Jakie są objawy alergii na zwierzęta i od czego zależą?

Zdjęcie: kobieta z alergią trzymająca kota

Nawet 10-20 procent ludzi wykazuje objawy reakcji uczuleniowej na zwierzęta domowe. Uczulają białka obecne w ślinie, odchodach i skórze. Nie ma możliwości wyleczenia alergii, można jedynie ograniczać jej objawy poprzez rygorystyczne stosowanie higieny. Bywa, iż objawy są tak nasilone, iż konieczne jest oddanie pupila do adopcji.

Które zwierzęta mogą być przyczyną alergii?

Polska jest jednym z państw Unii Europejskiej o największej liczbie psów. W warunkach domowych mieszkają także koty, ptaki, ryby oraz rzadziej hodowane gatunki, takie jak: gady, płazy i owady. Niektóre z tych zwierząt mogą powodować silne reakcje alergiczne u swoich właścicieli, którzy często dowiadują się o tym dopiero po ich przyjęciu do domu. Najczęściej objawy alergii zgłaszają właściciele kotów i psów.

Objawy alergii rozwijają się wtedy, kiedy układ odpornościowy człowieka napotka na białka obecne w skórze, sierści, moczu, ślinie zwierząt. To zapoczątkowuje skomplikowaną reakcję organizmu.

W dużym uproszczeniu można przyjąć, iż układ odpornościowy alergika odczytuje te białka jako obce. W następstwie tego produkowane są przeciwciała. Dalej uwalnia się histamina i tak zwane mediatory zapalenia. Finalnie pojawia się szereg bardzo uciążliwych objawów alergii.

Więcej o objawach różnego rodzaju alergii znajdziesz tutaj: https://www.medme.pl/zdrowie/alergologia.

Alergia na zwierzęta domowe – jakie są objawy?

Objawy alergii na zwierzęta domowe – na psa czy na kota, nie różnią się od symptomów na inne czynniki takie jak np. roztocza kurzu domowego czy trawy. Dlatego bardzo często niezbędne jest przeprowadzenie szczegółowych testów alergicznych, które wskażą przyczynę uczulenia.

Typowe objawy alergii na zwierzęta domowe to:

• wodnisty, lepki, przezroczysty katar,
• drapanie w gardle wywołujące konieczność odchrząkiwania wydzieliny spływającej z zatok,
• kichanie i uczucie swędzenia w nosie,
• zatkany nos i zatoki,
• świszczący oddech przypominający początki astmy,
• zaczerwienienie oczu i łzawienie,
• pokrzywka i wysypka z możliwym świądem.

Zależnie od przypadku, ogólnego stanu zdrowia i obecności innych schorzeń mogą dołączyć się:

• duszność wywołana skurczem oskrzeli, zwłaszcza u pacjentów z wcześniej zdiagnozowaną astmą,
• obrzęk naczynioruchowy – rozwija się najczęściej w obrębie powiek, ust, dłoni i stóp,
• ból głowy, uczucie zatkania ucha powodowane zablokowaniem zatok,
• uczucie silnego, zmęczenia, wyczerpania, osłabienia.

Od czego zależy nasilenie objawów alergii na psy i koty?

Na część czynników mamy wpływ. Nasilenie objawów może być zależne od ilości alergenów. o ile mieszkanie nie jest wietrzone, powierzchnie nie są regularnie oczyszczane, wówczas objawy alergii będą się nasilać.

Znaczący wpływ na zaostrzenie się objawów ma także niewłaściwa higiena zwierząt i pomieszczeń. Zbyt rzadkie wyczesywanie czworonogów i niewystraczająco dokładne czyszczenie powierzchni sprzyja osadzaniu się drobinek skóry, śliny, które silnie uczulają.

Zmniejszyć można ekspozycję na inne obecne w domu alergeny, np. na roztocza kurzu domowego. Nie można wykluczyć, iż pacjent nie jest uczulony na różne alergeny.

Liczyć się będzie też czas jaki przebywać będziemy w obecności zwierząt, czy będzie to jedynie krótka wizyta w domu, w którym przebywa pies czy kot czy też zwierzak przebywał będzie na stałe. Stopień bliskości także wpłynie na rodzaj i natężenie objawów. Bliskie zabawy, przytulanie, wspólny sen zdecydowanie sprzyjają zaostrzeniu. Liczyć się będzie też ogólny stan zdrowia osoby uczulonej i fakt czy nie jest równocześnie wrażliwa na inne alergeny.

