Leki recepturowe z diltiazemem

farmacja.pl 11 miesięcy temu

Chlorowodorek diltiazemu stosowany jest przede wszystkim w chorobie niedokrwiennej serca, dławicy piersiowej oraz w nadciśnieniu tętniczym. Oprócz podstawowego działania, substancja ta, stosowana jest off label zewnętrznie w terapii szczeliny odbytu. Wówczas podawana jest w formie maści doodbytniczej.

Czym jest szczelina odbytu?

Szczelina odbytu to bolesna rana błony śluzowej kanału odbytu, umiejscowiona najczęściej od strony kości ogonowej. Wzmożone napięcie zwieracza wewnętrznego, pełni istotną rolę w rozwoju tej dolegliwości. Szczelina odbytu dotyczy najczęściej ludzi między 20. a 40. rokiem życia i może dotyczyć choćby 1 na 300 osób. Podstawowym objawem tego schorzenia jest silny i piekący ból podczas wypróżniania, któremu towarzyszyć może niewielkie krwawienie. Po wykluczeniu innych przyczyn tych objawów, rozpoczyna się terapię – począwszy od modyfikacji stylu życia (np. adekwatna dieta), środki ułatwiające wypróżnienia i miejscowe preparaty łagodzące. Kolejnym etapem terapii jest zastosowanie maści zmniejszających napięcie zwieraczy odbytu – z nitrogliceryną lub diltizamem. jeżeli to nie pomoże, możliwe jest ostrzyknięcie zwieracza odbyty toksyną botulinową. Ostatnim etapem jest zabieg chirurgiczny – sfinkterotomia, polegająca na przecięciu części włókien zwieracza wewnętrznego odbytu.

Maści z diltiazemem

Jednym ze sposobów terapii szczeliny odbytu, jest 2% maść z diltiazemem. W wyniku porażenia mięśni zwieracza odbytu przez diltiazem, obniża się napięcie mięśni gładkich. Dzięki temu zwiększa się przepływ krwi w chorobowo zmienionym miejscu, co ułatwia gojenie. Taka terapia powinna trwać maksymalnie 8 tygodni.

Skuteczność maści z diltiazemem w terapii szczeliny odbytu jest dość wysoka. Wśród badanych pacjentów, u około połowy z nich doszło do całkowitego wyleczenia zmiany, a u ponad 20% pacjentów doszło do wyraźnej i satysfakcjonującej poprawy.

Do działań niepożądanych zgłaszanych przez pacjentów, zaliczamy miejscowe swędzenie po aplikacji maści (dotyczy ok. 10% pacjentów). Dużo rzadziej pacjenci skarżą się na bóle głowy, senność i wahania nastroju, związane ze stosowaniem maści z diltiazemem, co mogło by sugerować działanie ogólnoustrojowe.

Refundacja takich maści może być problematyczna. Pamiętajmy bowiem, iż lek recepturowy może być wydany na zniżkę, w sytuacji gdy lek, z którego sporządzamy np. maść, znajduje się na wykazie leków refundowanych oraz przepisana przez lekarza dawka leku recepturowego jest mniejsza od najmniejszej zarejestrowanej dawki leku gotowego w postaci stałej stosowanej doustnie. W przypadku maści określenie dawki leku może sprawiać kłopot, jeżeli lekarz nie zaznaczy wyraźnie dawkowania z określeniem gramatury (np. 2 x dziennie po 0,3g maści).

Ponadto, zgodnie z aktualnie obowiązująca listą leków refundowanych, preparaty z diltiazemem są refundowane wyłącznie w postaci o przedłużonym uwalnianiu (Dilzem retard 90, 120, 180mg).

Do przygotowania maści z diltaizemem należy użyć tabletek o przedłużonym uwalnianiu czy tabletek powlekanych?

Jeśli lekarz nie zaznaczył wyraźnie na recepcie, do sporządzenia maści z diltiazemem należy użyć postaci o nieprzedłużonym uwalnianiu – np. tabletek powlekanych Oxycardil 60. Przed sporządzeniem maści z tabletek z diltiazemem, należy pozbyć się otoczki tabletkowej, szczególnie w przypadku wykorzystania tabletek o przedłużonym uwalnianiu. Można wykonać to przy pomocy sita. Sproszkowaną tabletkę przesiewamy a na sicie pozostaną fragmenty otoczki. Jako podłoże maściowe, zaleca się wazelinę białą lub eucerynę. Można zastosować również Celugel.

Autor: mgr farm. Anna Janaszkiewicz

Źródła: