Rozmowa z psycholog Marzeną Rusiłowicz właścicielką i dyrektorką Niepublicznej Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej Rozwiń Skrzydła oraz Akademii Rozwiń Skrzydła
Skąd nazwa?
Tak naszą ubiegłoroczną konferencję określiła telewizja regionalna, kręcąc materiał do wieczornych wiadomości. Po tym, jak przybyli na miejsce, zaintrygowani tematami, pozostali nieco dłużej niż planowali i przygotowali interesujący materiał. Zdanie rozpoczynające reportaż brzmiało: „Konferencja, która łamie schematy…”.
To zdanie pozostało ze mną na dłużej i myśląc o nowej konferencji, wraz z zespołem wiedzieliśmy, iż hasło „poza schematem” będzie bardzo trafione.
To hasło nie tylko obrazuje nieszablonowe tematy, ale także odnosi się do tego, jak często osoby neuroróżnorodne czują się w społeczeństwie – poza głównym schematem, spotykając się z niezrozumieniem czy choćby wykluczeniem, które niekiedy dotyka całych rodzin.
Czy rodzice także spotykają się ze stygmatyzacją?
Tak, czasem ludzie nie wiedzą lub nie rozumieją neuroróżnorodności, i uważają, iż niektóre zachowania dzieci neuroatypowych wynikają ze złego wychowania. Rodzice często słyszą, komentarze na temat braku umiejętności rodzicielskich od postronnych osób.
Tymczasem rodzice dzieci ze spektrum, zwłaszcza jeżeli są z dzieckiem w procesie terapeutycznym i są otwarci na zdobywanie wiedzy czy wskazówki od specjalistów, sami w sobie stają się „specjalistami” od własnych dzieci. Dlaczego? Bo każdy przypadek spektrum autyzmu czy ADHD jest inny, ma różne nasilenie objawów. To rodzic przechodzi z dzieckiem ścieżkę terapeutyczną i najczęściej decyduje, jaką drogą pójdzie.
A więc rodzic dziecka z zaburzeniem neurorozwojowym ma niezwykle odpowiedzialną i decyzyjną rolę.
Każda osoba będąca rodzicem pełni niezwykle odpowiedzialną rolę, ale rodzice dzieci w spektrum autyzmu czy ADHD często wykonują niewidzialną pracę – dokształcania się w zakresie zaburzeń dziecka, dowożenia i często współuczestniczenia w terapiach, wykonywania zaleceń terapeutów w domu, pomocy przy lekcjach i przygotowaniach do szkoły – często w szerszym zakresie niż pozostali rodzice.
Jest to więc dla nich mentalnie obciążające, dlatego zaproponowaliśmy dużo tematów wykładów i warsztatów dotyczących regulacji stresu.
Dzieci, młodzież i dorośli z zaburzeniami neurorozwojowymi to osoby, których poziom stresu jest niezwykle wysoki. Życie w ciągłym maskowaniu, analizowaniu sytuacji – czy coś powiedziało się dobrze, czy nie – potrafi być niezwykle wyczerpujące. Praca poprzez ciało może pomóc zredukować stres, nauczyć radzenia sobie z nim na co dzień lub stanowić odskocznię – relaks i reset.
Jakie jeszcze tematy zostaną poruszone podczas konferencji?
W pierwszej części konferencji opowiem o zaburzeniach integracji sensorycznej z perspektywy psychobiologa, które współwystępują w różnej intensywności u dzieci w spektrum autyzmu i ADHD. Opowiem, czym są zaburzenia SI, jakie mają podłoże psychobiologiczne i jakie zdarzenia, sytuacje stresowe czy konflikty psychiczne mogły „zaprogramować” dziecko na określone zachowania.
Zaraz po mnie swoje wystąpienie będzie miał znany lekarz medycyny zajmujący się neuroimmunologią oraz m.in. leczeniem chorób współtowarzyszących zaburzeniom neurorozwojowym – lek. Krzysztof Majdyło.
Czy oznacza to, iż autyzm lub ADHD wiąże się z chorobami?
