i zdawania kluczy, a także rejestru osób korzystających z tego mieszkania. Nierzetelne było również zawarcie przez Agencję umów na dwa lokale biurowe dla zespołów zamiejscowych w Krakowie, które miały roczny termin wypowiedzenia ze skutkiem na koniec roku kalendarzowego jedynie w przypadku likwidacji zespołu zamiejscowego w Krakowie. Dodatkowo w drugiej z umów zamieszczono klauzulę, iż rozwiązanie umowy z przyczyn nieleżących po stronie wynajmującego nie może nastąpić wcześniej niż rozwiązanie umowy pierwszej. Według NIK ponadto w latach 2021-2024 niecelowo wydatkowano kwotę ponad 1 mln zł z tytułu najmu miejsc parkingowych dla pracowników wykonujących obowiązki służbowe w siedzibie Agencji w Warszawie oraz zespołów zamiejscowych w Krakowie i we Wrocławiu.
„W związku ze stwierdzonymi licznymi nieprawidłowościami kontrolerzy NIK sformułowali łącznie do Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji 14 wniosków pokontrolnych, z których sześć zostało zrealizowanych, siedem jest w trakcie realizacji, a jeden nie został zrealizowany” – poinformowała NIK. Do Ministra Zdrowia skierowano dwa wnioski o przeprowadzanie rzetelnej analizy przed wydaniem opinii dotyczącej wysokości ustalonego odpisu dla AOTMiT oraz wzmocnienie nadzoru nad działalnością AOTMiT w zakresie opracowywania i realizacji planu finansowego tej jednostki, w szczególności ponoszenia przez nią kosztów pod względem legalności, celowości i gospodarności. (PAP)