Zastanawiasz się, czy możesz dostać rentę? A może ktoś z Twoich bliskich właśnie stracił zdolność do pracy i szukasz informacji, co zrobić w takiej sytuacji? Wbrew pozorom nie jesteś sam. Tysiące osób co roku wnioskuje o różne typy rent i wiele z nich je otrzymuje. Klucz to wiedzieć, jaki rodzaj świadczenia Ci przysługuje i jak o nie skutecznie zawnioskować.
Poznaj najczęściej przyznawane renty w Polsce!
W tym artykule opowiem Ci, które renty są najczęściej przyznawane w Polsce w ostatnich latach, komu dokładnie przysługują i jak wygląda cała procedura krok po kroku. Dowiesz się też, ile realnie możesz dostać i jak przygotować potrzebne dokumenty, by nie utknąć w urzędowym chaosie.
Jakie renty możesz dostać i od czego to zależy?
W Polsce system rentowy nie jest jednolity, to, o jaką rentę możesz się ubiegać, zależy od kilku rzeczy: instytucji, w której jesteś ubezpieczony (np. ZUS, KRUS, MON, MSWiA), długości stażu pracy, rodzaju schorzenia czy choćby Twojego wieku. Możesz mieć prawo do jednej z poniższych rent:
- renty z tytułu niezdolności do pracy – stała, okresowa lub szkoleniowa dla pracowników,
- renty rodzinnej – wypłacana członkom rodziny zmarłego,
- renty socjalnej – przyznawana osobom niezdolnym do pracy od dzieciństwa,
- renty rolniczej – dla osób ubezpieczonych w KRUS,
- renty mundurowej – przysługuje funkcjonariuszom i żołnierzom,
- renty wdowiej – nowy typ renty, który łączy emeryturę zmarłego i własną.
Które renty najczęściej trafiają do Polaków?
Nie wszystkie renty są przyznawane równie często. Na podstawie najnowszych danych statystycznych z ZUS i KRUS, poznaliśmy najpopularniejsze w Polsce cztery typy rent:
- Renta rodzinna
Zdecydowany lider. W 2023 roku ZUS wypłacał ją aż 1 184 400 osobom, a KRUS kolejnym 41 392. To świadczenie dla najbliższej rodziny zmarłego, dzieci, małżonków, czasem też wnuków i rodziców. - Renta z tytułu niezdolności do pracy
Drugie miejsce pod względem liczby wypłat. W 2023 roku świadczenie z tego tytułu otrzymywało ponad 553 000 osób. Przysługuje wtedy, gdy Twoje zdrowie nie pozwala już pracować w dotychczasowym zawodzie lub w ogóle. - Renta socjalna
W marcu 2025 r. aż 280 000 osób korzystało z tego świadczenia. To forma wsparcia dla osób, które są niezdolne do pracy od dzieciństwa lub z powodu chorób powstałych w okresie nauki. - Renta rolnicza
Choć liczba uprawnionych spada, wciąż ponad 150 000 osób (dane z 2024 r.) pobiera świadczenia z KRUS. Są to głównie rolnicy lub domownicy gospodarstw, którzy z powodów zdrowotnych nie mogą dalej pracować na roli.
Komu najczęściej przyznawana jest renta rodzinna?
Jeśli zmarła osoba była rencistą, emerytem lub pracowała i opłacała składki, jej bliscy mogą mieć prawo do renty rodzinnej. Najczęściej są to:
- dzieci, w tym również dorosłe, jeżeli są trwale niezdolne do pracy,
- współmałżonek (wdowa lub wdowiec), jeżeli ma min. 50 lat, jest niezdolny do pracy albo wychowuje dzieci,
- czasami również rodzice, wnuki lub rodzeństwo, jeżeli byli na utrzymaniu zmarłego.
To świadczenie może być dzielone między kilku członków rodziny, a jego wysokość zależy od wysokości emerytury lub renty zmarłego.
Renta z tytułu niezdolności do pracy, co musisz wiedzieć?
Ta renta przysługuje Ci, gdy lekarz orzecznik stwierdzi, iż Twój stan zdrowia uniemożliwia Ci dalszą pracę całkowicie lub częściowo. Możesz otrzymać:
- rentę stałą, jeżeli nie ma szans na poprawę,
- rentę okresową, jeżeli leczenie i rehabilitacja mogą pomóc,
- rentę szkoleniową, jeżeli potrzebujesz się przekwalifikować.
