Ministerstwo Edukacji Narodowej opublikowało nową podstawę programową z zakresu edukacji zdrowotnej, jednak nie poświęcono w niej należytej uwagi tematyce profilaktyki nowotworów HPV zależnych, w tym szczepieniom przeciw wirusowi HPV. To zaskakujące, iż resort nie tylko nie widzi potrzeby wprowadzenia edukacji zdrowotnej jako obowiązkowego przedmiotu, ale także bagatelizuje najważniejsze kwestie profilaktyki przeciwnowotworowej.
Nowotwory HPV-zależne to jedne z niewielu, którym można skutecznie zapobiegać dzięki szczepieniom. Badania pokazują, iż programy szczepień mogą zmniejszyć liczbę zachorowań choćby o 90%. Dlaczego więc decydenci ignorują ten temat?
Kilkukrotnie apelowaliśmy do Ministerstwa Zdrowia i Ministerstwa Edukacji Narodowej o odważne decyzje– domagaliśmy się realizacji szczepień w szkołach, rozszerzenia grupy uprawnionych do programu oraz wprowadzenia edukacji zdrowotnej jako obowiązkowego przedmiotu. Przedstawialiśmy dane naukowe i przykłady dobrych praktyk z innych krajów, uczestniczyliśmy w debatach w Sejmie i Senacie oraz nagłaśnialiśmy temat w mediach. Resort jeszcze niedawno składał publiczne deklaracje poparcia, ale stopniowo się z nich wycofuje. Obowiązkowej edukacji zdrowotnej nie będzie, a poziom wyszczepialności pozostaje niski.
Z jednej strony rządzący chcą zwiększać wyszczepialność, ale jednocześnie nie zapewnią rzetelnej edukacji, która jest do tego niezbędna. To sprzeczna polityka– trudno oczekiwać, iż młodzież i rodzice podejmą świadome decyzje zdrowotne, jeżeli nie dostają pełnej wiedzy na ten temat.
HPV – cichy zabójca, któremu można zapobiec
Każdego roku w Polsce odnotowuje się ponad 4,4 tysiąca przypadków nowotworów HPV-zależnych u kobiet i 1,6 tysiąca u mężczyzn. Najczęściej występującym jest rak szyjki macicy, który zabija ponad 2 tysiące Polek rocznie. To tragedie, których można uniknąć dzięki szczepieniom. Kobiety, które otrzymały szczepionkę przeciw HPV w wieku nastoletnim, mają choćby o 90% mniejsze ryzyko rozwinięcia zaawansowanych stanów przedrakowych oraz raka szyjki macicy.
Wirus HPV jest odpowiedzialny również za wiele nowotworów głowy i szyi. Polska zajmuje drugie miejsce w Europie pod względem śmiertelności z powodu tego typu nowotworów, a w ciągu ostatniej dekady odnotowano wzrost zachorowalności o 24%.
Warto wspomnieć, iż powszechne szczepienia przeciw HPV stanowią najważniejszy element Narodowej Strategii Onkologicznej na lata 2020-2030. Tymczasem obecny poziom wyszczepienia oscyluje wokół 12%, podczas gdy celem jest osiągnięcie 60% zaszczepionych nastolatków do końca 2028 roku.
Polska w tyle Europy
Dane nie pozostawiają złudzeń – Polska jest daleko w tyle za Europą w zakresie profilaktyki zdrowotnej. Średnia liczba zgonów możliwych do uniknięcia dzięki profilaktyce w krajach UE wynosi 180 na 100 tys. mieszkańców, podczas gdy w Polsce to aż 275!
Państwa takie jak Hiszpania, Finlandia, Czechy czy Łotwa skutecznie wdrożyły programy edukacji zdrowotnej. W Hiszpanii mieszkańcy regionów objętych pilotażowym programem edukacyjnym zgłaszali się na badania profilaktyczne o kilkadziesiąt procent częściej niż osoby, które takiej edukacji nie otrzymały!
Tymczasem Polska zajmuje jedno z ostatnich miejsc w Europie pod względem udziału obywateli w badaniach profilaktycznych – wyprzedzając jedynie Serbię i Rumunię. Najwięcej badań wykonują osoby w wieku 40–50 lat oraz seniorzy, co oznacza, iż młodsze grupy wiekowe wciąż w niewystarczającym stopniu angażują się w profilaktykę zdrowotną. Program szczepień przeciw HPV wprowadziliśmy jako ostatni kraj w Unii Europejskiej. Wcześniej programy te zostały wdrożone w 60 innych krajach na świecie.
Co możemy zrobić?
Nie możemy pozwolić, by zdrowie przyszłych pokoleń było zakładnikiem politycznych decyzji. Dlatego wciąż apelujemy o wprowadzenie rzetelnej edukacji zdrowotnej do szkół. Każdy rodzic, każdy nauczyciel i każdy uczeń ma prawo do sprawdzonych informacji na temat profilaktyki przeciwnowotworowej.
Podpisz nasz apel o obowiązkową edukację zdrowotną w szkołach: https://alivia.org.pl/petycja/edukacja_zdrowotna/ i pomóż nam zadbać o zdrowie przyszłych pokoleń.
Ministerstwo Edukacji bagatelizuje obszar szczepień przeciw HPV w podstawie programowej. Ten błąd może kosztować życie tysiące osób © Alivia Onkofundacja.
