40 proc. trafiających na Kliniczny Oddział Otolaryngologii i Onkologii Laryngologicznej Mazowieckiego Szpitala Specjalistycznego (MSS) w Radomiu to pacjenci z nowotworami głowy i szyi. Dotyczą one takich narządów, jak wargi, jama ustna, gardło, zatoki przynosowe, ślinianki, krtań czy ucho.
– Nowotwór w zaawansowanym stanie potrafi zająć dużą część zaatakowanego narządu wraz z sąsiadującymi okolicami. Żeby uratować pacjentowi życie, niezbędna jest resekcja guza. Po jego wycięciu powstaje jednak duży ubytek i potrzebna jest rekonstrukcja – wyjaśnił kierownik oddziału prof. Kamal Morshed.
Radomscy lekarze robią i jedno, i drugie, czyli resekcję guza wraz z rekonstrukcją ubytków pooperacyjnych dzięki płatów z mikrozespoleniem naczyń. Jednym z ostatnich operowanych tą metodą był 58-letni mężczyzna z rakiem dna jamy ustnej, języka i żuchwy, z przerzutami do węzłów chłonnych na szyi w okolicy podżuchwowej. Sam guz z naciekami był ogromny, miał około 10 cm średnicy.
– Gdybyśmy wycięli całość i nie zdecydowali się na rekonstrukcję, pacjent zostałby z bardzo oszpeconą twarzą, miałby problemy z jedzeniem, piciem i mową – powiedział prof. Morshed.
Operacja trwała prawie 10 godzin, jednocześnie pracowały dwa zespoły. Najpierw usunięto guz, a następnie przystąpiono do rekonstrukcji. – Pobrany z uda płat o wymiarach ok. 10 cm szerokości i 24 cm długości pozwolił na zamknięcie całego ubytku. Zrekonstruowaliśmy wargi, język, dno jamy ustnej i przednią część okolicy podżuchwowej, gdzie także był naciek – wyjaśnił specjalista.
W ocenie profesora, pacjent powoli dochodzi do siebie po operacji. Czeka go jeszcze radioterapia. Będzie mógł pić i jeść płynne rzeczy. Co prawda przednia część języka nie będzie ruchoma, ale mężczyzna będzie mógł mówić w sposób zrozumiały.
Podobne operacje jak te w mazowieckim szpitalu przeprowadzane są w pojedynczych klinikach w kraju. W Radomiu wykonuje się je od 2021 r. i dlatego uznano je tutaj za pionierskie i uhonorowano tytułem „Osiągnięcie medyczne roku" na Mazowszu. Zespół laryngologów na czele z prof. Kamalem Morshedem i dr. Witoldem Olszańskim został na początku grudnia nagrodzony Eskulapem Mazowsza 2022. To nowa nagroda samorządu mazowieckiego, która ma promować dokonania medyków.
Obecnie zespół laryngologów z MSS przygotowuje się do operacji rekonstrukcyjnych w przypadkach guzów podstawy przedniego dołu czaszki i zatok. – Marzy nam się np. dobrej jakości precyzyjny mikroskop, respirator do wentylacji dyszowej oraz nawigacji. Taka aparatura na pewno umożliwiłaby nam dalszy rozwój – przyznaje profesor pytany o potrzeby oddziału.
W Oddziale Otolaryngologii i Onkologii Laryngologicznej MSS wykonywanych jest wiele różnych zabiegów. Oprócz leczenia operacyjnego nowotworów głowy i szyi i rekonstrukcji ubytków pooperacyjnych przeprowadza się także m.in. zabiegi operacyjne dzięki lasera CO2, np. w przypadku raka krtani, jamy ustnej czy gardła. Przeprowadzane są tutaj także mniej skomplikowane zabiegi, np. operacja korekcyjna przegrody nosa, usunięcie polipów nosa i zatok, usunięcie migdałków czy plastyka podniebienia dzięki lasera, plastyka łuków podniebiennych i języczka u pacjentów z zespołem obturacyjnego bezdechu śródsennego.
Rocznie z powodu schorzeń laryngologicznych na oddziale leczonych jest ok. 1,5 tys. pacjentów, w tym ponad 1,2 tys. operacyjnie.
Samorząd mazowiecki przyznał też nagrodę w kategorii „Wschodząca nadzieja medycyny”, którą otrzymał lek. med. Bartosz Maciąg z Międzyleskiego Szpitala Specjalistycznego. W kategorii „Osobowość medyczna roku” zwyciężył natomiast prof. Mirosław Ząbek z Mazowieckiego Szpitala Bródnowskiego.