– Wyłonienie urostomii nie ogranicza pacjenta w żaden sposób. Pierwsze chwile po operacji mogą być jednak trudne. Trzeba opanować podstawowe zasady związane z jej „obsługą”. Jak przygotować się do wyłonienia urostomii i gwałtownie wrócić do formy po operacji? – mówi mgr Iwona Król, psychoonkolog, specjalistka pielęgniarstwa chirurgicznego, pielęgniarka stomijna, pracująca na oddziale Urologii w Centrum Onkologii Ziem Lubelskiej.
Operacja usunięcia pęcherza jest operacją planową, więc pacjent ma czas, by się do niej przygotować, by przejść przez ten trudny czas możliwie bez powikłań. Naważniejsza wydaje się kondycja fizyczna i dieta. – Bardzo dobrym sposobem na jej poprawę są codzienne półgodzinne spacery, które również pozytywnie wpływają na wydolność oddechową – mówi mgr Iwona Król. – Poza tym duże znaczenie w tym okresie przygotowań do pobytu w szpitalu ma żywienie. To czas, który warto wykorzystać na rozpoczęcie suplementacji preparatami wysokobiałkowymi. Pamiętajmy, iż jedna porcja takiego preparatu uzupełnia nam dzienne niedobory białka, które jest niezbędne do procesu gojenia i zdrowienia.
Guma do żucia i cukierki w wyprawce do szpitala
W wyprawce, którą trzeba zabrać ze sobą do szpitala powinna znaleźć się… guma do żucia. – W pierwszym okresie po operacji pacjent pozostaje na czczo, a jednym z głównych wyzwań jest przywrócenie pracy jelit – wyjaśnia mgr Iwona Król. – Żucie gumy stymuluje produkcję śliny a ta z kolei pobudza perystaltykę, zapobiega niedrożności. Warto też zabrać ze sobą tabletki czy cukierki łagodzące ból gardła, które złagodzą dolegliwości spowodowane intubacją w czasie operacji.
Nauczyć się życia na nowo
Okres wczesnooperacyjny, który pacjent spędza w szpitalu, warto wykorzystać do nauki życia z urostomią. – To najlepszy czas na oswojenie się z nową sytuacją, naukę pielęgnacji urostomii i wymiany worków – podkreśla mgr Iwona Król. – Dobrze, jeżeli w ten proces angażują się bliscy pacjenta, bo ich pomoc w tym pierwszym okresie jest trudna do przecenienia. Zaraz po operacji pacjent jest ograniczony ruchowo i wiele czynności, również tych związanych z obsługą urostomii jest dla niego trudnych do wykonania.
Operacja usunięcia pęcherza jest dość rozległa, a rana po niej goi się dłużej, niż trwa pobyt w szpitalu. – Pacjent przed wyjściem do domu musi więc nauczyć się pielęgnować nie tylko stomię, ale również ranę pooperacyjną – tłumaczy mgr Iwona Król. – Poza tym, po operacji cewka moczowa staje się naturalnym drenażem loży po pęcherzu będzie się przez jakiś czas wydobywała wydzielina. Dlatego w tym okresie bardzo przydatne okazują się wkładki, które pomogą zadbać o higienę tę okolicy.
Wsparcie pooperacyjne w domu
Czas rekonwalescencji po operacji to czas ograniczonej sprawności i aktywności. – W okresie pooperacyjnym obecność, pomoc i wsparcie osób bliskich są bardzo ważne – zaznacza mgr Iwona Król. – Jeżeli pacjent nie ma takich osób, to też nie jest koniec świata. zwykle firmy, które produkują woli stomijne mają w swojej ofercie również pielęgniarkę stomijny. Jest ona dostępna dla pacjentów i można ją prosić o pomoc zarówno we wczesnym okresie pooperacyjnym jak i później, podczas pobytu w domu.
Pacjent może również skorzystać z pomocy pielęgniarki środowiskowej z POZ. Pomoc pielęgniarki może dotyczyć wymiany worka i pielęgnacji urostomii.
Urostomia i co dalej?
Nie ma takiego worka, który byłby idealny dla wszystkich, dlatego mamy ich do wyboru bardzo wiele rodzajów. Są worki jedno- i dwuczęściowe, możemy sobie dobierać worki w zależności od tego jakie mamy potrzeby jakie mamy umiejętności wymiany worka. Stąd tak ważne jest, by pacjent na samym początku tuż po operacji przetestował jak najwięcej rodzajów worków i znalazł ten najlepszy dla siebie. Kiedy już uda nam się dobrać odpowiedni worek, nauczymy się go wymieniać i dbać o stomię, to okazuje się, iż urostomia w niczym nie ogranicza. Pacjenci powracają do pełnej aktywności zawodowej i społecznej.
– Pamiętajmy, iż zalecenie lekarza na karcie wypisu ze szpitala o tym, iż pacjent powinien prowadzić oszczędzający tryb życia nie oznacza, iż nie wolno mu nic robić i jedynym rozwiązaniem jest siedzenie na kanapie bądź leżenie w łóżku – podkreśla mgr Iwona Król. – Ten zapis sugeruje jedynie, iż pacjent nie powinien podejmować forsownych wysiłków fizycznych, nie dźwigać ciężarów czy wykonywać prac wymagających dużej siły. Natomiast codzienna aktywność w warunkach domowych jest jak najbardziej pożądana. Gdy w pełni opanujemy „obsługę” urostomii, to możemy w pełni korzystać ze wszystkich dotychczasowych aktywności.
