Onkostatyna M (OSM) może odgrywać istotną rolę w patogenezie twardziny układowej (TU). OSM jest cytokiną należącą do rodziny interleukiny 6 (IL-6). Zaobserwowano na modelach ludzkich i mysich, iż OSM odpowiada za indukcję włóknienia skóry. Obserwowano zwiększone stężenie OSM w surowicy chorych na TU. Ponadto ekspresja receptora dla OSM w skórze chorych na TU, związana jest z większą progresją zmian skórnych w przebiegu choroby. Obserwacje te dały podstawy do zainteresowania OSM jako potencjalnym celem terapii w TU. Przeciwciało przeciwko OSM (GSK2330811) jest humanizowanym przeciwciałem monoklonalnym klasy IgG1, które hamuje wiązanie OSM z receptorem dla tej cytokiny.
Badaną populację, opisaną na łamach „Rheumatology”, stanowili pacjenci z aktywną postacią TU, z czasem trwania choroby nieprzekraczającym pięciu lat od wystąpienia pierwszego objawu Raynauda i zajęciem skóry określonym wskaźnikiem Rodnana (mRSS) w przedziale 10–35.
Lek podawany był w postaci iniekcji podskórnych w odstępie dwóch tygodni, w dwóch badanych dawkach 100 mg i 300 mg, przez 12 tygodni. Punkty końcowe badania stanowiły ocena bezpieczeństwa, tolerancji, farmakokinetyki leku oraz analiza biomarkerów włóknienia i procesu zapalnego we krwi i skórze badanych.
Wyniki badania nie wykazały znaczącego wpływu GSK2330811 na procesy włóknienia i zapalenia. W żadnym z analizowanych punktów końcowych nie wykazano znaczącej różnicy pomiędzy badaną substancją a placebo. Co więcej, obserwowano zależne od dawki (bardziej wyrażone w ramieniu otrzymującym 300 mg) obniżenie wartości hemoglobiny oraz płytek krwi wśród badanych. W grupie otrzymującej przeciwciało przeciw OSM w dawce 300 mg częściej odnotowywano zakończenie udziału w badaniu z powodu zdarzeń niepożądanych (17 proc. vs 0 proc., odpowiednio w ramieniu otrzymującym 300 mg vs 100 mg/placebo).
Wyniki badania w chwili obecnej nie wskazują, aby przeciwciało przeciwko OSM znalazło zastosowanie w leczeniu TU. Na uwagę zasługuje jednak metoda zaprojektowania badania oraz sposób oceny skuteczności działania badanej substancji uwzględniający ukierunkowaną analizę markerów zapalenia oraz włóknienia w próbkach pochodzących z krwi i w bioptatach skóry.
Opracowanie: dr n. med. Marta Madej