Na koniec nie można nie wspomnieć o czynnikach genetycznych. Obecność objawów alergii na zwierzęta domowe jest zależna od obciążenia genetycznego. Wystarczy, iż jeden z rodziców cierpiał na objawy reakcji odzwierzęcej, aby organizm dziecka także miał skłonność do tego typu reakcji. Dziedziczymy także to jak silnie organizm reaguje na alergen i na jaką jego ilość.

Warto pamiętać, iż nasilenie objawów alergii zależne jest od ogólnego stanu zdrowia i chorób współtowarzyszących. Obciążeniem będą wszelkie choroby układu oddechowego, zwłaszcza przewlekła obturacyjna choroba płuc, astma.

Jak często występuje alergia na zwierzęta domowe?

Można mówić jedynie o danych szacunkowych, które wskazują, iż choćby 20 procent światowej populacji może wykazywać różnego stopnia objawy alergii po kontakcie ze zwierzętami domowymi. W dużej części świata nie wykonuje się żadnych badań, dlatego trudno wskazać konkretną wartość.

Najczęstszymi alergenami są substancje pochodzące od kotów i od psów. Wyższy odsetek obserwowany jest w społeczeństwach wysokorozwiniętych, gdzie w jednych pomieszczeniach, często na małych powierzchniach przebywają psy i koty.

Życie z alergią na zwierzęta domowe

Właściciele czworonogów, u których diagnozowano wcześniej alergię bardzo często poszukują ras, które mają włosy, a nie sierść. Szacuje się, iż skóra owłosiona produkuje mniej łupieżu, cząsteczek naskórka, które mogą silnie alergizować. Sierść częściej linieje, a wypadająca powoduje szybsze rozprzestrzenianie się alergenów w warunkach domowych.

Rodzice, którzy doświadczyli alergii na zwierzęta domowe przed zakupem zwierzęcia powinni wykonać wszelkie niezbędne testy alergiczne u swoich dzieci. Może okazać się, iż trzeba będzie zmienić plany i zaplanować obecność innego, nowego domownika.

Bywa, iż objawy są tak nasilone, iż choćby najbardziej zakochani w swoim pupilu opiekunowie zmuszeni są oddać zwierzę do adopcji.

Niestety, jest to często jedyna opcja, by znacząco poprawić jakość życia, ograniczyć występowanie dokuczliwych objawów i rezygnować z przyjmowania leków przeciwhistaminowych, o ile to sierść lub odchody zwierząt były jedynymi przyczynami alergii.

• Alergicy, którzy zdecydują się mieszkać wraz ze zwierzęciem powinni rygorystycznie podchodzić do utrzymywania czystości w miejscu zamieszkania. Konieczne jest codzienne odkurzanie powierzchni przy użyciu odkurzaczy z systemem filtrów. Co kilka dni należy umyć wszystkie podłogi.
• Konieczne może być korzystanie ze specjalnych pokrowców na materace i poduszki.
• Psa należy często kąpać, innym zwierzętom zapewnić regularną wymianę posłania, trocin, żwirku. Kuweta kota powinna być opróżniana jak najczęściej.
• Zwierzęta powinny znajdować się jak najdalej od sypialni, nie mogą mieć wstępu do łóżka.

Bibliografia:

1. Apfelbacher CJ, Ollert M, Ring J, et al. Contact to cat or dog, allergies and parental education. Pediatric Allergy and Immunology 2010;21:284-91.
2. Brunekreef B, Von Mutius E, Wong G, et al. Exposure to cats and dogs, and symptoms of asthma, rhinoconjunctivitis, and eczema. Epidemiology
3. 2012;23:742-50
4. Chan, S.K. and Leung, D.Y. (2018) ‘Dog and cat allergies: Current state of diagnostic approaches and challenges’, Allergy, Asthma & Immunology Research, 1
5. Dadas-Stasiak E. et al. Najczęściej występujące przyczyny i rodzaje alergii u dzieci w świetle aktualnej epidemiologii. Pediatr Med Rodz 2010, 6 (2), p. 92-99
6. Ukleja-Sokołowska N., Bartuzi Z., Nowoczesna diagnostyka alergii na psa i kota, Alergia Astma Immunologia, 2016.
7. Number of dogs in the European Union in 2022, by country https://www.statista.com/statistics/414956/dog-population-european-union-eu-by-country/ [dostęp: 12.06.2024]
8. Sanny K. Chan, Donald Y. M., Dog and Cat Allergies: Current State of Diagnostic Approaches and Challenges https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5809771/ [dostęp: 23.06.2024]

materiały parnera (wp)