Wśród osób w podeszłym wieku nierzadkie jest występowanie wyprysku. Liczba potencjalnych czynników wyzwalających jest duża i nie można tu pominąć leków, zwłaszcza tych najczęściej stosowanych.
Wyprysk dłoni to zapalna choroba skóry, której przyczyny w 40 proc. leżą w predyspozycji genetycznej, a kolejne 60 proc. w czynnikach środowiskowych. Szacuje się, iż na całym świecie dotyka od 10 do 15 proc. Ręce to jedna z najpraktyczniejszych części ciała - są niezbędne do funkcjonowania fizycznego i komunikacji, stąd zaburzenia w ich obrębie mogą nie tylko wpływać na życie codzienne, ale także prowadzić do zaburzeń lękowych, niskiej samooceny lub fobii społecznych. Jest to szczególnie dotkliwe u osób starszych, co niekiedy pogłębia i tak już zbyt duży odsetek samotności.
Wśród wspomnianych 60 proc. z pewnością należy rozważyć udział często stosowanych grup leków. Jedną z nich są z pewnością leki przeciwnadciśnieniowe, grupa niejednorodna chemicznie, ale jednorodna czynnościowo. Wcześniejsze, poszlakowe dane sugerowały, iż leki przeciwnadciśnieniowe mogą istotnie zwiększać ryzyko wyprysku; niska jakość danych to niska wiarygodność, stąd badacze ze Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii przeprowadzili zakrojone na szeroką skalę badanie, którego wyniki opublikowano na łamach „The JAMA Dermatology”.
Omawiana analiza populacyjna objęła aż 1 561 358 osób w wieku 60 lat i starszych, u których na początku badania, według krajowych medycznych baz danych, nie rozpoznano wyprysku. Następnie śledzono korelację między włączaniem leków przeciwnadciśnieniowych w każdej klasie oraz wystąpieniem wyprysku. Analizowano okres między 1994 a 2015 rokiem z medianą czasu obserwacji wynoszącą 6 lat.
Częstość występowania wypryskowego zapalenia skóry była większa wśród pacjentów otrzymujących leki przeciwnadciśnieniowe w porównaniu z tymi, którzy ich nie przyjmowali (12 w porównaniu do 9 na 1000 osobolat obserwacji). Przyjmowanie jakiegokolwiek leku z tej szerokiej grupy podnosiło ryzyko wystąpienia wyprysku o 29 proc. Oceniając indywidualnie każdą klasę leków przeciwnadciśnieniowych, największą siłę efektu zaobserwowano w przypadku leków moczopędnych (wzrost o 21 proc.) i blokerów kanału wapniowego (o 16 proc.), a najmniejsze dotyczyły inhibitorów konwertazy angiotensyny (zaledwie 2 proc.) i β-blokerów (4 proc.).
Według autorów potrzebne są dodatkowe badania, aby zrozumieć mechanizmy leżące u podstaw tej zależności, jednak powyższe dane mogą być pomocne dla klinicystów w zakresie postępowania, gdy u pacjenta w starszym wieku wystąpi wypryskowe zapalenie skóry.