Wymiana worka stomijnego
Worki urostomijne wymieniamy co dwa-trzy dni, bądź wtedy, gdy dotychczas używany się odklei. Trzeba pamiętać, iż urostomia odprowadza mocz cały czas. W związku z tym wymiana worka urostomijnego może czasami przysparzać trudności.
– Gdy pijemy dużo płynów, to mocz wydzielany jest w dużej ilości – wyjaśnia mgr Iwona Król. – Stąd zalecenia są takie, żeby worek stomijny wymieniać w godzinach przedpołudniowych, gdy nerki nie filtrują tak dużej ilości moczu. Gdy moczu z urostomii wypływa mniej, łatwiej jest wymienić worek. Gdy mocz podcieka i pojawiają się trudności z wymianą worka, to z pomocą może przyjść tampon higieniczny. – Mocujemy go do urostomii, by wchłaniał wypływający mocz. W takich sytuacjach sięgamy po worki dwuczęściowe, bo łatwiej jest umyć i osuszyć skórę oraz przykleić płytkę stomijny, która ma czas by dobrze związać się ze skórą. Gdy już wykonamy te wszystkie czynności, wyjmujemy tampon z urostomii i mocujemy worek. Takie postępowanie i korzystanie z worków dwuczęściowych jest dla pacjentów zdecydowanie łatwiejsze, szczególnie gdy dopiero uczą się obsługi urostomii.
Tuż po operacji średnica urostomii jest większa niż po wygojeniu. Stąd w trakcie 2-3 miesięcy po jej wyłonieniu trzeba zwracać uwagę na jej wielkość. – To ważne, ponieważ w miarę jak się ona obkurcza, musimy zmieniać średnicę otworu w płytce worka, żeby nie było zbyt dużej powierzchni skóry, która będzie narażona na kontakt z moczem -podkreśla mgr Iwona Król. –Otwór w worku musi być większy o około milimetr od urostomii.
Pielęgnacja stomii
Pilnowanie, by mocz nie podciekał jest bardzo ważne. Jego kwaśny odczyn może spowodować, iż przy wycieku jednej chociaż kropli powstanie nadżerka, którą potem bardzo długo się goi.
– Do pielęgnacji skóry podczas wymiany worka stomijnego wystarczy woda i mydło. Najlepsze jest szare czy biały jeleń takie, które nie posiada substancji nawilżających czy zapachowych. Do osuszenia okolic stomii używa się ręczników jednorazowych, nie trąc skóry a delikatnie dotykając, by nie podrażnić wstawki jelitowej. Po osuszeniu skóry przyklejamy nowy worek. – mówi Iwona Król.
Pierwszy kontakt z urostomią powoduje stres. – Pacjenci często ucząc się wymiany worków chcą mieć ten czynność jak najszybciej za sobą, ale to nie jest dobre, bo może powodować na przykład wspomniane nadżerki – mówi mgr Iwona Król. – Dlatego nie należy się spieszyć w trakcie nauki, szczególnie iż w pierwszym okresie po operacji pacjent ma do dyspozycji naprawdę dużą ilość worków. Dzięki temu nie musi się martwić, gdy coś pójdzie przy zmianie nie tak i przy jednej zmianie zniszczy kilka worków. Najważniejsze jest bowiem, by nauczyć się prawidłowo osuszać skórę i wykonywać wszystkie inne czynności związane z obsługą stomii. Gdy coś złego dzieje się ze skórą wokół urostomii to pacjent powinien zwrócić się po pomoc do pielęgniarki stomijnej. – Każdy pacjent z urostomią otrzymuje kontakt do takiej pielęgniarki. Można się z nią kontaktować zarówno telefonicznie jak i osobiście, by uzyskać poradę i pomoc. – mówi mgr Iwona Król.
Urostomia nie jest widoczna
Wielu pacjentom wydaje się, iż każda mijana osoba widzi, iż mają urostomię i odczuwają z tego powodu duży dyskomfort. Często unikają kontaktu zarówno z rodziną jak ze starymi znajomymi czy nowymi osobami. – Są worki, które są powlekane materiałem nieprzeziernym, beżowo-szarym, które są praktycznie niewidoczne pod ubraniami, choćby tymi białymi – tłumaczy mgr Iwona Król.
Ważne jest utrzymanie stałej wagi
Nie zawsze pacjenci są informowani o tym, iż powinni trzymać stałą wagę, taką jaką mieli w momencie operacji. Dlaczego to takie ważne? Bo nadmierne wahania wagi czy to w górę czy w dół wpływają źle na urostomię. Nadmierne przytycie może powodować wciągnięcie urostomii, przez co będzie ją dużo trudniej prawidłowo pielęgnować i dużo trudniej będzie przykleić worek do takiej urostomii.
Źródło: rakpecherza-wykryjilecz.pl