Niestety istnieje ryzyko występowania chorób związanych z układem metabolicznym czy chorób autoimmunologicznych. Stan zapalny, który pojawia się w organizmie takiego dziecka, potrafi dodatkowo wzmagać objawy zaburzeń – np. opóźniony rozwój mowy, wybiórczość pokarmową czy impulsywne zachowania.
Wyleczenie, zadbanie o odpowiednią dietę i doprowadzenie organizmu do równowagi bardzo często prowadzi do zmniejszenia lub ustąpienia objawów związanych z zaburzeniami neurorozwojowymi. Dlatego tak istotne jest dla nas szerzenie wiedzy na ten temat i zaproszenie lekarza, który pracuje na co dzień z osobami z zaburzeniami neurorozwojowymi.
Podczas konferencji lek. Krzysztof Majdyło, prowadzący Centrum Świętego Łukasza w Gdańsku, przedstawi z lekarskiej perspektywy, jak wyglądają zaburzenia neurorozwojowe od strony biomedycznej.
Cała konferencja ma bardzo holistyczne i nietuzinkowe podejście do tematu. Czy poza wystąpieniem lek. Krzysztofa Majdyło zaplanowali Państwo jeszcze inne spojrzenie medyczne na temat autyzmu?
Tak, zależało nam na tym, aby uczestnicy mogli spojrzeć na neuroróżnorodność z różnych perspektyw. Dlatego zaprosiliśmy także psychiatrę, to właśnie on zawsze wieńczy proces diagnostyczny autyzmu, podejmuje ostateczną decyzję o rozpoznaniu i — jeżeli jest taka potrzeba — wdraża farmakoterapię. To bardzo ważne, aby rodzice i specjaliści mogli usłyszeć również głos lekarza, który na co dzień pracuje z osobami w spektrum.
Podczas konferencji wystąpi lek. Piotr Foryś-Markowski, psychiatra zajmujący się na co dzień pacjentami neuroróżnorodnymi. Opowie o tym jak rozróżnić autyzm od zaburzeń więzi. To bardzo istotne, bo adekwatne rozpoznanie otwiera drogę do odpowiedniego wsparcia i terapii, a wczesna interwencja może mieć ogromne znaczenie dla rozwoju dziecka.
W programie pojawiły się także tematy mniej oczywiste, jak detoksykacja czy praca z emocjami poprzez ciało. Dlaczego uznała Pani, iż to ważne w kontekście neuroróżnorodności?
To prawda, te tematy mogą wydawać się mniej oczywiste, ale zależało mi, by wśród wielu rozwiązań znalazły się także takie, które mogą przemówić do części rodziców. Każda rodzina przechodzi swoją drogę – jedni szukają wsparcia w terapii, inni w pracy z emocjami czy z ciałem. Dlatego chciałam pokazać różne możliwości, nie narzucając jednej ścieżki.
Wystąpienie Grażyny Stanisławskiej o nerwie błędnym odnosi się do regulacji poziomu stresu dzięki pracy z ciałem.
Z kolei Beata Skowrońska, psycholog, psychoterapeutka i traumatolog pracująca z wykorzystaniem ustawień systemowych poruszy temat odbudowywania równowagi emocjonalnej w rodzinie.
Marta Wałamaniuk zajmująca się terapiami naturalnymi opowie o tym, jak wspierać ciało „od środka” poprzez procesy detoksykacji.
To różne drogi, ale wszystkie mogą wnieść coś wartościowego – szczególnie dla tych, którzy szukają sposobów, by lepiej zrozumieć i wspierać swoje dziecko oraz samych siebie.
Zapowiada się naprawdę ciekawie. Czy organizatorzy przygotowali dla uczestników coś jeszcze?
Tak, w tym roku konferencja potrwa dwa dni. Pierwszy dzień to część wykładowa – wzbogacona o strefę wystawców, networking oraz możliwość uczestniczenia online.
Drugi dzień będzie miał formę kameralnych warsztatów dla rodziców i specjalistów.
AUTYZM ADHD POZA SCHEMATEM – zaburzenia neurorozwojowe w ujęciu interdyscyplinarnym
15-16 listopada 2025 r. w Białymstoku
www.konferencjarozwinskrzydla.pl
Nagrania konferencji będą dostępne na:
