Korupcja w inspekcji farmaceutycznej? Procedura zgłaszania naruszeń…

Pod koniec września w życie weszła ustawa o ochronie sygnalistów. Przepisy te zobowiązują firmy i instytucje do wprowadzenia specjalnych procedur zgłaszania nieprawidłowości. Rozwiązania wprowadzone przez ustawę mają na celu ochronę osób zgłaszających łamanie prawa oraz zabezpieczenie ich przed działaniami odwetowymi ze strony pracodawców.

Nowe przepisy obejmują też ochroną osoby zgłaszające naruszenia prawa, niezależnie od formy zatrudnienia i pełnionej funkcji. Sygnalista może zgłosić naruszenie prawa za pośrednictwem wewnętrznych kanałów zgłoszeń, które muszą utworzyć podmioty prywatne i publiczne. Taki właśnie kanał uruchomił też Główny Inspektorat Farmaceutyczny.

Z informacji opublikowanych na stronach GIF wynika, iż informacje o naruszeniach prawa przez inspekcję farmaceutyczną, tymi kanałami, może zgłosić osoba, która jest lub była:

• pracownikiem;
• kandydatem do pracy/służby, który uzyskał informację o naruszeniu prawa w procesie rekrutacji lub negocjacji poprzedzających zawarcie umowy;
• osobą świadcząca pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, w tym na podstawie umowy cywilnoprawnej;
• przedsiębiorcą wykonującym usługi;
• osobą świadcząca pracę pod nadzorem i kierownictwem wykonawcy, podwykonawcy lub dostawcy, w tym na podstawie umowy cywilnoprawnej;
• praktykantem, stażystą i wolontariuszem;
• funkcjonariuszem, żołnierzem

Jak dokonać zgłoszenia?

Możliwość dokonania zgłoszenia zewnętrznego jest szczególnie istotna, gdy zgłoszenie wewnętrzne nie jest skuteczne albo gdy istnieje ryzyko odwetu czy też innych negatywnych konsekwencji. Zgłoszenia zewnętrzne są przyjmowane przez Rzecznika Praw Obywatelskich albo organ publiczny.

W przypadku działania inspekcji farmaceutycznej, zgłoszenia zewnętrznego można dokonać:

1. Przez e-mail na [email protected];
2. Telefonicznie – pod numerem (22) 44 10 769, z przyjęcia zgłoszenia Pełnomocnik ds. zgłoszeń sporządza protokół;
3. Pisemnie – w zamkniętej kopercie dostarczonej do Pełnomocnika ds. zgłoszeń.

Czym jest naruszenie?

Naruszenie prawa to każde działanie lub zaniechanie niezgodne z przepisami lub takie, które ma doprowadzić do tego, aby przepisy obejść. Dotyczy to m.in.:

• korupcji, zamówień publicznych, bezpieczeństwa produktów,
• ochrony środowiska, zdrowia publicznego,
• ochrony danych osobowych i bezpieczeństwa teleinformatycznego,
• praw człowieka i wolności obywatelskich,
• interesów finansowych Skarbu Państwa i Unii Europejskiej.

Zgłoszenie zewnętrzne może zostać dokonane z pominięciem etapu wewnętrznego, czyli bez uprzedniego zgłoszenia u swojego pracodawcy.

Ochrona sygnalisty

Sygnalista podlega ochronie od chwili dokonania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego, pod warunkiem iż miał uzasadnione podstawy sądzić, iż informacja będąca przedmiotem zgłoszenia lub ujawnienia publicznego jest prawdziwa w momencie dokonywania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego i iż stanowi informację o naruszeniu prawa.

Zgłoszenie może być dokonane wyłącznie w dobrej wierze. Zakazane jest składanie nieprawdziwych zgłoszeń. Zgodnie z treścią ustawy z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów (Dz.U z 2024 r. poz. 928), osoba dokonująca zgłoszenia nieprawdziwych informacji podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo więzienia do lat 2.

Wobec sygnalisty nie można podejmować żadnych działań odwetowych jak np. zwolnienie z pracy, degradacja, przymusowy urlop bezpłatny, zmiana miejsca pracy, obniżenie wynagrodzenia, zmiana godzin pracy, wstrzymanie szkoleń, negatywna ocena wyników lub o pracy, zastosowanie środka dyscyplinarnego, mobbing czy dyskryminacja, ale także groźby zastosowania takich działań.

• Czytaj również: Posłanka pyta Ministra Zdrowia o korupcję w samorządzie aptekarskim i Wielkopolskiego WIF

Jeżeli sygnalista jest osobą świadczącą usługi na innej podstawie niż stosunek pracy, zakaz działań odwetowych obejmuje m.in. wypowiedzenie umowy, której stroną jest sygnalista, w szczególności dotyczącej sprzedaży lub dostawy towarów lub świadczenia usług, odstąpienie od takiej umowy lub rozwiązanie jej bez wypowiedzenia.

Zakaz działań odwetowych obejmuje także osobę pomagającą w zgłoszeniu oraz osobę powiązaną z sygnalistą, a także jednostkę organizacyjną pomagającą sygnaliście lub z nim powiązaną, w szczególności taką, która go zatrudnia.

Na żądanie osoby zgłaszającej naruszenie, wydawane będą zaświadczenia o objęciu ochroną na podstawie ustawy o ochronie sygnalistów.

Źródło: ŁW/GIF