Jesienna apteczka dla malucha – co powinno się w niej znaleźć?

aptekarz.pl 2 tygodni temu

Okres infekcyjny może być bardzo stresujący dla wszystkich rodzica. Nawracające choroby, infekcje oraz towarzyszące im objawy (w szczególności kaszel, zatkany nos, osłabienie, gorączka) mogą znacząco pogorszyć jakoś życia małego pacjenta, a tym samym jego opiekunów. W związku z tym warto, aby rodzic był przygotowany, gdy stan zdrowia jego maluszka ulegnie pogorszeniu (co u dzieci może wystąpić nagle i niespodziewanie), na co pozwoli dobrze przygotowana apteczka.

Leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe

Podwyższona temperatura to jedno z najczęściej pojawiających się dolegliwości wśród dzieci. Dlatego leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe to obowiązkowe wyposażenie apteczki każdego malucha. Dostępne na rynku preparaty, które mogą być podawane dzieciom niemalże od urodzenia, to leki zawierające:

Paracetamol

Może być stosowany od pierwszego dnia życia. Wykazuje działanie przeciwbólowe i przeciwgorączkowe.

Przykładowe preparaty: Paracetamol Hasco (czopki), Efferalgan (czopki), APAP dla dzieci forte (zawiesina doustna), Paracetamol Hasco Forte (zawiesina doustna), Pedicetamol (roztwór doustny)

Ibuprofen

Można go podawać dzieciom od 3 miesiąca życia. Jest jedną z substancji należących do niesteroidowych leków przeciwzapalnych, która rzadko wywołuje ciężkie działania niepożądane. Przewaga ibuprofenu nad paracetamolem wynika
z dodatkowego działania przeciwzapalnego.

Przykładowe preparaty: Ibufen Baby (czopki), Ibum Forte (syrop), Ibufen dla dzieci (syrop), Mig (syrop), Nurofen dla dzieci forte (syrop)

Należy zaproponować rodzicom najwygodniejszą formę podania. Preparaty dostępne na rynku występują pod postacią czopków, syropów oraz roztworów doustnych. Starszym dzieciom można podawać leki w formie tabletki.

Leki przeciwkaszlowe

Kaszel może być bardzo uciążliwy zarówno dla dzieci, jak i dla rodziców. Może utrudniać maluchom zasypianie, powodować częste wybudzanie się w nocy, czy też odbierać apetyt. Apteczka powinna zawierać zarówno leki na kaszel suchy, jak i mokry. W zależności od rodzaj kaszlu można zastosować u dzieci leki zawierające:

Ambroksol

Przykładowe preparaty (syropy): Mucosolvan Mini, Deflegmin Junior

Bromheksynę

Przykładowe preparaty: Flegamina Classic Junior

Są to substancje o działaniu wykrztuśnym, czyli rozrzedzają zalegającą
w oskrzelach wydzielinę i ułatwiają jej usunięcie. Oba leki mogą być stosowane u dzieci od 1 roku życia.

Lewodropropizynę

Może być stosowana u dzieci od 1 roku życia.

Przykładowe preparaty: Levopront, Levodril, Unituss Junior(syrop)

Butamirat

W postaci syropu może być stosowany od 3 roku życia, natomiast w postaci kropli doustnych już od 2 miesiąca.

Przykładowe preparaty: Supremin, Sinecod, Natussic

Leki na ból gardła

Benzydamina jest substancją o działaniu przeciwbólowym, przeciwobrzękowym, miejscowo znieczulającym oraz przeciwbakteryjnym. Wykazuje również działanie przeciwzapalne. Może być sosowana u dzieci w zwalczaniu bólu gardła w postaci aerozolu, a dla starszych dzieci również w postaci pastylek do ssania lub roztworów do płukania jamy ustnej.

Przykładowe preparaty: Hascosept, Tantum Verde, Uniben

Warto, aby apteczka zawierała także preparaty (np. w formie syropu) na bazie porostu islandzkiego, prawoślazu lekarskiego, czy też lipy. Substancje w nich występujące działają osłaniająco i powlekająco na błonę śluzową dróg oddechowych dzięki czemu łagodzą podrażniania oraz dyskomfort w jamie ustnej. Dodatkowo działają nawilżająco na błonę śluzową dróg oddechowych, przez co sprawdzą się również podczas chrypy.

Leki na katar

Zatkany nos u maluszka również może wiązać się zarówno z problemami ze snem, apetytem, ale również ogólnym osłabieniem czy brakiem chęci do zabawy. Aby ułatwić dziecku zasypianie można krótkotrwale (maksymalnie 5-7 dni) zastosować leki pobudzające receptory alfa-adrenergiczne:

Oksymetazolina – od 3 miesiąca życia, np. Nasivin Baby/Kids
Ksylometazolina – od 2 roku życia, np. Sudafed/Otrivin dla dzieci

Substancje te występują pod postacią aerozolu, który w prosty i szybki sposób należy zaaplikować do obu otworów nosowych. Poprzez obkurczenie naczyń krwionośnych, gwałtownie i skutecznie odblokowują zatkany nos, co znacznie ułatwiają oddychanie oraz zmniejszają obrzęk zmienionej zapalnie błony śluzowej. Apteczka dla malucha powinna je zawierać.

Elektrolity

Dzieci stanowią populację szczególnie narażoną na odwodnienie przy wymiotach i biegunce, co ma związek z tym, iż mają one wyższy procent całkowitej wody w organizmie (TBW) niż dorośli, około 65% do 80%. Wiąże się to z nadmierną utratą wody, sodu i potasu. Do odwodnienia dochodzi najczęściej w wyniku zakażeń wirusowych, które powodują od 75% do 90% przypadków biegunki zakaźnej na świecie.