Najczęstsze przyczyny przyznania tej renty to przewlekłe choroby psychiczne, problemy z krążeniem, schorzenia neurologiczne, ortopedyczne czy wzrokowe.
Dla kogo przeznaczona jest renta socjalna?
Nie musisz mieć stażu pracy, żeby dostać rentę socjalną. Wystarczy, że:
- ukończyłeś 18 lat,
- Twoja niepełnosprawność powstała przed 18. rokiem życia lub w trakcie nauki (do 25. roku życia),
- lekarz ZUS uzna Cię za całkowicie niezdolnego do pracy albo do samodzielnej egzystencji.
To świadczenie jest szczególnie ważne dla osób, które nigdy nie miały możliwości podjąć pracy z powodu choroby od urodzenia lub wieku dziecięcego.
Kiedy możesz starać się o rentę rolniczą?
Jeśli przez lata pracowałeś w gospodarstwie rolnym i byłeś ubezpieczony w KRUS, możesz ubiegać się o rentę rolniczą. Warunkiem jest utrata umiejętności pracy na roli z powodu choroby lub wypadku. Taką rentę możesz dostać na stałe lub czasowo, wszystko zależy od oceny lekarza orzecznika i tego, czy istnieją szanse na poprawę.
Jak przygotować się do złożenia wniosku o rentę?
Jeśli myślisz o złożeniu wniosku, przygotuj się dobrze, to naprawdę ułatwi sprawę. Oto co musisz zrobić krok po kroku:
- Pobierz odpowiedni wniosek z ZUS, KRUS, MON lub MSWiA.
- Wypełnij formularz i poproś swojego lekarza rodzinnego o zaświadczenie.
- Zgromadź dokumentację medyczną: badania, wypisy ze szpitali, opinie specjalistów.
- Dołącz dokumenty potwierdzające Twój staż pracy i okresy składkowe.
- Sprawdź, czy nie obowiązuje Cię termin ochronny, czasem można złożyć wniosek choćby 10 lat po utracie umiejętności pracy!
- Złóż kompletny wniosek osobiście lub przez Internet. Najlepiej nie później niż 30 dni przed utratą innych świadczeń.
- Czekaj na wezwanie na komisję lekarską i staw się w wyznaczonym miejscu.
- Jeśli decyzja będzie odmowna, możesz się od niej odwołać w terminie wskazanym przez urząd.
Ile wynoszą najczęściej przyznawane renty w 2025 roku?
Wysokość renty zależy głównie od Twojego stażu ubezpieczeniowego i wysokości składek, które odprowadzałeś. W 2025 roku najniższe możliwe świadczenia to:
- 1878,91 zł – dla renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
- 1409,18 zł – dla renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy,
- 1878,91 zł – renta socjalna,
- 1878,91 zł – renta rolnicza,
- renta rodzinna – kwota zależna od liczby uprawnionych:
– 85% świadczenia zmarłego (dla 1 osoby),
– 90% (dla 2 osób),
– 95% (dla 3 i więcej osób).
Co warto zapamiętać o najczęściej przyznawanych rentach?
Jak widzisz, polski system rentowy jest różnorodny i dopasowany do różnych sytuacji życiowych. Najczęściej przyznawane renty to te rodzinne, z tytułu niezdolności do pracy i socjalne. Dają one realne wsparcie w trudnych momentach, ale trzeba wiedzieć, jak o nie skutecznie zawnioskować.
Jeśli jesteś w sytuacji, która może Ci dać prawo do renty, nie zwlekaj. Dobrze przygotowany wniosek i komplet dokumentów to podstawa. A jeżeli masz wątpliwości, poszukaj pomocy u doradców ZUS lub przeczytaj inne szczegółowe poradniki o konkretnych typach rent. Pomogą Ci przejść przez ten proces bez zbędnego stresu.
Źródła
- https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19981621118/U/D19981118Lj.pdf
- https://www.zus.pl/documents/10182/39573/Emerytury+i+renty+przyznane+w+2023r.pdf/8ad0b7d0-b090-be75-c62a-65a1fd8d14fc?t=1725354388584
- https://www.gov.pl/attachment/797edbfc-a39c-4124-9f13-3ca95bab0ef3
- https://www.gov.pl/web/gov/uzyskaj-rente-z-tytulu-niezdolnosci-do-pracy
- https://www.gov.pl/web/rodzina/renta-socjalna-w-gore
