W Polsce obserwujemy dynamiczne zmiany dotyczące minimalnego wynagrodzenia za pracę. Zgodnie z nowymi regulacjami, które zostały wprowadzone, od początku roku 2024 czekał nas wzrost minimalnej stawki godzinowej. Zmiany te zostały zapowiedziane przez Radę Ministrów i mają bezpośredni wpływ na kształtowanie się wynagrodzeń w ramach umów cywilnoprawnych.
Zwiększona minimalna stawka godzinowa 2024 pociąga za sobą zmiany w wysokości składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Podwyżka ta pozwala na poprawę sytuacji finansowej pracowników otrzymujących wynagrodzenie minimalne i jest odpowiedzią na rosnące koszty życia. Wzrost stawki minimalnej wiąże się z koniecznością reorganizacji budżetów firm oraz przeliczeniem zobowiązań składkowych wobec ZUS.
Co to jest minimalna stawka godzinowa?
Minimalna stawka godzinowa zapewnia, iż pracownicy otrzymują co najmniej określoną kwotę pieniężną za każdą przepracowaną godzinę. Obowiązuje ona osoby zatrudnione zarówno na podstawie umowy o pracę, jak i umowy zlecenia.
System ten został wprowadzony w Polsce w 2017 roku, aby zapewnić godziwe wynagrodzenie dla osób pracujących na umowach cywilnoprawnych oraz ograniczyć możliwość płacenia im niższych stawek niż osobom zatrudnionym na umowę o pracę.
Celem wprowadzenia takiej gwarantowanej stawki jest ochrona przed niedostatecznym wynagrodzeniem pracowników znajdujących się na najniższych szczeblach zarobków.
Kogo dotyczy obowiązek stosowania minimalnej stawki za godzinę pracy?
Minimalna stawka godzinowa ma zastosowanie do szerokiego spektrum podmiotów pracujących na podstawie umów zleceń. Dotyczy to:
- Pracowników nieprowadzących działalności gospodarczej – są to jednostki bez zarejestrowanej działalności.
- Samozatrudnionych – są osoby fizyczne działające na własny rachunek, które są jedynymi wykonawcami zleconych im zadań.
Minimalna wysokość stawki godzinowej gwarantuje adekwatne wynagrodzenie za czas pracowników, którzy dostarczają swoje usługi czy wykonują zadania zleceniowe. Obejmuje to zarówno osoby działające w Polsce, jak i te zarejestrowane poza granicami Unii Europejskiej czy Europejskiego Obszaru Gospodarczego, o ile realizują zlecenia na terytorium Polski.
Umowa zlecenia a obowiązująca minimalna wynagrodzenie za godzinę
Należy zwrócić uwagę, iż pewne umowy zlecenia i umowy o świadczenie usług nie podlegają wymogom dotyczącym minimalnej stawki godzinowej.
Wyjątki od minimalnego wynagrodzenia za godzinę
Istnieją przypadki, gdy przepisy o minimalnej stawce godzinowej nie mają zastosowania.
- Nie dotyczy to umów zawieranych między indywidualnymi osobami nieprowadzącymi działalności gospodarczej.
- Do wyjątków należą też umowy, w których zlecający lub usługodawca samodzielnie ustala czas i miejsce realizacji zlecenia, lub świadczenia usług, a wynagrodzenie bazuje wyłącznie na prowizji. Wszystkie wymienione warunki muszą być spełnione równocześnie, aby wyłączenie mogło mieć miejsce.
- Innym przykładem są umowy o świadczenie usług, które obejmują stałą, całodobową opiekę nad osobami lub grupą osób, gdzie ta forma opieki jest realizowana bezpośrednio i na stałe.
Wysokość minimalnej stawki godzinowej 2024
Zmiany w wysokości stawki godzinowej na początku 2024
- Data wprowadzenia: 1 stycznia
- Nowa stawka godzinowa brutto: 27,70 zł
Kolejna aktualizacja stawki godzinowej w połowie 2024
- Data wprowadzenia: 1 lipca
- Zaktualizowana stawka godzinowa brutto: 28,10 zł
Minimalna stawka godzinowa przed 2024
W roku 2017 zainicjowano system minimalnych stawek godzinowych z wartością początkową 13 zł brutto. Systematyczny wzrost datuje się następująco po każdym roku:
- 2017: przez cały rok – 13 zł brutto
- 2018: przez cały rok – 13,70 zł brutto
- 2019: przez cały rok – 14,70 zł brutto
- 2020: przez cały rok – 17,00 zł brutto
- 2021: przez cały rok – 18,30 zł brutto
- 2022
Styczeń-czerwiec – 19,70 zł brutto
Lipiec-grudzień – 23,50 zł brutto - 2023
Styczeń-czerwiec – 22,80 zł brutto
Lipiec-grudzień – 23,50 zł brutto
Zmiana z połowy roku 2022 stanowi wzrost o 17,9% w stosunku do stawki z początku tego roku.
Kiedy zostanie spełniona wymagana minimalna stawka za godzinę pracy?
W kontekście uregulowań dotyczących minimalnego wynagrodzenia za czas pracy nie jest wymagane wyraźne wskazanie stawki godzinowej w treści umowy. Najważniejsze jest, aby otrzymywane wynagrodzenie za faktycznie przepracowane godziny nie było niższe od ustanowionej minimalnej stawki godzinowej, która jest ustalana na dany rok.
- Obowiązujący Warunek
Wynagrodzenie przeliczone na godziny nie powinno być niższe od minimalnej stawki godzinowej. - Odpowiedzialność Zleceniobiorcy
W sytuacji braku ustaleń w umowie osoba wykonująca zlecenie zobligowana jest dostarczyć informacje o liczbie przepracowanych godzin w formie pisemnej lub elektronicznej.
Gwarancje wynagrodzenia dotyczą każdej osoby wykonującej pracę na zasadach określonych w umowie cywilnoprawnej, przy czym szczegółowe ustalenia w zakresie liczby godzin pracy winny być zawarte w umowie.
Minimalna stawka godzinowa 2024. Podsumowanie artykułu
W 2024 roku planowane są istotne zmiany w wysokości minimalnej stawki godzinowej w Polsce. Minimalna stawka, która obowiązuje od początku roku do końca czerwca, została ustalona na poziomie 27,70 PLN brutto. Od 1 lipca 2024 roku przewidywany jest dalszy jej wzrost do 28,10 PLN brutto.
Poniżej przedstawiono najważniejsze informacje w formie tabeli:
Od 1 stycznia do 30 czerwca 2024 | 27,70 PLN |
Od 1 lipca 2024 | 28,10 PLN |
Zmiany te mają bezpośredni wpływ zarówno na zleceniodawców, jak i zleceniobiorców, ponieważ wszelkie kontrakty i umowy muszą zostać dostosowane do nowych regulacji.
Warto również zaznaczyć, iż w przypadku niewystarczającej liczby godzin pracy, aby osiągnąć minimalne wynagrodzenie miesięczne, pracodawca zobowiązany jest do wyrównania płacy do minimalnego wynagrodzenia za pracę, które w pierwszym półroczu 2024 roku wynosić będzie 4242 PLN brutto, a po zmianie od lipca – kwotę 4300 zł.
Powyższe podwyżki stawek godzinowych wpisują się w szeroki kontekst gospodarczy i mają na celu zapewnienie pracownikom godnych warunków finansowych.
Czy minimalne wynagrodzenie za godzinę dotyczy również umów ustnych?
Minimalne wynagrodzenie za każdą przepracowaną godzinę jest również wymagane w przypadku umów ustnych. Zleceniodawca musi zapewnić pisemne potwierdzenie ustaleń dotyczących liczby godzin pracy przed rozpoczęciem wykonywania zlecenia.
Jakie są konsekwencje niewypłacania minimalnego wynagrodzenia za godzinę?
Niewypłacanie minimalnego wynagrodzenia za godzinę pracy wiąże się z nałożeniem grzywny na zleceniodawcę. Kary finansowe są ustalone w przedziale od 1000 zł do 30000 zł.
Czy istnieje ochrona minimalnego wynagrodzenia za godzinę?
Ochrona minimalnego wynagrodzenia za godzinę jest zapewniona w następujący sposób:
– Wypłata musi być dokonywana regularnie, w formie pieniężnej.
– Prawo do minimalnego wynagrodzenia jest niemożliwe do zrzeczenia się lub przeniesienia.
– Ochrona przed egzekucją jest zapisana w polskim prawie.
Kogo dotyczy minimalne wynagrodzenie za godzinę, gdy umowę podpisało więcej osób?
Gdy umowa zostanie zawarta przez więcej niż jedną osobę, każda z nich ma prawo do wynagrodzenia nie niższego niż minimalne wynagrodzenie za godzinę.
Od kiedy obowiązuje minimalne wynagrodzenie za godzinę?
Obowiązek wypłacania minimalnego wynagrodzenia za godzinę pracy wszedł w życie 1 stycznia 2017 roku na mocy odpowiednich przepisów prawnych.