Ustawa o świadczeniu wspierającym wyraźnie wskazuje, w jakim przypadku, niezrealizowane świadczenie wspierające przysługuje osobie wspólnie z nią zamieszkującą i gospodarującą. Przysługuje ono w razie śmierci osoby uprawnionej do wsparcia, która nie otrzymała wypłaty za miesiąc, w którym zmarła.
Osoby z niepełnosprawnością, które ukończyły 18. rok życia, mogą ubiegać się w ZUS-ie o świadczenie wspierające. Warunkiem jest, posiadanie decyzji wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności, dotyczącej poziomu potrzeby wsparcia. Musi też być przyznana liczba punktów uprawniających je do otrzymania tego świadczenia.
Co w przypadku śmierci osoby uprawnionej do świadczenia wspierającego, która nie zdążyła go pobrać, ale złożyła wniosek do ZUS-u? Jeżeli Zakład przyznał jej prawo do takiego wsparcia, najbliżsi mogą wystąpić do ZUS-u o wypłatę niezrealizowanego świadczenia. W tym celu należy złożyć odpowiedni wniosek (formularz SWN-INF)
– Zatem, na wypadek śmierci uprawnionego występuje możliwość jednorazowej wypłaty świadczenia za pełny miesiąc, w którym nastąpił zgon na rzez osoby wspólnie z nią zamieszkującą i gospodarującą, nawet jeżeli nie jest z nią spokrewniona. Jednak przed śmiercią musi zostać ustalone prawo zmarłego do świadczenia. Powstanie prawa do świadczenia to nie to samo co przyznaniem świadczenia rozumiane jako podjęcie wypłaty. Roszczenie o wypłatę świadczenia wspierającego wygasa po upływie 12 miesięcy od dnia śmierci osoby, której to świadczenie przysługiwało – informuje Katarzyna Krupicka, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie podlaskiego.
Jeśli osoba z niepełnosprawnością miała w dniu śmierci przyznane świadczenie wspierające wraz z wyrównaniem za poprzednie miesiące i wyrównanie to nie zostało wypłacone, wówczas osoba która z nią wspólnie zamieszkiwała i gospodarowała ma prawo do wypłaty tego wyrównania.
Niezrealizowane świadczenie a nierozpatrzony wniosek?
Niezrealizowane świadczenie wspierające nie przysługuje, jeżeli osoba z niepełnosprawnością złożyła wniosek o świadczenie do ZUS-u, ale zmarła przed przyznaniem świadczenia. W tej sytuacji Zakład nie ma już podstaw prawnych, aby ustalić, czy osoba zmarła spełniałaby warunki do otrzymania świadczenia wspierającego.
Tymi warunkami są:
- posiadanie decyzji wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności, w której liczba punktów została ustalona na poziomie uprawniającym do przyznania świadczenia,
- złożenie wniosku do ZUS-u o świadczenie wspierające po uzyskaniu ostatecznej decyzji WZON,
- miała ukończone 18 lat,
- mieszkała w Polsce,
- była obywatelką lub obywatelem Polski albo Unii Europejskiej (UE) lub Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA).
- przebywała w Polsce i miała dostęp do rynku pracy.
Nie można złożyć wniosku o świadczenie wspierające po śmierci osoby z niepełnosprawnością
Świadczenie wspierające przyznawane jest osobie z niepełnosprawnością na podstawie wniosku, który inicjuje postępowanie w tej sprawie. Wniosek o świadczenie może złożyć zarówno osoba z niepełnosprawnością, jak i osoba upoważniona do jej reprezentowania. Po śmierci osoba fizyczna traci status podmiotu prawa, co oznacza, iż przestaje posiadać zdolność prawną oraz zdolność do czynności prawnych. W związku z tym wygasają wszelkie prawa i obowiązki związane
ze zmarłym, a także pełnomocnictwa, które ta osoba wcześniej udzieliła. jeżeli przed śmiercią osoby z niepełnosprawnością nie został złożony wniosek o świadczenie wspierające, to nie może go złożyć inna osoba. Osoba wspólnie zamieszkująca i gospodarująca z osobą z niepełnosprawnością nie ma możliwości skutecznego ubiegania się o przyznanie niezrealizowanego świadczenia wspierającego, choćby jeżeli osoba z niepełnosprawnością otrzymała decyzję o ustaleniu poziomu potrzeby wsparcia, która przyznaje jej odpowiednią liczbę punktów uprawniających do świadczenia i decyzja ta, w momencie śmierci osoby z niepełnosprawnością, była ostateczna.
W przypadku odmowy przyznania świadczenia, od decyzji można odwołać się do sądu za pośrednictwem ZUS-u. Można to zrobić w terminie miesiąca, od daty doręczenia decyzji.
Katarzyna Krupicka, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS województwa podlaskiego
fot.: freepik.com