Lato to okres wyjątkowo sprzyjający wysiłkowi fizycznemu i wszelkiego rodzaju aktywnościom. Popularnymi sposobami spędzania wolnego czasu są wówczas nie tylko zaplanowane wcześniej sporty, jak chodzenie po górach czy nurkowanie, ale również codzienne przejażdżki rowerowe czy mecze koszykówki ze znajomymi. Jednak czy każdemu dane jest zaznać tych wakacyjnych przyjemności? Jak wygląda sytuacja cukrzyków pod względem uprawiania przez nich letnich sportów?
Cukrzyca w pigułce
Cukrzyca to metaboliczna choroba związana z zaburzeniem przemian węglowodanów w organizmie. Odpowiada za nią defekt wydzielania lub działania insuliny, co prowadzi do hiperglikemii, czyli nadmiernego stężenia glukozy we krwi. Najważniejsze zasady dotyczące diabetyków tyczą się oczywiście ich diety, zaś podstawowe zalecenia to:
- regularne przyjmowanie posiłków w odpowiedniej ilości;
- dostarczanie organizmowi posiłków o kaloryczności zgodnej z prowadzonym trybem życia;
- porównywalna ilość spożywanych kalorii każdego dnia;
- pilnowanie prawidłowych proporcji makroskładników w jadłospisie.
Cukrzyca a wysiłek
Oczywistym jest, iż w obliczu wszelkich niedogodności, jakie niewątpliwie sprawia cukrzyca, musi pojawić się pytanie o jej wpływ na aktywność fizyczną. Wysiłek fizyczny przynosi wielokierunkowe korzyści, dzięki czemu nie tylko jest dozwolony wśród diabetyków, ale choćby wskazany! Stanowi bowiem integralną część kompleksowego, prawidłowego postępowania w leczeniu tej choroby. Dzieje się tak, ponieważ aktywność fizyczna wpływa korzystnie na kontrolę glikemii, profil lipidowy, wrażliwość na insulinę, a także jest bardzo korzystna w przy redukcji masy ciała.
Wszystkie te korzyści nie oznaczają niestety, iż diabetycy mogą bezwarunkowo oddawać się wakacyjnemu szaleństwu i uprawiać sport bez odpowiedniego przygotowania. Obowiązują ich bowiem pewne szczególne zasady. Przede wszystkim aktywność fizyczna powinna być z początku umiarkowana i dostosowana do możliwości pacjenta w zakresie wykonywania wysiłku. Optymalny efekt wysiłku fizycznego zagwarantuje tylko regularność jego uprawiania – przynajmniej trzy dni w tygodniu, choć najlepiej jest znajdować na niego czas codziennie.
Letnie aktywności – Rozgrzewka to podstawa
Osoby chorujące na cukrzycę powinny ponadto przed każdą intensywną aktywnością fizyczną zastosować najpierw trwającą mniej więcej 10 minut rozgrzewkę zawierającą ćwiczenia wstępne, natomiast po zakończeniu wysiłku wykonać ćwiczenie uspokajające. W warunkach wysokiej temperatury otoczenia (a więc zwłaszcza latem) cukrzycy powinni zwracać też szczególną uwagę na podwyższone prawdopodobieństwo odwodnienia organizmu. Intensywny wysiłek fizyczny niesie ze sobą również pewne ryzyko, szczególnie dotyczące hipoglikemii, dlatego przed aktywnością należy zredukować dawkę przyjmowanej insuliny lub spożyć węglowodany proste bezpośrednio przed jej rozpoczęciem. Najnowsze glukometry evercare® pozwalają na monitorowanie glikemii, a jednocześnie zapisywanie pomiarów w pamięci komputera. Dzięki temu lekarz prowadzący diabetyka może mieć wgląd nie tylko do pomiarów glukozy we krwi, ale i do spożytych posiłków i uwaga – aktywności fizycznych podejmowanych przez pacjenta. Tak szczegółowe i holistyczne podejście do chorego, tym bardziej aktywnego fizycznie, z pewnością przyczyni się do zredukowania związanych z chorobą przykrych dla niego sytuacji.
Letnie sporty a cukrzyca – zalecenia praktyczne
Cukrzyca nie powinna powstrzymywać przed uprawianiem sportów latem. W każdym wieku odpowiednią formą wysiłku fizycznego, niezależnie od współwystępowania otyłości lub nadwagi, jest nordic walking, czyli znakomita metoda spędzenia wolnego czasu w świeżym powietrzu. Alternatywę stanowi również zwykły spacer, najlepiej szybki, prowadzony aż do zadyszki – może być również przeprowadzany w górach!
Rzecz jasna bardziej wymagające rodzaje aktywności fizycznej również mogą być przez diabetyków praktykowane, jednakże koniecznie trzeba pamiętać o swoim zdrowiu, spożywając węglowodany, pilnując glikemii i dbając o odpowiednie nawodnienie w obliczu upału. o ile zachowane zostaną wszelkie zasady stosowane w celu zadbania o zdrowie podczas treningu, to nie tylko można, ale wręcz powinno się ćwiczyć, ponieważ przyniesie to wymierne korzyści w walce z cukrzycą.
Źródło:
Polskie Towarzystwo Diabetologiczne, Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2013, tom 2, suplement A, https://journals.viamedica.pl/clinical_diabetology/article/view/23525/18721.