W związku z większą podatnością dzieci na zakażenia wirusowe warto, aby apteczka malucha zawierała również elektrolity, które uzupełnią straty poniesione przez organizm przy występowaniu wyżej wspomnianych dolegliwości. Preparaty dostępne na rynku zawierają określone stężenia sodu, potasu i glukozy, co pozwala na optymalizację wchłaniania płynu przez przewód pokarmowy.

Co jeszcze powinna zawierać apteczka dla malucha?

Termometr
Inhalator, który pomoże oczyścić drogi oddechowe z zalegającej wydzieliny – zalecana jest inhalacja z roztworem soli fizjologicznej
Sól fizjologiczna
Aspirator do nosa, który w prosty i skuteczny sposób pozwala na oczyszczenie zakatarzonego noska maluszka
Plastry aromatyczne, które ułatwią zasypianie i redukują liczbę przebudzeni w nocy

Apteczka dla malucha – co na odporność?

Witamina D

Dostępne dane wskazują na znaczące niedobory witaminy D w naszym społeczeństwie. Aby pokryć dzienne zapotrzebowanie na tą witaminę należy przebywać na słońcu przez około 15 minut z odsłoniętymi przedramionami lub udami. Ten czas wystarczy, aby doszło do syntezy jej odpowiedniej ilości, jednak tylko w okresie od kwietnia do września, w godzinach między 10:00 a 15:00. Poza tymi miesiącami suplementacja jest konieczna dla utrzymania odpowiedniego stężenia witaminy D we krwi.

Jest ona niezbędna dla regulacji gospodarki wapniowo-fosforanowej – zapobiega powstawaniu krzywicy u dzieci, zwiększa wchłanianie wapnia i fosforu z żywności, utrzymuje stałe stężenie wapnia we krwi. Co więcej, najnowsze dane sugerują, iż bierze też udział w procesach immunologicznych, a jej odpowiednia podaż może zapobiegać chorobom nowotworowym, autoimmunologicznym i neuropsychicznym oraz podnosić ogólną odporność organizmu.

Dzienna suplementacja witaminy D w poszczególnych grupach wiekowych prezentuje się następująco:

Wcześniaki – 400/800 j.m.
Niemowlęta do 6 miesiąca życia – 400 j.m.
Niemowlęta od 6 do 12 miesiąca życia – 600 j.m.
Dzieci od 1 do 3 roku życia – 600/1000 j.m.

Streptococcus salivarius K12

U dzieci często nawracają infekcje górnych dróg oddechowych. W ostatnim czasie pojawiły się badania dotyczące skuteczności szczepu Streptococcus salivarius K12, który jest doustnym szczepem probiotycznym, w zmniejszeniu liczby epizodów zakażeń paciorkowcami oraz wirusami. Co więcej regularna suplementacja pozwala na zmniejszenie liczby dni terapii antybiotykowej i/lub przeciwgorączkowej.
W przypadku nawracających infekcji górnych dróg oddechowych u dzieci warto polecać rodzicom preparaty zawierające szczep Streptococcus salivarius K12, szczególnie w okresie infekcyjnym (np. Entitis, Entitis Baby, EntiBoost).

O czym warto pamiętać?

W okresie infekcyjnym warto również zadbać o odporność dzieci, co może zredukować liczbę zachorowań i pomoże spokojniej przejść przez ten okres.

Sprawdź również: Jak naturalnie wspierać odporność dziecka

Autor: mgr farm. Dominika Poborca

Piśmiennictwo:

Casati M, Picca M, Marinello R, Quartarone G. Safety of use, efficacy and degree of parental satisfaction with the nasal aspirator Narhinel in the treatment of nasal congestion in babies. Minerva Pediatr. 2007 Aug;59(4):315-25. PMID: 17947838.
Daley SF, Avva U. Pediatric Dehydration. 2024 Jun 8. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2024 Jan–. PMID: 28613793.
Di Pierro F, Colombo M, Zanvit A, Rottoli AS. Positive clinical outcomes derived from using Streptococcus salivariusK12 to prevent streptococcal pharyngotonsillitis in children: a pilot investigation. Drug Healthc Patient Saf. 2016 Nov 21;8:77-81. doi: 10.2147/DHPS.S117214. PMID: 27920580; PMCID: PMC5123729.
Freige C, Spry C. Oral Rehydration Solutions versus Drink of Choice in Children with Dehydration: A Review of Clinical Effectiveness [Internet]. Ottawa (ON): Canadian Agency for Drugs and Technologies in Health; 2020 Mar 2. PMID: 33074626.
Guo H, Xiang X, Lin X, Wang Q, Qin S, Lu X, Xu J, Fang Y, Liu Y, Cui J, Li Z. Oropharyngeal Probiotic ENT-K12 as an Effective Dietary Intervention for Children With Recurrent Respiratory Tract Infections During Cold Season. Front Nutr. 2022 May 10;9:900448. doi: 10.3389/fnut.2022.900448. PMID: 35634421; PMCID: PMC9132010.
https://rejestry.ezdrowie.gov.pl/rpl/search/public
Jarosz M. [red.]: Normy żywienia dla populacji Polski. Warszawa: Instytut Żywności i Żywienia; 2017.
Pludowski P., Holick M.F., Grant W.B., et. al.: Vitamin D supplementation guidelines. Journal of Steroid Biochemistry & Molecular Biology; 2018. 175: 125-135.