9 maja w Dzienniku Ustaw obublikowano obwieszczenie Ministra Zdrowia, które ujednolica dotychczasowe rozporządzenia i zmiany (np. w tym roku rozszerzono zakres usług) dotyczące świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia stomatologicznego. Dzięki temu są po prostu w jednym miejscu i można się łatwiej dowiedzieć, które usługi można otrzymać u dentysty "za darmo".
"Za darmo" w tym sensie, iż są w całości lub częściowo finansowe przez NFZ. Pacjent nic wtedy nie płaci za wizytę, o ile jest osobą ubezpieczoną w NFZ. Posiadanie umowy o pracę jest jednym z najczęstszych tytułów do ubezpieczenia zdrowotnego, ponieważ pracodawca odprowadza wtedy odpowiednie składki. Są też inne sytuacje, w których można być ubezpieczonym:
Prowadzenie działalności gospodarczej i opłacanie składek.
Umowa zlecenie (od której odprowadzane są składki na ubezpieczenie zdrowotne).
Status osoby bezrobotnej zarejestrowanej w urzędzie pracy.
Bycie członkiem rodziny osoby ubezpieczonej (np. dziecko do określonego wieku, małżonek bez własnego tytułu do ubezpieczenia).
Emeryci i renciści.
Uczniowie i studenci (do określonego wieku, często zgłaszani przez uczelnię lub rodziców).
Dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne (po podpisaniu umowy z NFZ i opłacaniu składek).
Własnie te osoby mogą skorzystać ze świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia stomatologicznego (czyli tych, za które płaci NFZ). W obwieszczeniu resortu zdrowia ponadto są wypisane warunki realizacji tych świadczeń (np. częstotliwość, wiek pacjenta, rodzaj użytych materiałów), a także poziom finansowania przejazdu środkami transportu sanitarnego w określonych przypadkach. My skupimy się tutaj na wypisaniu poszczególnych usług.
Leczenie, zabiegi i badania stomatologiczne finansowane przez NFZ. Lista aktualna w 2025 roku
Poniżej znajduje się pogrupowana lista świadczeń gwarantowanych na NFZ. Pełny zakres, szczegółowe warunki, częstotliwość oraz rodzaj stosowanych materiałów są określone w poszczególnych załącznikach do rozporządzenia. "Finansowane" oznacza tu zwykle świadczenie wykonane przy użyciu materiałów i technologii określonych w rozporządzeniu jako standardowe.
1. Świadczenia Ogólnostomatologiczne (dla wszystkich pacjentów – Załącznik nr 1)
Badania i Diagnostyka:
Badanie lekarskie stomatologiczne z instruktażem higieny jamy ustnej (1 raz w roku kalendarzowym).
Badanie lekarskie kontrolne (3 razy w roku kalendarzowym; kobiety w ciąży i połogu – nie częściej niż 1 raz na kwartał).
Konsultacja specjalistyczna.
Badanie żywotności zęba.
Rentgenodiagnostyka: do 2 zdjęć wewnątrzustnych w roku kalendarzowym (w połączeniu z innymi świadczeniami).
Znieczulenia:
Znieczulenie miejscowe powierzchniowe.
Znieczulenie miejscowe nasiękowe.
Znieczulenie przewodowe wewnątrzustne.
Leczenie Próchnicy:
Leczenie próchnicy powierzchniowej/początkowej.
Bezpośrednie pokrycie miazgi.
Opatrunek leczniczy w zębie stałym.
Opracowanie i odbudowa ubytku zęba na 1, 2 lub 3 powierzchniach (standardowe materiały, np. kompozytowy materiał chemoutwardzalny w zębach przednich od 3+ do +3 i od 3- do -3).
Leczenie Endodontyczne (kanałowe):
Trepanacja martwego zęba, dewitalizacja miazgi.
Ekstyrpacja (usunięcie) miazgi, czasowe i ostateczne wypełnienie kanału – u osób powyżej 18. roku życia finansowane tylko w zębach przednich (od siekaczy do kłów, tj. od 3+ do +3 i od 3- do -3). W pełnym uzębieniu dla dzieci i młodzieży do 18 r.ż. oraz kobiet w ciąży i połogu.
Leczenie Chorób Przyzębia:
Usunięcie złogów nazębnych (kamienia) z 1/2 łuku zębowego (raz w roku kalendarzowym w całym uzębieniu).
Płukanie kieszonki dziąsłowej i aplikacja leku.
Leczenie zmian na błonie śluzowej jamy ustnej.
Kiretaż zwykły (zamknięty) w obrębie 1/4 uzębienia.
Unieruchomienie zębów ligaturą drucianą.
Chirurgia Stomatologiczna:
Usunięcie zęba jednokorzeniowego i wielokorzeniowego.
Chirurgiczne usunięcie zęba (np. przez dłutowanie wewnątrzzębodołowe).
Zaopatrzenie małej rany, założenie opatrunku chirurgicznego.
Nacięcie ropnia.
Tymczasowe zaopatrzenie złamanej szczęki/żuchwy, repozycja i unieruchomienie zwichnięcia żuchwy.
Protetyka Stomatologiczna (ogólne zasady – szczegóły w Załączniku nr 7):
Uzupełnienie braków zębowych dzięki ruchomej protezy akrylowej częściowej (przy brakach 5-8 zębów lub powyżej 8 zębów w jednym łuku) – raz na 5 lat.
Zaopatrzenie bezzębnej szczęki protezą akrylową całkowitą w szczęce lub żuchwie (łącznie z pobraniem wycisku czynnościowego na łyżce indywidualnej) – raz na 5 lat.
Czynności dla odtworzenia funkcji lub poszerzenia zakresu ruchomej protezy (naprawy) w większym zakresie z wyciskiem – raz na 2 lata.
Całkowite podścielenie jednej protezy w sposób pośredni – raz na 2 lata.
Ograniczenia czasowe dotyczące protez nie dotyczą osób po operacyjnym usunięciu nowotworów w obrębie twarzoczaszki.
2. Świadczenia Ogólnostomatologiczne dla Dzieci i Młodzieży do 18. roku życia (Załącznik nr 2, 2a – dentobus, 2b – gabinet szkolny)
Obejmują większość świadczeń dla dorosłych, ale z rozszerzeniami (np. leczenie kanałowe wszystkich zębów).
Profilaktyka (dodatkowo lub ze szczególnymi warunkami):
Wizyta adaptacyjna (dla małych dzieci do 6 r.ż., pierwsza wizyta).
Zabezpieczenie profilaktyczne bruzd lakiem szczelinowym (pierwsze trzonowce stałe do 8 r.ż., drugie trzonowce stałe do 14 r.ż.).
Lakierowanie wszystkich zębów mlecznych i stałych (nie częściej niż 1 raz na kwartał).
Impregnacja zębiny zębów mlecznych.
Leczenie Zachowawcze Zębów Mlecznych:
Opatrunek leczniczy w zębie mlecznym.
Wypełnienie ubytku korony zęba mlecznego.
Leczenie Endodontyczne Zębów Mlecznych i z Nieuformowanym Korzeniem:
Amputacja przyżyciowa miazgi.
Ekstyrpacja miazgi w zębie z nieuformowanym korzeniem.
Leczenie endodontyczne zęba z nieuformowanym korzeniem z zastosowaniem materiału typu MTA (w określonych warunkach).
Leczenie Urazów:
Odbudowa zniszczonego kąta w zębach siecznych stałych.
Kosmetyczne pokrycie niedorozwoju szkliwa w zębach stałych.
Badanie po urazie zęba.
Repozycja i unieruchomienie zwichniętego zęba.
Rentgenodiagnostyka:
Do 5 zdjęć wewnątrzustnych rocznie (w określonych połączeniach).
Zdjęcie pantomograficzne (u dzieci 5-18 r.ż. w uzasadnionych przypadkach, raz na 3 lata).
3. Świadczenia Ogólnostomatologiczne Udzielane w Znieczuleniu Ogólnym (Załącznik nr 3)
Przysługują w określonych przypadkach medycznych, m.in.:
Dzieciom i młodzieży niepełnosprawnym (do 16 r.ż. oraz w stopniu umiarkowanym i znacznym 16-18 r.ż.).
Osobom niepełnosprawnym w stopniu umiarkowanym i znacznym powyżej 18 r.ż.
Dzieciom i młodzieży z alergią na środki znieczulenia miejscowego lub z określonymi zaburzeniami ogólnoustrojowymi.
Małym dzieciom niewspółpracującym z rozległą próchnicą.
Zakres zabiegów jest podobny do ogólnostomatologicznych, ale wykonywany w znieczuleniu ogólnym.
4. Świadczenia Chirurgii Stomatologicznej i Periodontologii (Załącznik nr 5)
Oprócz podstawowych ekstrakcji, obejmuje bardziej skomplikowane procedury, np.:
Usunięcie zęba przez dłutowanie zewnątrzzębodołowe, operacyjne usunięcie zęba zatrzymanego.
Wycięcie małego guzka, włókniaka, pobranie wycinka z badaniem histopatologicznym.
Wyłuszczenie torbieli zębopochodnej.
Plastyka połączenia ustno-zatokowego.
Kiretaż otwarty, gingiwoosteoplastyka (w określonych grupach pacjentów).
Operacyjne odsłonięcie zatrzymanego zęba dla celów ortodontycznych (u dzieci i młodzieży do 18 r.ż.).
Resekcja wierzchołka korzenia zęba przedniego (u dzieci i młodzieży do 18 r.ż.).
Zdjęcie pantomograficzne (w uzasadnionych przypadkach, raz na 3 lata, w połączeniu ze świadczeniami chirurgii i periodontologii).
5. Świadczenia Ortodoncji dla Dzieci i Młodzieży (do 12./13./18. roku życia w zależności od świadczenia – Załącznik nr 6)
Leczenie wad zgryzu aparatami ruchomymi jedno- i dwuszczękowymi (leczenie aparatem do ukończenia 12. roku życia).
Kontrola przebiegu leczenia aparatem ruchomym (do 12 r.ż., w okresie retencji do 13 r.ż.).
Naprawa aparatu ruchomego (raz w roku kalendarzowym, do 13 r.ż.).
Utrzymywacz przestrzeni, korekcyjne szlifowanie zębów.
Proteza dziecięca częściowa i całkowita (do 18 r.ż.).
Zdjęcia RTG: pantomograficzne i cefalometryczne (2 razy w trakcie całego leczenia ortodontycznego, do 18 r.ż.).
Leczenie aparatami stałymi nie jest finansowane przez NFZ.
6. Świadczenia Protetyki Stomatologicznej (Załącznik nr 7 oraz dla pacjentów po leczeniu nowotworów – Załącznik nr 8)
Obejmuje badania, konsultacje, RTG (w tym pantomograficzne raz na 5 lat przed leczeniem protetycznym).
Uzupełnienie braków zębowych ruchomą protezą akrylową częściową (z klamrami doginanymi) przy brakach 5-8 zębów lub powyżej 8 zębów w jednym łuku – raz na 5 lat.
Proteza całkowita akrylowa w szczęce lub żuchwie – raz na 5 lat.
Protezy typu overdenture (górna i dolna) oparte na zabezpieczonych korzeniach – raz na 5 lat.
Naprawa protezy (w większym zakresie z wyciskiem) – raz na 2 lata.
Całkowite podścielenie protezy – raz na 2 lata.
Dla pacjentów po chirurgicznym leczeniu nowotworów w obrębie twarzoczaszki przewidziane są dodatkowe świadczenia (np. obturatory, protezy poresekcyjne, epitezy) bez niektórych ograniczeń czasowych.
7. Profilaktyczne Świadczenia Stomatologiczne dla Dzieci i Młodzieży do 19. roku życia (Załącznik nr 10, 10a – dentobus, 10b – gabinet szkolny)
Są to świadczenia dostosowane do wieku dziecka, realizowane w określonych przedziałach wiekowych (np. w 6., 9., 12. miesiącu życia, a następnie w 2., 3., 4., 5., 6., 7., 10., 12., 13., 16. i 19. roku życia).
Obejmują m.in.: wizyty kontrolne/adaptacyjne, instruktaż higieny, ocenę stanu uzębienia, profilaktykę fluorkową, ocenę wad zgryzu.
8. Usunięcie Wypełnienia Amalgamatowego (Załącznik nr 10c)
Świadczenie gwarantowane przy jednoczesnym udzielaniu niektórych innych świadczeń związanych z wypełnianiem ubytków.
Wymaga, aby gabinet był wyposażony w separator amalgamatu.
Materiały Stomatologiczne (Załącznik nr 11)
Rozporządzenie wymienia konkretne rodzaje materiałów, które są standardowo stosowane w ramach świadczeń gwarantowanych, np.:
Dla wszystkich: materiał do wypełnień czasowych, cementy podkładowe, cementy szkłojonomerowe, kompozytowy materiał chemoutwardzalny do wypełniania ubytków w zębach przednich górnych i dolnych (od 3+ do +3, od 3- do -3), materiały do wypełnień kanałów korzeniowych.
Dodatkowo dla dzieci i młodzieży do 18 r.ż.: światłoutwardzalny materiał kompozytowy do wypełniania ubytków w zębach siecznych i kłach w szczęce i żuchwie, laki szczelinowe, lakiery.
Ważne dodatkowe informacje:
Osoby niepełnosprawne: W określonych przypadkach mają prawo do znieczulenia ogólnego oraz kompozytowych materiałów światłoutwardzalnych do wypełnień bez ograniczenia do zębów przednich.
Kobiety w ciąży i połogu: Mają prawo do dodatkowych świadczeń, np. leczenie kanałowe wszystkich zębów, częstsze usuwanie złogów nazębnych.
Pacjent z bólem: Świadczenia gwarantowane powinny być udzielane w dniu zgłoszenia.
Powyższa lista jest tylko podsumowaniem i nie wyczerpuje całego tematu. Pełny i dokładny wykaz świadczeń gwarantowanych wraz ze wszystkimi warunkami i ograniczeniami znajduje się w załącznikach do rozporządzenia (bezpośredni link do dokumentu PDF).
Jeśli chcemy dowiedzieć się jeszcze więcej, to po prostu skonsultujmy się z dentystą lub stomatologiem mającym umowę z NFZ. Można o to wprost zapytać, by nie było żadnych wątpliwości lub wyszukać na stronie w Informatorze o zawartych umowych.
